ەنە مەن كەلىن تاقىرىبى ءالى دە كۇن تارتىبىنەن تۇسكەن ەمەس. ويتكەنى، ءار شاڭىراقتا ەنە، ءار اۋلەتتە كەلىن بار. ءومىر بولعان سوڭ، جاقسى مەن جاماننىڭ قاتار ورىلەتىنى سەكىلدى، ەنەسىن جاماندايتىن كەلىن دە، كەلىنىن جاقتىرمايتىن ەنە دە بار. ءبىر-بىرىن ماقتاپ وتىراتىن نەمەسە جاقسىسىن اسىرىپ، جامانىن جاسىرىپ، شاڭىراقتىڭ شاتتىعىن شايقالتپاي ۇستاپ وتىرعان ۇلكەنى دە، كىشىسى دە از ەمەس ارامىزدا.
ءۇش ايەلدىڭ ءوزارا اڭگىمەسى ەنە مەن كەلىن تاقىرىبىنا ويىستى.
ءبىرىنشى وقيعا: «شەشەمنىڭ ءجۇزى ۇنەمى سىنىق جۇرەتىن»
– مەنىڭ ۇلكەن جەڭگەم، ءبىراز جىلدىڭ ءجۇزى بولدى، ءقازىر توسەك تارتىپ جاتىر، كەزىندە انامدى سىيلاماۋشى ەدى. ىسىنەن گورى، ءسوزى كوپ بولاتىن. سول ءۇشىن دە وسىنشا قينالىپ جاتىر دەپ ويلايمىن كەي-كەيدە. «وسىنشالىقتى قينايتىنداي نە جازدىم؟!» دەپ كۇڭىرەنەتىنى بار دەرتى جانىنا باتقان كەزدە. سونداي كەزدە ويلاپ قويامىن ىشتەي، باياعى كۇندەرىن، شەشەمنىڭ ءبىر كەسە شايىن دا دۇرىس قۇيىپ بەرمەگەن، قۇيسا دا، كەسەسىن سىلكىنىپ بەرەتىن ساتتەرىن ەسىنە الار ما ەكەن دەپ. ءاي، قايدام؟! كەيدە بەتىنە ايتىپ-ايتىپ تاستاعىم كەلەدى، ءبىراق ونسىز دا دەرت مەڭدەپ جاتقان ادام، شىنى كەرەك، قارعاپ جىبەرە مە دەپ تارتىنىپ قالاتىنىم بار.
بالا بولسام دا، ءالى كۇنگە ەسىمدە، انام وشاق تۇبىندە كوزىنىڭ جاسىن ءبىر ءسۇرتىپ الىپ، نان جاۋىپ وتىراتىن. سوندا جەڭگەم شابالانىپ بىردەڭەلەردى ايتىپ جاتاتىن، ەشتەڭە ۇعا قويماسام دا، دۇرىس قارىم-قاتىناس ەمەستىگىن تۇيسىنەتىنمىن. شەشەمنىڭ ءجۇزى ۇنەمى سىنىق جۇرەتىن. سول جانىما باتاتىن. «مەن كەلىن بولاتىن بولسام، اتا-ەنەمدى جىلاتپاي، الپەشتەپ وتەر ەدىم» دەپ ارمانداپ كەتۋشى ەدىم ءبىر ءسات وندايدا. انام ەرتە ءوتتى ومىردەن. مەنى ەنەمە تابىستاپ كەتتى. ال مەن اتا-ەنەمدى قولىمنان كەلگەنشە قۇرمەتتەدىم. ەنەم مارقۇم ەشقاشان بىلمەگەن جەرىمدى بەتىمە باسقان ەمەس، ۇيرەتەتىن، جەتەلەپ وتىراتىن. «سەن قاندايسىڭ» دەسكەن جەرىمىز جوق. ەكەۋى دە ريزا بولىپ كەتتى. بالاسىن سۇيسەڭ، اتا-اناسىن دا قادىرلەيسىڭ دەپ ويلايمىن. كەيدە تۇسىمە كىرەدى. ساعىنادى ەكەنمىن ەكەۋىن دە، – دەپ كوزىنە جاس الدى ايساۋلە.
ەكىنشى وقيعا: ساماۋرىننىڭ شايى
– مەنىڭ انام وتە جايلى، قاتتى ءسوزى جوق، داۋىسى دا قاتتى شىقپايتىن كىسى-تىن. سىرت قاراعان ادامعا جۋاستاۋ كورىنەتىن. ءبىراق الدەبىر مىسى بار-تىن وزىنە باعىندىرىپ تۇرار.
مەن مەكتەپ بىتىرە سالىپ، قالاعا وقۋعا كەتتىم. ۇيگە بىرىنەن سوڭ ءبىرى كەلىندەر تۇسە باستادى. مەن جىلىنا ءبىر رەت كەلەمىن ۇيگە، دەمالىسقا. سونداعى انام مەن جەڭگە، كەلىندەرىمنىڭ ارا-قاتىناسىنا ريزا بولاتىنمىن. كەنجە كەلىنى قولىندا، قالعان ۇشەۋى بولەك تۇردى، ءبىر اۋىلدا. ءبىز شەشەمىزدى اجەمىزدىڭ باۋىرىندا وسكەن ۇلكەن اعامىزدىڭ ىزىمەن «اپا» دەپ كەتكەنبىز، ال كەلىندەرى «ماما» دەيتىن. وسى ءبىر اۋىز سوزگە جۇرەگىم جىلىپ، جاقسى كورىپ تۇراتىنمىن جەڭگەلەرىم مەن كەلىندەرىمدى. انام ءتورت كەلىننىڭ باسى قوسىلا قالعاندا، «ءبۇيتىپ جىبەرە عوي، سەن ءسويتىپ جىبەرشى، انانى ءتورت جاقتاپ ءبىتىرىپ تاستاڭدار» دەپ ءبىر-بىرىن جاقىنداتىپ، شۇيىركەلەستىرىپ، ورتاسىنا دانەكەر بولىپ وتىراتىن. تۇڭعىش جەڭگەم كەلىن بولىپ تۇسكەندە، كورشىدەگى اپالاردى شاقىرىپ الىپ، ساماۋرىنمەن شاي بەرىپ، قولتىقتارىنا ءبىر-بىر ورامال قىستىرىپ جىبەرەتىن. ەكىنشى جەڭگەم بار شارۋاسىن اسىقپاي ىستەيتىن. سوندا ونىڭ انا جاقتا ءالى ەدەن جۋىپ جۇرگەنىن بايقاپ، انام بارىپ تۇسكى تاماعىنىڭ ەتىن قۋىرىپ قويىپ جۇرەتىن. ءۇشىنشى كەلىن تۇسكەندە، جاس ەمەس پە، ۇيىقتاپ قالاتىن كورىنەدى. انام ۇيقىسى سەرگەك ادام، اقىرى وياۋ جۇرگەسىن ساماۋرىن قايناتىپ قويادى ەكەن تاڭەرتەڭ. ال جاس كەلىن «ەنەم قايناتىپ قويعان شايدى قالاي ىشەمىن» دەپ ۇيالىپ، تاڭەرتەڭ كوزگە تۇسپەي جۇمىسىنا شىعىپ جۇرە بەرەتىن كورىنەدى. ءبىر كۇنى انام ونى دا وتىرعىزىپ قويىپ، «مەنىڭ ازىرگە ساماۋرىن قايناتاتىن قاۋقارىم بار، قىسىلما، جۇمىسقا شاي ءىشىپ كەتكىن» دەپتى. ءتورتىنشى كەلىنى كۇش-قۋاتى قايتا باستاعاندا ءتۇستى. شاشىن تاراپ، تىرناعىن الىپ بەرىپ وتىراتىن. سول كەلىندەرى شەشەم قايتقاندا ءتىزىلىپ وتىرىپ جوقتاعاندا، كوز جاسىمدى توقتاتا السامشى! انامنىڭ قىرقى وتكەنشە، ۇيگە كەلگەندە ءبارى مارقۇم شەشەمنىڭ بولمەسىنە سالەم سالىپ كىرەتىن. انامنىڭ پەيىلىنە قاراي تەكتى كەلىندەر كەلدى شاڭىراعىمىزعا! – دەدى نۇرگۇل.
ءۇشىنشى وقيعا: «بىزگە ەنەنىڭ مەكتەبى كەرەك»
– مەن اتا-ەنەم تۋرالى ەشتەڭە ايتا المايمىن. سەبەبى، ەرتە قايتىس بولىپ كەتكەن ەكەن. دەگەنمەن، اينالامنان كورىپ جۇرگەنىمدەي، بىزگە ەنەنىڭ مەكتەبى كەرەك-اق. ايەلدەر باس قوسا قالعان كەزدە، ەنەلەرىن جامانداي جونەلەتىندەرى دە بار. بىردەڭە دەي قويايىن دەسەڭ، «سەن نە بىلەسىڭ» دەي مە دەپ توسىلىپ قالاسىڭ. باس سالىپ شەشەسىنە قوڭىراۋ شالىپ، كەشە ۇيىندە نە بولعانىن بايانداپ جاتاتىن ايەلدەردى دە كورىپ ءجۇرمىز. ەنەسىن جاقتىرماعانىن ءبىلدىرىپ بالاسىن ورىنسىز شىمشىلاپ جىلاتاتىن دا كەلىندەردى كورگەنبىز.
ءبىر تانىسىم بار، كەلىنىن جاس دەمەي، ءار ىسىنەن ىلىك ىزدەپ، ەنە بولعاننىڭ ءجونى وسى ەكەن دەپ جەر-جەبىرىنە جەتىپ، بىلمەگەنىن اقىرىن ءتۇسىندىرۋدىڭ ورنىنا بايبالام سالىپ وتىرادى. ونداي كەزدە كەلىننىڭ بەتى اشىلىپ، ءتىلىن شىعارىپ، ءقادىرىن جوعالتىپ الۋى دا مۇمكىن عوي.
ءقازىر ءوزىمىز دە ەنە بولاتىن جاسقا تاياپ قالدىق. دەگەنمەن، ءوزىمدى قازىردەن دايىنداپ ءجۇرمىن. ۇيگە تۇسكەن جاس كەلىن – كەشەگى ەركە قىز، ءبىر شاڭىراقتىڭ ايالاپ وسىرگەن ارداقتىسى. ەندى عانا وتاۋ قۇرعان ەرلى-زايىپتىنىڭ العاشقى جىلدارى ءارقايسىسىنىڭ وزىندىك «مەنى» باسىم تۇراتىنى بار عوي، ءوزىمىز دە سونداي بولدىق، نەسىن جاسىرامىز. سول «مەندى»، ەكى جاقتىڭ «مەنىنىڭ» تىگىسىن جاتقىزاتىن ەنە دەپ ويلايمىن. ەنە ساليقالى بولسا، شاڭىراق كوتەرگەن جاستاردىڭ اجىراسۋى مۇلدەم بولمايدى دەپ ويلايمىن. وتباسى ىنتىماعى ءۇشىن اركىم ءوزىنىڭ انالىق، كەلىندىك ورنىن ءبىلىپ، رياسىز ءتىل تابىسا بىلسە، بەرەكە-بىرلىك ەشقايدا قاشپايدى دەپ بىلەمىن. ارينە، جىلتىر سوزدەردى كەستەلەپ تۇرىپ اقىل ايتۋ وڭاي. مەنىڭ قانداي ەنە بولارىمدى ۋاقىت كورسەتەر، – دەپ ەزۋ تارتتى گاۋھار.