2025 jylǵy 20 mamyrda Almaty qalasy Naýryzbaı aýdanyndaǵy «Oqýshylardyń ınovasıalyq shyǵarmashylyq ortalyǵynda» Qazaqstan Respýblıkasy Oqý-aǵartý mınıstrliginiń josparyna jáne Almaty qalasy Bilim basqarmasynyń memlekettik tapsyrysyna sáıkes «Teatrdyń ǵajaıyp álemi» atty respýblıkalyq teatr óneri festıvál-baıqaýynyń qalalyq kezeńi ótti.
Bıyl bul shyǵarmashylyq dodanyń segizinshi ret ótkizilýi – onyń turaqty dástúrge aınalyp, óskeleń urpaq úshin mańyzyn arttyra túskenin kórsetedi.
Atalǵan teatr festıvali — jas talanttardyń shyǵarmashylyq áleýetin tanytyp qana qoımaı, kórermen júregine jol tapqan erekshe mádenı oqıǵa boldy. Teatr — sahnadaǵy shynaıylyq pen jan aıqaıynyń óneri. Al ony mektep oqýshylarynyń júrekpen jetkizýi — shyn máninde maqtaýǵa turarlyq.
Qalalyq kezeńge Almatynyń segiz aýdanynan irikteýden ótken 17 úzdik teatr ujymy qatysty. Olar: №79, №15, №91, №181, №104, №6, №125, №145, №143, №87, №43, №53, №19, №206, №176, №162, №198 mektepter. Qatysýshylardyń jasy 8 ben 17 jas aralyǵynda. Baıqaý tórt baǵyt boıynsha ótti: dramalyq spektákl, mýzykalyq spektákl, ádebı-mýzykalyq kompozısıa jáne qýyrshaq teatry.
Qazylar alqasynyń quramyna teatr salasynyń kásibı ókilderi – QR eńbek sińirgen qaıratkeri Jomart Zeınábil, «Daryn» memlekettik jastar syılyǵynyń ıegeri Eldar Otarbaev, kıno jáne teatr akteri Oljas Saq, rejıser, senarıst Muratjan Shombalov jáne ortalyq dırektory Aınur Daýlbaeva endi.
Bıylǵy teatr festıvali – jas talanttardyń shyǵarmashylyǵyn, sahnalyq sheberligin pash etken áserli óner merekesine aınaldy. Qoıylymdardyń árqaısysy ózindik aıtary, mazmuny, kórkemdik ereksheligimen daralanyp, kórermenge san túrli emosıa men oı qaldyrdy.
Festıvál shymyldyǵyn ashqan №198 mektep-gımnazıasynyń «Sahna Like» teatry «Bolmaǵan balalyq shaq» qoıylymy arqyly kórermendi tereń sezimge bóledi. Aqberen Elgezektiń shyǵarmasyna negizdelgen bul spektáklde oqýshylardyń sahna tili men sezimin jetkizý sheberligi aıqyn kórindi. Aqosh rólin somdaǵan oqýshynyń ákege arnalǵan monology – kórermen kóz jasyn tyıa almaǵan sátterdiń biri boldy.
Soǵys taqyrybyna erekshe den qoıǵan ujymdardyń biri – №87 jalpy bilim beretin mekteptiń «RostOK» teatry. «Detı, voına…» qoıylymy arqyly olar júrek tebirenterlik monologtarmen, maıdan hattarynan úzindilermen kórermenniń janyn terbedi. №162 mektep-gımnazıasynyń «Jasyn» teatr ujymy «Biz soǵysty kórgen joqpyz» qoıylymy arqyly tarıhı jady men qazirgi urpaq sanasynyń baılanysyn kórsete bildi. Ásirese bas keıipkerdiń rólinde oınap, avtor sózin jetkizgen oqýshynyń daýys yrǵaǵy, akterlik sheberligi, sahnadaǵy erkin qozǵalysy men shynaıy emosıasy – tolyqqandy kásibı spektákl deńgeıinde áser qaldyrdy.
Saıyn Muratbektiń «Jýsan ıisi» áńgimesi eki teatr ujymy – №176 mektep-gımnazıasynyń «THEAR» jáne №181 jalpy bilim beretin mekteptiń «Jas sahna» teatr ujymymen sahnalanyp, árqaısysy óz ereksheligimen kórindi. «THEAR» teatr ujymynyń tazalyq pen saǵynyshqa toly qoıylymda sahnalyq kıim, dekorasıa, mýzyka men sahna tili bir-birin tolyqtyryp, kórkem tutastyq jasaldy. Bul qoıylym – úılesimdiliktiń úlgisi bolsa, «Jas sahna» teatr ujymy Aıan beınesi arqyly balalyqtyń ańǵaldyǵy men saǵynyshyn názik sýrettedi.
Al №104 mekteptiń «Jas sahna» teatry otbasylyq máselege tereń úńilgen «Bir túp alma aǵashy» qoıylymymen aýyr taqyrypty senimdi kóterip, balalardyń akterlik sheberligimen tánti etti.
Festıválge lırıkalyq hám tragedıalyq baǵyttaǵy qoıylymdarmen qatar, poetıkalyq jáne plasıkalyq formalardaǵy izdenister de endi. Máselen, №145 mektep-gımnazıasynyń «Farabı» teatr ujymy «Aqqýlar uıyqtaǵanda» poetıkalyq qoıylymynda náziktik pen analyq meıirimdi obrazdyq turǵydan jetkizip, aqqýlardyń aq kostúmderi men ana rólindegi oqýshynyń sahnalyq sheberligi arqyly qoıylym kórkemdigin arttyrsa, №206 mektep-gımnazıasynyń «Baǵym» teatry «Kók bóri» plasıkalyq dramasy arqyly bıdiń tilimen ulttyq rýhty oıatty.
Balalar ertegi qoıylymdary arqyly da kórermenniń kóńilin jaýlap, sahnada ózderin erkin ustaýmen erekshelendi. №79 mektep-gımnazıasynyń «Báıterek» teatry mýzykalyq ertegi arqyly kórkem kostúmderi men úılesimdiligimen este qalsa, №125 mekteptiń «Svetláchok» teatr ujymy balalardy ertegi álemine jeteledi. Al №43 mektep-lıseıiniń «Alaqaı» teatr ujymy qýyrshaq teatry janryna serpin berip, sahnalyq tehnıkany utymdy paıdalandy.
Festıválde qyz tárbıesi, ata-ananyń úmiti men balanyń meıirimi sekildi áleýmettik máseleler de kóterildi. №19 mekteptiń «HHİ ǵasyr» teatr ujymynyń «Kýrort» spektakli – osy taqyrypty shynaıy jetkizgen mazmundy qoıylymdardyń biri boldy. Jas akterler ómirdiń shyndyǵyn sahnaǵa alyp shyǵa bildi.
Dramatýrgıalyq tereńdik pen stılısıkalyq izdenisti №15 mektep-gımnazıasynyń «Lısedeı» teatr ujymy «Demon Onegına» qoıylymy arqyly kórsetti. Jandy daýys, plasıkalyq bı, stıldi kostúmder – qoıylym kórkemdigin kúsheıtti. Demon rólindegi oqýshynyń psıhologıalyq tereńdigi men emosıonaldyq sheberligi erekshe baǵalandy. Bul qoıylym tragedıa janryna tán aýyrlyq pen kórkemdikti qatar alyp shyqty.
Al №91 mekteptiń «Máńgilik jastar» teatr ujymy Roza Muqanovanyń «Máńgilik bala beıne» shyǵarmasy arqyly Semeı polıgonyndaǵy jarylys tragedıasy men balalyq armannyń toǵysqan tusyn júrekpen jetkizdi. Láılániń aıǵa muńyn shaǵatyn monology – kórermenniń júregin qozǵaǵan sahnalyq sheshimderdiń biri boldy.
Áleýmettik-psıhologıalyq taqyrypty №53 mektep-gımnazıasynyń «Shamshyraq» teatr ujymy usyndy. «Shetelge satylǵan qazaq balasy» dramasy arqyly sheteldik otbasy asyrap alǵan qazaq balasynyń ómir joly men kúrdeli taǵdyry týraly baıandaıtyn bul qoıylym tereń áleýmettik máselelerdi qozǵady. Balalar taǵdyry, ulttyq tamyrynan ajyraý, ishki kúızelister kórermenniń júregine jetip, ár jandy oılandyrdy.
№143 mektep-lıseıiniń «Shamshyraq» teatr ujymy Dýlat Isabekovtiń «Ápke» shyǵarmasy arqyly názik sezim men jan dúnıeniń tereń ıirimderin kórsetti. Ásirese Qamajaı rólindegi oqýshynyń sahnada ózin erkin ustaýy men tabıǵı tartymdylyǵy, minezdiń náziktigin kórsetýi qoıylymnyń áserli shyǵýyna sep boldy. Jas aktrısa sahnada óte kórkem kórindi. Al №6 mektep-gımnazıasynyń «GAUDEAMUS» teatr ujymy «Voına ı lúbov» qoıylymy arqyly soǵys pen mahabbatty alegorıalyq beıneler arqyly jetkizdi. Bul qoıylym Uly Jeńistiń 80 jyldyǵyna arnalǵan. Balalar sahna tilin tolyq meńgergen, sahnalyq mádenıeti joǵary deńgeıde ekendigin ańǵartty.
№87 jalpy bilim beretin mekteptiń «RostOK» teatr ujymy «Detı, voına…» atty qoıylymdy usyndy. Soǵys taqyrybyndaǵy qoıylymda sahnada on shaqty bala kezek-kezek óz monologtaryn oqydy. Maıdan dalasyna joldanǵan hattardan úzindiler aıtý arqyly kórermendi soǵys tragedıasymen tereń ushtastyrdy. Balalardyń shynaıy oıyny men mátindi júrekpen jetkizýi zaldaǵy tynyshtyqty ornatyp, erekshe emosıalyq áser qaldyrdy.
Barlyq qoıylymdar jas sahnagerlerdiń teatr ónerine degen qyzyǵýshylyǵy men áleýetin pash etti. Ár ujym ózine tán mánermen oı salyp, kórermenniń júregine jol taba bildi. Bıylǵy festıvál – jas ónerpazdardyń bolashaǵyna senim uıalatqan shyǵarmashylyq alańǵa aınaldy.
Festıvál qorytyndysy boıynsha úzdik óner kórsetken teatr ujymdary men akterler túrli nomınasıalar boıynsha marapattaldy:
· BAS JÚLDE – «Lısedeı» teatr ujymy (№15 MG)
• I oryn – «THEART» teatr ujymy (№176 MG)
• II oryn – «Jasyn» teatr ujymy (№162 MG) jáne «Úzdik jas aktrısa» – Alıa Erjanova
• II oryn – «Svetláchok» teatr ujymy (№125 JBBM)
• III oryn – «Báıterek» teatr ujymy (№79 MG), sondaı-aq «Kórermen kózaıymy» – Zarına Satenova
• III oryn – «Jas sahna» teatr ujymy (№181 JBBM)
• III oryn jáne «Úzdik jas akter» – Alınur Alımkısa, «Sahna Like» teatry (№198 MG)
Arnaıy nomınasıalar:
• «Úzdik sahnalyq kostúm» – «Baǵym» teatry (№206 MG)
• «Úzdik kórkemsóz oryndaýshy» – «Alaqaı» teatry (№43 ML)
• «Úzdik sahnalyq kostúm» jáne «Kórermen kózaıymy» – Aıajan Dáýletbekqyzy («Farabı» teatry, №145 MG)
• «Úzdik kórkemsóz oryndaýshy» – «GAUDEAMUS» teatry (№6 MG)
• «Úzdik jas akter» – Ramazan Manasbaı («Jas sahna», №104 JBBM)
• «Úzdik jas aktrısa» – Aqnur Rahysh («Máńgilik jastar», №91 JBBM)
Qalalyq kezeńniń «Bas júlde» ıegeri atanǵan №15 Mektep gımnazıasynyń «Lısedeı» teatr ujymy respýblıkalyq baıqaýǵa joldama aldy.
Bul festıvál — oqýshylardyń shyǵarmashylyqqa degen qulshynysy men áleýetin tanytqan, ónerge degen qurmet pen súıispenshilikti arttyrǵan tamasha alań boldy. Jas akterlerdiń sahnadaǵy senimdi oıyny, taqyryptardyń tereńdigi men sahnalyq mádenıettiń deńgeıi — ustaz eńbeginiń nátıjesi men bolashaq teatr óneriniń úmiti ekeni anyq.
«Teatrdyń ǵajaıyp álemi» festıvali – jas ónerpazdardyń kásibı sahnaǵa alǵashqy qadamyn jasaıtyn alańy ǵana emes, olardy ómirlik mańyzdy qundylyqtarǵa baýlıtyn rýhanı mektep. Qatysýshylardyń teatrǵa degen mahabbaty men eńbegi, ustazdarynyń sheberligi men shydamdylyǵy osy festıváldi shyn máninde jarqyn óner merekesine aınaldyrdy.