جۋرناليستەر الماتى پوشتامتىندا ءبىر كۇندى قالاي وتكىزدى؟
وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتى «جۋرناليست ماماندىعىن وزگەرتتى» جوباسىن جالعاستىرادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
بۇل جولى ب ا ق وكىلدەرى پوشتاشىنىڭ وڭايعا سوقپايتىن كۇندەلىكتى جۇمىس كۇنىن ءوز باستارىنان وتكىزىپ، سىناپ كوردى. ولار ونداعان شاقىرىمداردى ءجۇرىپ وتپەسە دە، پوشتا جونەلتىلىمدەرىن سۇرىپتاپ، پوشتاشىى قىزمەتكەرلەردىڭ جۇمىس فورماسىن كيىپ كورىپ، وزدەرى ءۇشىن فيلاتەليا الەمىمەن تانىستى.
پوشتاشىنىڭ جۇمىس كۇنى تاڭعى التىدا باستالادى. پوشتانى وڭدەۋ جانە جەتكىزۋ ۋچاسكەسىندە بارلىق كوررەسپوندەنسيالار پاكەتتەردە ولشەنەدى، سودان كەيىن سۇرىپتاۋشىلار حاتتاردى، گازەتتەردى، جۋرنالداردى، تۇبىرتەكتەردى، سالەمدەمەلەردى جانە وراماحاتتاردى سۇرىپتايدى. سودان كەيىن مۇنىڭ ءبارى پوشتاشىعا بەرىلەدى. ول ءوز كەزەگىندە بۇل حاتتاردى مەكەنجايلارى بويىنشا سالىپ، رەتتەيدى، ولاردى الۋ وڭاي بولۋى ءۇشىن سومكەگە سالادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، بولىمدە 17 پوشتاشى جۇمىس ىستەيدى، ولاردىڭ ءارقايسىنا سەنىپ تاپسىرىلعان ۋچاسكەلەرى بار.
تەحنولوگيا مەن الەۋمەتتىك جەلىلەر دامىعانىمەن، ەپيستوليارلىق جانردا ءالى دە حات جازاتىندار بار ەكەن. الماتىنىڭ پوشتا بولىمىندەگىلەر پوشتا ءارقاشان جۇمىس ىستەي بەرەدى دەپ زور سەنىممەن ايتىپ وتىر. بۇل رەتتە حاتتار ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن عانا ەمەس، الىس-جاقىن شەتەلدەردەن دە كەلەدى ەكەن. نەگىزىنەن رەسەيدەن، گەرمانيادان، قىتايدان، جاڭا زەلانديادان، افريكا كونتينەنتىنەن جانە كوپتەگەن باسقا ەلدەردەن.
«كۇنىنە ورتا ەسەپپەن بىزگە 4000 حات تۇسەدى، سەبەبى ءبىزدىڭ فيليال ەڭ ۇلكەنى، شامامەن 2500 قاراپايىم حاتتار مەن سالەمدەمەلەر كەلەدى. مىسالى، دەمالىستان كەيىن ءبىز 2-3 كۇن دەمالامىز، سەبەبى ول كەزدە 8 مىڭعا جۋىق حات كەلەدى»، – دەيدى ءبولىم مەڭگەرۋشىسى تاتيانا تيتوۆا.
پوشتاشىنىڭ سالماعى بار سومكەسى ونىڭ ماماندىعىنداعى ەڭ اۋىر نارسە ەمەس. ودان بولەك، ونىڭ جولى ءارتۇرلى قاۋىپتەرگە تولى – اۋا رايىنداعى قولايسىزدىقتار، اياق پەن ارقاعا تۇسەتىن فيزيكالىق كۇش، سونىمەن قاتار جەكە سەكتورداعى يتتەر جانە كەيدە تۇرعىنداردىڭ دورەكى قاتىناسى دا ءجيى ۇشىراسىپ جاتادى.
10 جىلدىق تاجىريبەسى بار ابدۋللا حاليكوۆ كۇن سايىن 10 شاقىرىمداي جولدى ارتقا تاستايدى. «ەڭ كوبى – «16 كم»، - دەيدى ول ءوزىنىڭ جۇمىس ستولىندا كوررەسپوندەنسيانى رەتتەپ جاتىپ.
«مىنە، ءبىزدىڭ ۇياشىقتارىمىز، مۇندا ءبىز قاجەتتى زاتتارىمىزدى قويامىز: پەنالدار، قالامدار. وسى جەردە حات-حابارلاردى بىردەن مارشرۋت بويىنشا تاراتامىز. مىسالى، بۇل حات وتە ەرەكشە، جەدەل پوشتامەن جىبەرىلگەن. ول شۇعىل جانە قىمباتىراق بولۋىمەن ەرەكشەلەنەدى. ونىڭ باسىمدىعى مىنادان جوعارى (كادىمگى كونۆەرتتى كورسەتەدى). ءبىز ءبارىن تەز جەتكىزۋگە تىرىسامىز. ءبىر كۇندە حات الماسۋعا بايلانىستى ارالاپ شىعاتىن وبەكتىلەر سانى 10-نان 30-عا دەيىن جەتەدى. ماعان تيميريازيەۆ-جەلتوقسان كوشەسىنەن بايتۇرسىنوۆ-عابدۋلين كوشەسىنە دەيىنگى ۋچاسكە بەلگىلەنگەن»، – دەپ ءبولىستى ا.حاليكوۆ.
ايتا كەتەيىك، پوشتاشىنىڭ سومكەسىنىڭ سالماعى 10 كەلىگە دەيىن جەتەدى. ەگەر نورمادان اسىپ كەتسە، قالعان حات-حابارلار پوشتاشىنىڭ مارشرۋتى بويىنشا ۋچاسكە بويىندا ورناتىلعان تىرەك جاشىكتەرىنە جىبەرىلەدى. ءسويتىپ، تىرەك پۋنكتتەر بويىنشا پوشتاشى قالعان حات-حابارلاردى الىپ، مەكەنجايلارعا جەتكىزەدى. كوررەسپوندەنسيا مىجىلماس ءۇشىن، سۇرىپتاۋ ورتالىعىنان جەتكىزۋ ورنىنا دەيىن تاسىمالداۋ ءۇشىن قاتتى ديزاينداعى قايتا پايدالانۋعا بولاتىن كونتەينەر قولدانىلادى.
كوررەسپوندەنسيا ۇنەمى جاشىككە سالىنادى. ەسىكتىڭ جانىنا مۇلدە قالدىرىپ كەتۋگە بولمايدى، دەيدى تاجىريبەلى پوشتاشى ا.حاليكوۆ.
«كەيدە پوشتا جاشىگى بولماي قالاتىن جايتتار بولادى. بۇل جاعدايدا ءبىز حات-حابارلاردى قايتارامىز، پوشتا جاشىگىنىڭ جوقتىعى تۋرالى باسشىلىققا حابارلايمىز. ءبىز پوشتا جاشىگىن ورناتۋدى نەمەسە حات-حابارلاردى قابىلداۋ پۋنكتتەرىنەن الىپ كەتۋدى تالاپ ەتەمىز. پوشتا جاشىگى بولماسا، قاراپايىم حات ءۇشىن دە ەسكەرتۋ قالدىرامىز. گازەتتى دە پوشتا جاشىگىنە جەتكىزەمىز، ول ءارقاشان جابىق بولۋى كەرەك. كوررەسپوندەنسيالاردى، حابارلاندىرۋلار مەن گازەتتەردى ەسىككە نەمەسە كىرەبەرىسكە قالدىرۋعا بولمايدى»، - دەپ ءبولىستى ول.
الماتى پوشتاسىنداعى پوشتاشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىكتەرى ءارتۇرلى. ەڭ كىشىسى 19 جاستا، ەڭ ۇلكەنى 63-تە. سونىمەن قاتار، اركىمنىڭ ماماندىعى ءارتۇرلى، ويتكەنى ارنايى ءبىلىم تالاپ ەتىلمەيدى. پوشتاشى ماماندىعىن بولىمگە جۇمىسقا تۇرۋ ارقىلى ءبىر اپتادا مەڭگەرۋگە بولادى. تاجىريبەلى تالىمگەرلەر جاڭادان باستاعاندارعا «جۇمىس بارىسىندا» ۇيرەتەدى، دەيدى پوشتا بولىمشەسىندەگىلەر.
«مۇعالىمدەر دە بار، باعدارلاماشىلار، اۋىلشارۋاشىلىق تەحنيك ماماندارى دا بار. 10 سىنىپتى بىتىرگەن، كۇزەتتە ىستەگەن، ت.ب. ءبىلىم جوق ازاماتتار دەگەن سياقتى جالعاسا بەرەدى. نەمەسە باسقا ۇيىمداردا جۇمىستان قىسقارىپ قالعاندار كەلەدى. مامانداردىڭ اۋىسۋى دا بار. ءار ماماندىقتىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار ەكەنىن ەستە ۇستاعان ءجون. بىرەۋگە وسى 12 شاقىرىمدى جاياۋ ءجۇرۋ قيىن، بىرەۋگە ادامدارمەن جۇمىس ىستەۋ قيىن – ادامدار ءار ءتۇرلى، ءار ادامعا ىڭعاي تابۋ كەرەك. ادامدار ءتۇرلى سەبەپتەرمەن كەتىپ قالادى. بىزدە ءقازىر تۇراقتى پوشتا قىزمەتكەرلەرى بار، كەلىسىمشارت بويىنشا جۇمىس ىستەيتىندەر دە بار. سوڭعىسى جۇمىس كولەمىنە قاراي 120-350 مىڭ كولەمىندە جالاقى الادى»، - دەيدى الماتى پوشتامتى ديرەكتورىنىڭ ءوندىرىس جونىندەگى ورىنباسارى نادەجدا زابۋرينا.
تۇراقتى شتاتتاعى پوشتاشىلار تولىعىمەن فورمامەن قامتاماسىز ەتىلگەن، بۇل قىسقى جانە جازعى كيىمدەر. اياق كيىمگە قارجى بولىنەدى، ءار پوشتاشى ولشەمى مەن تالعامىنا قاراي، ءوز قالاۋى بويىنشا تاڭداپ الادى.
كونۆەرتتەر مەن ماركالار بولەك قويمادا ساقتالادى. پوشتادا مۇراجاي مەن فيلاتەليا ءبولىمى دە بار. فيلاتەليستەر كلۋبى دا وسىندا جينالادى. كوللەكسيونەرلەر سوڭعى جاڭالىقتاردى، تاقىرىپتاردى، ماركالار شىعارۋدى جانە ت.ب. تالقىلايدى، سونىمەن قاتار ولاردى ءوزارا الماسادى.
«ءقازىردىڭ وزىندە جادىگەرگە اينالعان ماركالار بار، كوللەكسيونەرلەر ماركالارىن ايىرباستاپ، جينايدى. ولاردىڭ بەلگىلى ءبىر قۇندىلىعى بار. سيرەك كەزدەسەتىن قۇندى ماركا بار. سوناۋ 2001 جىلى ريم پاپاسى بىزگە كەلدى، وسىعان بايلانىستى ونىڭ باعاسى5 مىڭنان اسادى، بۇرىن 20 جانە 50 تەڭگە تۇراتىن. جىلدار وتكەن سايىن ماركالار قىمباتتاپ بارادى. جالپى، قازاقستاندا 1991 جىلدان بەرى 1860 ماركا شىعارىلدى. ولاردىڭ ادەتتەگى باعاسى 5-10 تەڭگەدەن باستالادى»، – دەيدى فيلاتەليا ءبولىمىنىڭ جەتەكشى مامانى ەربول مۇرات.
الماتى پوشتا بولىمشەسىندە باسشىلاردان قاتارداعى قىزمەتكەرلەرگە دەيىن بارلىعى 877 قىزمەتكەر بار. ونىڭ ىشىندە شتات بويىنشا 65 پوشتاشى، ال قىزمەت كورسەتۋ شارتى بويىنشا 164 پوشتاشى قىزمەت ەتەدى.
اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرگى ءتورت ايدا پوشتاشىلار بريگاداسى مەكەنجايلارعا 473 833 جونەلتىلىم جەتكىزگەن. جاي حاتتار، تاپسىرىس حاتتار – 464 070 دانا، 449 979 جانە 22 448 داناسى تيىسىنشە گازەتتەر مەن جۋرنالدار.