IýNESKO Bas dırektorynyń orynbasary Sın Súı quttyqtaý sóz sóıledi
2022 jylǵy 4 qazanda IýNESKO aıasynda Parıj qalasynda (Fransıa) Ahmet Baıtursynulynyń 150 jyldyq mereıtoıyna arnalǵan «Ahmet Baıtursynuly jáne renesanstyq órkenıet» taqyrybynda ǵylymı konferensıa ótti, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Konferensıaǵa IýNESKO Bas dırektorynyń orynbasary Sın Súı, QR Ǵylym jáne joǵary bilim vıse-mınıstri T.İ. Eshenqulov, IýNESKO janyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Turaqty ókili, Qazaqstan Respýblıkasynyń Fransýz Respýblıkasyndaǵy jáne Monako Knázdigindegi Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi G.M. Arystanqulova, otandyq jáne Germanıa, Túrkıa, Ázerbaıjannan alashtanýshy, ahmettanýshy ǵalymdar qatysty.
Konferensıany QR Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Eshenqulov Talǵat İlıasuly júrgizip otyrdy. T. Eshenqulov IýNESKO-nyń 41-shi Bas konferensıasy barysynda 2022-2023 jyldardaǵy mereıtoılyq datalarǵa qosý týraly arnaıy qararǵa Ahmet Baıtursynulynyń 150 jyldyq mereıtoıynyń atap ótilýiniń engizilýi – qazaq eliniń tarıhyndaǵy eleýli oqıǵalardyń biri bolyp qalatynyn atap ótti.
Saltanatty jıynǵa arnalǵan QR Prezıdenti Q.K. Toqaevtyń quttyqtaý sózin IýNESKO janyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Turaqty ókili, Qazaqstan Respýblıkasynyń Fransýz Respýblıkasyndaǵy jáne Monako Knázdigindegi Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi G.M. Arystanqulova oqydy.
Memleket Basshysy quttyqtaý sózinde «Ahmet Baıtursynulynyń «Qazirgi mádenıet áldebir ulttyń, ıa násildiń jasaǵan nársesi emes, búkil adamzattyń birlese jumsaǵan kúshi men daǵdylarynyń nátıjesi» degen sózi IýNESKO-nyń basty qaǵıdattarymen tyǵyz astasyp jatyr» dep atap ótti.
IýNESKO Bas dırektorynyń orynbasary Sın Súı quttyqtaý sóz sóıledi.
«A. Baıtursynulynyń qazaq tiliniń alfavıti men gramatıkasyn, til jáne ulttyq ádebıet teorıasyn jasaýy qazaq aǵartýshylyǵynyń táji esebindegi qubylys retinde moıyndalǵan» dese, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademıasynyń akademıgi, belgili alashtanýshy D. Qamzabekuly «Alash memlekettiligi jáne Ahmet Baıtursynuly tulǵasy» atty baıandamasynda: «Ahmet – eń aldymen aǵartýshy. Ol – poezıada da, kósemsózde de, ǵylym-ilimde de aǵartýshy», - dep atap ótti óz baıandamasynda Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademıasynyń akademıgi M.Q. Qoıgeldıev.
Sonymen qatar atalǵan konferensıada Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵylym akademıasynyń akademıgi, Ahmet Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynyń profesory Z.M. Bazarbaeva «Ahmet Baıtursynuly – ult ustazynyń fenomeni», tarıh ǵylymdarynyń doktory Z.E. Qabyldınov «A. Baıtursynulynyń qoǵamdyq-saıası qyzmeti jáne kózqarastary», fılologıa ǵylymdarynyń kandıdaty E. E. Tileshov «Ahmet Baıtursynuly jáne Muhtar Áýezovtiń ǵylymı tanymy: sabaqtastyq pen uqsastyq», Germanıadaǵy qazaq dıasporasy ókili, saıasattaný ǵylymdarynyń doktory Ábdilqaıým Kesiji «Til degen – ult degen sóz: Ahmet Baıtursynuly qazaq ultyn halyqaralyq kartaǵa qalaı ornalastyrdy?», Ankara Hadjy Baıram Velı ýnıversıtetiniń profesory Hýlıa Kasapoǵly Chengel «Ahmet Baıtursynuly: qazaq avtorlary qaıda jáne qalaı paıda boldy?», Ázerbaıjan tilder ýnıversıtetiniń dosenti Elchın Álı Ibrahımov «Ahmet Baıtursynuly jáne onyń 1926 jylǵy Baký Túrkologıa kongresinde jasaǵan «Túrki tilderinde ǵylymı termınologıanyń qalyptasý prınsıpteri týraly» baıandamasy (muraǵat materıaldary boıynsha)» taqyryptarynda baıandama jasady.
Konferensıa aıasynda aıasynda Ahmet Baıtursynulynyń ómiri men qyzmetine arnalǵan fotokórme uıymdastyrylyp, «Qazaq órkenıeti jáne Ahmet Baıtursynuly» taqyrybynda beınerolık kórsetildi.
Konferensıa «Ahmet Baıtursynuly. Tańdamaly shyǵarmalary» (qazaq, aǵylshyn, orys, túrik tilderinde) kitabynyń tusaýkeserimen aıaqtalyp, qorytyndylandy.