ءماجىلىس دەپۋتاتى باقىتجان بازاربەك سۋ ماسەلەسىن كوتەرىپ، پرەمەر-مينيستر ءاليحان سمايىلوۆقا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى.
دەپۋتاتتىڭ دەرەگىنشە، 2040 جىلى ەلىمىزدە سۋ تاپشىلىعى 15 ملرد. تەكشە مەتردى قۇرايدى. بۇل - شامامەن ارال تەڭىزىنە پارا-پار سۋ، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
«ويلاپ قاراڭىزدارشى، ەلىمىز تازا اۋىز سۋ رەتىندە پايدالاناتىن سۋدىڭ كولەمى كەمى 50 پروسەنتكە ازايادى. سوندا ءاربىر ەكىنشى مەنىڭ وتانداسىم اۋىز سۋسىز قالادى دەگەن ءسوز ەمەس پە؟! ال اۋىز سۋسىز ادام 3 كۇن عانا ءومىر سۇرەتىن بىلەسىزدەر. بۇل وتە ءقاۋىپتى. ەكىنشىدەن، ەلىمىزدىڭ دالاسى كوكتەمدە كولگە اينالسا، جازدا شولگە اينالادى. بۇل ماسەلە جىل سايىن قايتالانىپ وتىرسا دا، ءالى كۇنگە وسى شەشىلەر ەمەس. تابيعاتتىڭ بىزگە بەرگەن رەسۋرسىن قۇمعا قۇيىپ جاتىرمىز. ماسەلەن، كەڭەس كەزىندە ءاربىر سوۆحوز جاۋىن-شاشىن مەن قار سۋىن جينايتىن. شاعىن سۋ قويمالارى بولاتىن. ويتكەنى ونىڭ ءبارى – ىشكى سۋ قورىمىز»، - دەيدى دەپۋتات.
پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت توقايەۆ سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسىن دەر كەزىندە كوتەرىپ، ارنايى 20 جاڭا بوگەن سالۋ مەن 3،5 مىڭ شاقىرىمدىق كانالدى جاڭعىرتۋدى تاپسىردى.
«ءبىراق، بۇگىنگى ۇكىمەتتىڭ سالعىرت ءارى باياۋ قيمىلىنان جاقىن ارادا قازاقستانداعى سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسى شەشىمىن تاپپايتىنداي كورىنەدى. وعان بىرنەشە دالەلىمىز بار. مىسالى، رەسمي دەرەكتەر بويىنشا، ەلىمىزدە 1478 گيدروتەحنيكالىق قۇرىلعى بار. ونىڭ ىشىندە 342 – سۋ قويماسى، 219 – دامبا، 119 – سۋ تورابى، 313 – توعان بار. ولاردىڭ 333 رەسپۋبليكالىق مەنشىكتە، 895ء-ى – كوممۋنالدىق مەنشىكتە، ال ەڭ قىزىعى 228ء-ى جەكە مەنشىكتە بولسا، 22ء-ى – يەسىز ەكەن. سۋ قويمالارى ەڭ باستى ستراتەگيالىق نىسان. سوندىقتان ەلىمىزدەگى مۇنداي ماڭىزدى سۋ ساقتاۋ نىساندارىنىڭ كوپشىلىگىنىڭ جەكەلەشەلەنىپ كەتكەندىگى ءبىزدى قاتتى الاڭداتادى. سۋ قويمالارى مەن كولدەردىڭ قوجايىندارىنىڭ نە ىستەپ، نە قويىپ جاتقانى بەلگىسىز. ولاردىڭ قانشالىقتى توزىعى جەتىپ تۇر، ونى نىعايتۋ بويىنشا قانداي شارالار قولعا الىنعان، ول جاعى دا بەيمالىم. جەكە مەنشىك نىسان بولعاننان كەيىن ونىڭ اۋماعىنا ەشكىم باس سۇقپايدى. مەملەكەتتىك باقىلاۋدان دا تىس قالۋدا»، - دەيدى باقىتجان بازاربەك.
ال جەكەلەگەن فاكتىلەر بويىنشا، مەملەكەتتىك جەر كاداسترى بازاسىندا ءتىپتى تابيعي جولمەن قالىپتاسقان كولدەر جەر تەلىمى رەتىندە بەرىلىپ كەتكەن. قوجايىندارى كولدەردى قورشاپ، حالىقتىڭ نارازىلىعىن تۋدىرۋدا. بۇل جاعداي، كەمىندە 5-6 وبلىستا كەزدەسەتىن جاي.
«سوندىقتان ەلىمىزدەگى وسىنداي نىساندارعا تولىقتاي تۇگەندەمە جاساپ، جاي-كۇيىن ناقتىلاۋ، قاجەت بولسا، ولاردى تەز ارادا مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارۋ – كەزەك كۇتتىرمەس ءىس. مىسالى، پلوتينالاردىڭ سالىنعانىنا 30-40 جىلدان اسسا، وندا اپات بولۋ ءقاۋپى ارتادى ەكەن. ال بۇلاردىڭ جاي-كۇيى قانداي، قانشاسىنىڭ توزىعى جەتكەن، قانشاسىنا جوندەۋ جۇمىستارى قاجەت دەگەن مالىمەتتەر انىق ەمەس. بۇل جاۋاپتى مەملەكەتتىك مەكەمە تاراپىنان باقىلاۋ مەن مونيتورينگتىڭ السىزدىگىن كورسەتەدى»، - دەيدى ماجىلىسمەن.
سۋ پايدالانۋداعى كەلەسى ءبىر ماڭىزدى نىسان – كانالدار. مالىمەتتەر بويىنشا، ەلىمىزدە شامامەن 3،5 مىڭداي ماگيسترالدىق جانە شارۋاشىلىق كانالى بار.
«ولاردىڭ جارتىسىنان استامىنىڭ ابدەن توزىعى جەتكەن. سونىڭ سالدارىنان 60% سۋ قۇردىمعا كەتىپ جاتىر. بۇل – ۇلكەن شىعىن. دەمەك، بار سۋدىڭ ءوزىن ىسىراپ ەتىپ، دۇرىس پايدالانا الماي وتىرمىز. ناعىز ۇنەمدەۋ وسى جەردە»، - دەيدى ول.
دەپۋتات ەلىمىزدەگى جەكە مەنشىككە ءوتىپ، ءبىراق قاراۋسىز قالعان، جۇمىستارى ۇيلەستىرىلمەگەن سۋ قويمالارىن، دامبالاردى، كولدەردى، بوگەندەردى جانە تاعى دا باسقا ستراتەگيالىق ماڭىزدى سۋ نىساندارىن مەملەكەت بالانسىنا قايتارۋ شارالارىن قولعا الۋدى تالاپ ەتتى.