2025 جىلى قازاقستاندا سوڭعى بەس جىلداعى ەڭ كوپ يندۋستريالدىق جوبا جۇزەگە اسىرىلماق. بيىل ەلىمىزدە جالپى قۇنى 1،5 ترلن تەڭگە بو-لاتىن 190 جوبا ىسكە قوسىلىپ، 20،1 مىڭ جاڭا جاڭا جۇمىس ورنى قۇرىلا-تىن بولادى. اتالمىش جوبالار تولىق قۋاتىنا شىققاندا ءوندىرىس كولەمى 2،2 ترلن تەڭگەگە دەيىن جەتەدى دەپ كۇتىلۋدە.
قازاقستاندا سۋتەگى پەروكسيدى، سۇيىق شىنى، كۇكىرت قىشقىلى، مينەرالدى تى ڭايتقىشتار، پوليپروپيلەن جانە سارى فوسفور ءوندىرىسى ۇلعايتىلادى. بۇل جوبا-لار حيميا سالاسىنىڭ دامۋىنا جانە نا رىقتاعى باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەدى. بيىل سەندۆيچ-پانەلدەر. كەراميكالىق، كىرپىش، قۇرعاق قۇرىلىس قوس پالارىن شىعاراتىن جاڭا زاۋىتتار ىسكە قوسىلادى.
2025-2035 جىلدارى مينيسترلىك مە تاللۋرگيا، ماشينا جاساۋ جانە حيميا ونەركاسىبى سالالارىندا 9 ءىرى جوبانى ءجۇ زەگە اسىرادى. ولار جوبالىق قۋاتىنا جەتكەندە وندىرىلەتىن ءونىم كولەمى شاما-مەن، 7،3 ملرد دوللاردى قۇرايدى.
اتالمىش جوبالارعا 6 ترلن تەڭگە كو لەمىندە ينۆەستيسيا تارتىلىپ، 12 مىڭ جۇمىس ورنى اشىلادى. بۇل جوبالار پرە-زيدەنتتىڭ تاپسىرماسىمەن ازىرلەنگەن، ولار 25 مىڭ جۇمىس ورنىن اشۋدى كەز-دەيتىن 17 ءىرى جوبا ءتىزىمىنىڭ ءبىر بولىگى. بار-لىق جوبا جوعارى تەحنولوگيالىق كلاستەر-لەردى قۇرۋعا باعىتتالعان.
جوعارىدا اتالعان توعىز جوبانىڭ ەكەۋى 2025 جىلى ىسكە قوسىلادى. قوستاناي وبلىسىندا 1500 جۇمىس ورنىن قامتاما-سىز ەتەتىن كىا اۆتوكولىكتەرىن شىعاراتىن زاۋىت ىسكە قوسىلادى، ول جىلىنا 70 مىڭ اۆتوكولىك وندىرەدى. الماتى قالاسىنداعى Changan، Chery جانە Haval ماركالارىنىڭ
اۆتوكولىكتەرىن شىعاراتىن مۋلتيبرەندتى زاۋىت 3600 جۇمىس ورنىن قامتاماسىز ەتىپ، جىلىنا 90 مىڭ كولىك شىعارۋعا مۇمكىندىگى بار.
اۆتوموبيل ونەركاسىبىڭدەگى جاڭا جو بالاردىڭ ارقاسىندا 2025 جىلى سالادا-عى ءوندىرىس كولەمى 5%-عا ارتادى دەپ كۇتى لۋدە. جوسپار بويىنشا 149 مىڭ جەڭىل كەلىك شىعارىلۋى قاجەت (2024 جىلى بۋل كورسەتكىش 134 مىڭ بولعان).
قازاقستاندا سوڭعى بەس جىلدا العاش رەت وندەۋ ونەركاسىبىندە 5،9% ءوسىم ءتىر كەلدى. ءوسىم كورسەتكىشى نەگىزىنەن مەتاللۋر گيا (+6،9%)، ماشينا جاساۋ (+9،7%)، حيميا ونەركاسىبى (+7،7%) جانە باسقا سالالارداعى ءوندىرىس كولەمىنىڭ ارتۋىنا بايلانىستى بولىپ وتىر. جالپى، ءوندىرىس كولەمى 24،5 ترلن تەڭگەنى قۇرادى.
ءتۇستى جانە قارا مەتاللۋرگيا سالالارى تۇراقتى ءوسىم كورسەتۋدە. مىس، اليۋمينيي، سينك جانە قورعاسىن ءوندىرىسى مەن قايتا وڭدەۋ كولەمدەرى ۇلعايۋدا. قۇرىلىس ماتە ريالدارى ءوندىرىسى دە قارقىندى دامىپ، ىشكى نارىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتان دىرىپ، ءونىمدى ەكسپورتقا شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرۋدە.
يندۋستريالدى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازاقستاندا 15 ارنايى ەكونو ميكالىق ايماق جانە 51 يندۋستريالدى ايماق جۇمىس ىستەيدى.
بۇگىندە قازاقستاننىڭ 8 وبلىسىندا (استانا، شىمكەنت، سولتۇستىك قازاقستان، قاراعاندى، قوستاناي، جامبىل، قىزىل-وردا، تۇركىستان وبلىستارى) 34 شاعىن ونەركاسىپ ايماقتارى جۇمىس ىستەيدى. 2025 جىلى 14 وبلىستا شاعىن ونەركاسىپ اي ماقتارىن قۇرۋ جوسپارلانىپ وتىر.
2024 جىلى وڭدەۋشى ونەركاسىn canaسىندا 163 جوبا، ال تاۋ-كەن سالاسىندا 17 جوبا ىسكە اسىرىلدى. جالپى، ينۆەستيسيا-لار سوماسى 1،3 ترلن تەڭگەدەن اسقان.
- تاقىرىپقا وراي
باۋىرجان ىسقاق، ەكونوميكا عىلىمىنىڭ كانديداتى، قارجىگەر:
مەملەكەتتىڭ نەگىزگى باعىتى -ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ
ونەركاسىپ الەۋەتىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن وندىرىستىك قۋاتتار، ەڭبەك رەسۋرستارى، يننوۆاسيالىق جانە تەحنولوگيالىق الەۋەتتىڭ، قارجى-لىق جانە ەكولوگيالىق باعىتتار ۇيلەسىمدى دامۋى قاجەت. جاسىراتىنى جوق، كەيىنگى وڭدەۋشى سەكتورعا باسىمدىق بەرىلىپ، شيكىزاتقا تاۋەلدىلىكتى ازايتۋ ماقساتىندا يندۋستريالىق دامۋ باعدارلامالارى ىسكە اسىرىلىپ جاتىر. وڭدەۋشى سەكتورعا باسا نازار اۋدارىپ وتىر.
مىسالى، بيىل 1،5 ترلن تەڭگەگە 200-گە جۋىق جوبا ىسكە قوسىلىپ، 20 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى دەپ كۇتىلۋدە. ەگەر بۇل جوبالار تولىق ىسكە اسسا، ولاردىڭ ەكونوميكالىق ۇلەسى 2 ترلن تەڭگەگە دەيىن جەتۋى مۇمكىن.
سونىمەن قاتار، حيميا ونەركاسىبى سالاسىندا دا سەرپىن بايقالادى. سۋتەگى پەروك-سيدى، سۇيىق، شىنى، كۇكىرت قىشقىلى وندىرىستەرىنىڭ دامۋى دايىن ونىمدەردىڭ باسەكە گە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جالپى، مەملەكەتتىڭ نەگىزگى باعىتى ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ. وڭدەۋشى سەكتوردى دامىتۋ ارقىلى يمپورتتىق ونىمدەرمەن باسەكەلەسۋگە قابىلەتتى وتاندىق تاۋارلاردى شىعارۋ كوزدەلىپ وتىر.
مەملەكەت تاراپىنان وڭدەۋشى سەكتورعا ايتارلىقتاي قولداۋ كورسەتىلىپ وتىر. ءبىراق وسى قارجىلاي قولداۋدىڭ ءتيىمدى يگەرىلۋىن قاداعالاۋ ماڭىزدى. ەگەر قاراجات ناقتى ماقساتتارعا جۇمسالىپ، دۇرىس باقىلاۋ جۇرگىزىلسە، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ ساياساتى تابىستى جۇزەگە اسادى.