Jarıa túrde ótetin talqylaýǵa kimder qatysatyny belgili boldy.
22 tamyzda Almaty oblysy Jambyl aýdany Úlken aýylynda atom elektr stansıasyn salý máselesi boıynsha kópshiliktiń qatysýymen talqylaý ótedi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
«Qazaqstandyq atom elektr stansıalary» JSHS júrgizgen zertteý qorytyndysyna sáıkes, AES salýǵa eń qolaıly oryn retinde Úlken aýyly (Almaty oblysy Jambyl aýdany) aýmaǵy usynyldy. Zertteý nátıjesi 2022 jyldyń mamyrynda QR atom salasyn damytý jónindegi vedomstvoaralyq komısıanyń otyrysynda qaraldy jáne maquldandy.
«Atom energıasyn paıdalaný týraly» zańnyń 12-babyna sáıkes Úkimettiń AES salatyn aýdandy tańdaý týraly tıisti sheshimin qabyldaý úshin aýmaǵynda qondyrǵy salý josparlanyp otyrǵan jergilikti ókildi organdardyń (máslıhattyń) kelisimi talap etiledi. Osyǵan baılanysty Almaty oblysy Jambyl aýdanynyń ákimdigi turǵyndardyń óz aýmaǵynda AES salý máselesine qatynasyn anyqtaý maqsatynda osy talqylaýlarǵa bastamashylyq jasady.
Tyńdaýlarda ekologıa, densaýlyq, tabıǵı-klımattyq faktorlardyń AES-ke áseri, ekonomıkalyq faktorlar, ınfraqurylymdy damytý, AES-tiń shaǵyn jáne orta bıznesti damytýǵa áseri, sondaı-aq basqa da ózekti máselelerdi talqylaý josparlanýda.
Tyńdaýǵa halyq, BAQ ókilderi, Almaty oblysynyń qoǵamdyq keńesi, Energetıka mınıstrligi, Almaty oblysynyń ákimdigi, «Ulttyq ıadrolyq ortalyǵy» RMK, «Iadrolyq fızıka ınstıtýty» RMK, «Qazaqstandyq atom elektr stansıalary» JSHS, Iadrolyq tehnologıalar qaýipsizdiginiń ǵylymı-tehnıkalyq ortalyǵy, Qazaqstannyń ıadrolyq qoǵamy jáne ekologıa, seısmıka, qaýipsizdik, energetıka, ınfraqurylym, SHOB jáne t.b. salalardaǵy salalyq sarapshylar qatysady.
Tyńdaý barysynda azamattar tehnologıalardyń qaýipsizdigi boıynsha, AES qurylysynyń áleýmettik-ekonomıkalyq aspektileri boıynsha ózderin alańdatqan kez kelgen suraǵyn qoıa alady.
Bul jarıa talqylaý QR Ekologıalyq kodeksine sáıkes ótkiziletin qoǵamdyq tyńdaý emes. Qoǵamdyq tyńdaýlar jobalyq qujattamany ázirlegennen keıin jobany ekologıalyq baǵalaý kezeńderinde – keıinirek ótkizilýge tıis, – delingen Energetıka mınıstrliginiń habarlamasynda.
Eldegi alǵashqy AES salýǵa úmitker kompanıalardyń tizimi jasaldy:
HPR-1000 qytaı kompanıasy – CNNC;
APR-1400 reaktory bar koreı kompanıasy – KHNP;
VVER-1200 jáne VVER-1000 reaktorlary bar Reseı kompanıasy – Rosatom;
EPR-1200 reaktory bar fransýz kompanıasy – EDF.
Eske salaıyq, Qazaqstanda AES salý máselesi boıynsha referendým ótpeıdi. Bul týraly Energetıka vıse-mınıstri Jandos Nurmaǵambetov aıtty.
Referendým bolmaıdy. Bul másele referendýmǵa shyǵarylmaıdy. Birinshiden, alańnyń ornalasqan jerine qatysty suraq bar. Ekinshiden, eń bastysy – tehnologıa jáne qarjylyq-ekonomıkalyq model. Ol qalaı áser etedi, biz muny qalaı júzege asyramyz? Bul jóninde másele bar, - dedi vıse-mınıstr.
Josparǵa sáıkes, AES qurylys-montaj jumystary 2034 jyly aıaqtalyp, 2035 jyly stansıa paıdalanýǵa berilýge tıis.