2025 jylǵy 13-14 qarasha kúnderi Túrki mádenıeti jáne murasy qorynyń prezıdenti Aqtoty Raıymqulovanyń Polshaǵa resmı sapary aıasynda Eýropada túrki mádenı murasyn ilgeriletýge jáne akademıalyq yntymaqtastyqty keńeıtýge baǵyttalǵan birqatar mańyzdy is-sharalar ótti.
Túrkitaný jónindegi halyqaralyq konferensıanyń ashylýy
Varshava ýnıversıtetinde Túrki mádenıeti jáne murasy qory men Azıa jáne Afrıka mádenıetteri fakúltetiniń qoldaýymen Túrkitaný jónindegi halyqaralyq konferensıa ótti.
Konferensıanyń ashylýynda Qor Prezıdenti Aqtoty Raıymqulova Eýropanyń túrki murasyna degen arta túsken qyzyǵýshylyǵyn atap ótip, Varshava ýnıversıtetimen akademıalyq yntymaqtastyqty nyǵaıtý ortaq ǵylymı jobalar úshin jańa múmkindikter ashatynyn aıtty.
Ashylý rásimine Ázerbaıjan, Túrkıa jáne Ózbekstan dıplomatıalyq korpýsynyń ókilderi, sondaı-aq túrkitaný salasynyń jetekshi ǵalymdary qatysty.
Konferensıa barysynda Varshava ýnıversıteti men túrki áleminiń ǵylymı ortalyqtary arasyndaǵy akademıalyq almasýlardy keńeıtý jáne seriktestikti damytý máseleleri talqylandy.
Kazahstandyq zertteýshi Muhıt-Ardager Sydyqnazarov daıyndaǵan Eýropa arhıvterindegi Túrki áleminiń kóne kartalary kórmesi erekshe qyzyǵýshylyq týdyrdy.
Túrki mádenı murasy ortalyǵyn qurý týraly kelisimge qol qoıý
Sapardyń mańyzdy oqıǵalarynyń biri – Varshava ýnıversıteti bazasynda Túrki mádenı murasy ortalyǵyn qurý týraly kelisimge qol qoıylýy.
Qujatqa Qor prezıdenti Aqtoty Raıymqulova men ýnıversıtettiń prorektory profesor Eva Krýgýles qol qoıdy.
Jańa ortalyqtyń negizgi mindetteri:
túrki halyqtarynyń mádenı murasyn nasıhattaý;
ǵylymı jáne bilim berý bastamalaryn damytý;
ınteraktıvti kórmeler men semınarlar ótkizý;
Polsha qoǵamynda túrki halyqtaryna degen qyzyǵýshylyqty arttyrý.
Varshava ýnıversıteti kitaphanasymen tanysý
Aqtoty Raıymqulova Varshava ýnıversıtetiniń kitaphanasy dırektory Kshıshtof Nerjvıskıımen kezdesý ótkizdi. Taraptar kóne jazba eskertkishterdi zertteý jáne qalpyna keltirý baǵytyndaǵy yntymaqtastyqty, sondaı-aq ǵylymı almasý baǵdarlamalaryn damytý múmkindikterin talqylady.
Túrki mádenıeti jáne murasy qory men Azıa jáne Tynyq muhıty mýzeıi arasyndaǵy yntymaqtastyqty keńeıtý
Sapar barysynda Qor prezıdenti Azıa jáne Tynyq muhıty mýzeıine baryp, onyń dırektory Iozef Zalevskıımen kezdesti. Kezdesý barysynda mýzeı qoryndaǵy túrki halyqtaryna qatysty kóne koleksıalar jáne yntymaqtastyqtyń jańa baǵyttary qarastyryldy.
Belostok qalasyna jumys sapary
14 qarashada delegasıa Belostok qalasyn baryp, qalanyń vıse-meri Rafal Rýdnıskıı jáne Polsha múftıatynyń basshysy, Tutas Polsha musylman dinı birlestigi men tatar qaýymynyń jetekshisi Tomash Mıshkevıchpen kezdesti.
Kezdesýde kelesi máseleler talqylandy:
• mádenıetaralyq dıalogty damytý;
• tegi túrki halyqtaryna jatatyn polák tatarlarymen yntymaqtastyq;
• gýmanıtarlyq jáne mádenı jobalar boıynsha birlesken bastamalar.
Sondaı-aq Belostok óńirinde 600 jyldan astam ýaqyt boıy túrki halyqtaryna jatatyn tatarlar men qaraıymdar tatý túrde ómir súrip, Polshanyń tarıhı-rýhanı murasynyń ajyramas bóligi bolyp kele jatqany erekshe atap ótildi.
Qala merıasyndaǵy kezdesýler nátıjesinde túrki murasyn halyqaralyq deńgeıde nasıhattaýǵa, qaýymdyq bastamalardy qoldaýǵa jáne mádenı almasýdy keńeıtýge baǵyttalǵan jańa halyqaralyq jobalardy iske asyrý jóninde kelisimderge qol jetkizildi.
Belostokqa sapar Eýropadaǵy etnıkalyq Túrki qaýymdastyqtarymen yntymaqtastyqty nyǵaıtyp, túrki áleminiń Eýropalyq mádenı keńistikke qosqan zor úlesin taǵy bir márte aıqyndady.
Sapar qorytyndylary
Túrki mádenıeti jáne murasy qory Prezıdentiniń Polshaǵa sapary mádenı dıplomatıany kúsheıtý men halyqaralyq yntymaqtastyqty keńeıtý jolyndaǵy mańyzdy qadam boldy.
Qol qoıylǵan kelisimder, ǵylymı is-sharalar men joǵary deńgeıdegi kezdesýler Eýropada túrki murasyn ilgeriletýge jańa múmkindikter ashyp, túrki álemi men eýropalyq ınstıtýttar arasyndaǵy strategıalyq dıalogty nyǵaıtady, sondaı-aq Eýropa elderinde túrki mádenıeti men murasyn saqtaýǵa, qoldaý jáne keńinen nasıhattaýǵa yqpal etedi.