وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار بريفينگى الاڭىندا ارنايى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنە ارنالعان بريفينگ ءوتتى. وعان فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، «ارنايى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ ۇلتتىق عىلىمي-پراكتيكالىق ورتالىعىنىڭ» دوسەنتى، اعا عىلىمي قىزمەتكەر الماگۇل سەيسەنوۆا قاتىستى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاندا 462 ارنايى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ ىشىندە وبلىستار مەن قالالار بويىنشا ارنايى مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار – 44، ارنايى مەكتەپ ۇيىمدارى – 99، پسيحولوگيالىق-پەداگوگيكالىق تۇزەۋ كابينەتتەرى – 208، پسيحولوگيالىق-مەديسينالىق-پەداگوگيكالىق كەڭەستەر – 89، وڭالتۋ ورتالىقتارى – 13، autism ورتالىقتارى – 9.
الماگۇل سەيسەنوۆا 2022 جىلى «ەرەكشە ءبىلىم بەرۋدى قاجەت ەتەتىن بالالاردى پسيحولوگيالىق-پەداگوگيكالىق سۇيەمەلدەۋ» اتتى پەداگوگتاردىڭ رەسپۋبليكالىق تامىز كونفەرەنسياسىنىڭ پلەنارلىق سەكسيالىق وتىرىسى وتكىزىلگەنىن ەسكە سالدى.
«ورتالىقتىڭ 30 جىلدىعىنا وراي ارنايى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدە الەمدىك دەڭگەيدەگى 23 ساراپشىلاردىڭ، جالپى جيىنى وتاندىق عالىمدارمەن قوسقاندا 35 سپيكەردىڭ قاتىسۋىمەن «مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى وقۋ پروسەسسىنە ەنگىزۋ: تاريحى، ماسەلەلەرى جانە دامۋ بولاشاعى» اتتى تاقىرىپتا حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسياسىن ۇيىمداستىردى. حالىقارالىق كونفەرەنسيا بارىسىندا 267 عىلىمي ماقالا ءتۇسىپ، ونىڭ 116-سى ارنايى ەلەكتروندى جيناققا ەندى»، - دەدى اعا عىلىمي قىزمەتكەر.
سونىمەن قاتار ورتالىقتىڭ باستاماسىمەن «e-Ymdau» ءتىلى بويىنشا بەينە سوزدىك ازىرلەندى. «e-Ymdau» بەينە سوزدىگىنىڭ اتاۋىنىڭ ءوزى سوزبە-سوز ەلەكتروندى قيمىل دەپ اۋدارىلادى. قازاقستاندا قولدانىلاتىن ىم-يشارالاردى بەلگىلەۋدىڭ بىرلىگىن كورسەتەدى. بەينەسوزدىكتى ازىرلەۋ ەستۋ قابىلەتىنىڭ بۇزىلىستارى بار بالالارمەن جانە ەرەسەكتەرمەن پراكتيكالىق جۇمىستا مول تاجىريبەسى بار ىمداۋ ءتىلىنىڭ ماماندارىنىڭ، اۋدارماشىلارىنىڭ بەلسەندى قاتىسۋىنىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى: پرەوبراجەنسكايا ناتاليا يۋريەۆنا، رىجايا ەلەنا ۆلاديميروۆنا، نيگماتۋلينا ەكاتەرينا مۋستافايەۆنا، كەمپيربايەۆا لولا باحتياروۆنا. سونداي-اق احمەتتايەۆا كايرا دياسوۆيچا جەتەكشىلىگىمەن بەينە سوزدىكتىڭ ەلەكتروندىق نۇسقاسىن ازىرلەندى. بەينە سوزدىكتىڭ ساپالىق سيپاتتامالارى: ىڭعايلىلىق، تيىمدىلىك، ۇتقىرلىق ءارى قولجەتىمدىلىككە يە. اتاپ وتەرلىگى، «ارنايى مەكتەپتەردەگى وقۋ-تاربيە پروسەسىندە «e-Ymdau» ءتىلىنىڭ بەينەسوزدىگىن قولدانۋ» ادىستەمەلىك ۇسىنىمدارىن بايمۋراتوۆا الۋا تولەگەن قىزى (ياو ادىسكەرى، اعا عىلىمي قىزمەتكەر، پەد. كانديداتى) ازىرلەدى. ۇسىنىمدار بەينەسوزدىكتىڭ سيپاتتاماسىن قامتي وتىرا، ەستۋ قابىلەتىنىڭ بۇزىلىستارى بار بالالارعا ارنالعان ارنايى مەكتەپتەردە وقۋ-تاربيە پروسەسىندە قولدانۋدىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن مازمۇنىن كەڭىنەن اشا تۇسەدى.
سونداي-اق، ورتالىقتىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، دوسەنت الماگۇل سەيسەنوۆا «ارنايى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ سالالارىنداعى رەسمي اتاۋلار مەن ولاردىڭ قازاق جانە ورىس تىلدەرىندەگى بالامالارى» تاقىرىبىنداعى عىلىمي-زەرتتەۋ جانە اناليتيكالىق جۇمىستىڭ ناتيجەسىندە قول جەتكەن سوزدىك ماتەريالدار دايىندادى. ارنايى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ سالالارىنداعى رەسمي اتاۋلار مەن ۇعىمداردىڭ ەرەكشەلىكتەرى، ولاردى قولدانۋ زاڭدىلىقتارى، بۇل بىرلىكتەردىڭ قازاق جانە ورىس تىلدەرىندەگى بالامالارىن زەرتتەۋگە ارنالعان.
اتالمىش تاقىرىپتا جۇرگىزىلىپ وتىرعان عىلىمي-زەرتتەۋ جانە اناليتيكالىق جۇمىستى جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە وتاندىق زاڭنامادا انىقتالعان كەمسىتۋ ماعىناسىنداعى اتاۋلار ىرىكتەلىپ، ولارعا تالداۋ جاسالىپ، جاعىمدى ءارى ساۋاتتى تۇردەگى بالامالارى ۇسىنىلدى. قول جەتكەن ناتيجەلەر ارنايى، ينكليۋزيۆتى جانە جالپى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا وقۋ باعدارلامالارى مەن ادىستەمەلىك قۇرالدار، عىلىمي-پراكتيكالىق ماتەريالدار مەن ادىستەمەلىك نۇسقاۋلار قۇراستىرىپ، دايىنداۋ بارىسىندا نەگىزگە الىنۋى جوسپارلانۋدا.