«Tarıfti ınvestısıaǵa aıyrbastaý» baǵdarlamasynyń iske asyrylý barysy qaraldy

QR Premer-Mınıstri Álıhan Smaıylovtyń tóraǵalyǵymen ótken Úkimet otyrysynda «Tarıfti ınvestısıaǵa aıyrbastaý» baǵdarlamasynyń iske asyrylý barysy qaraldy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz. 

Qazaqstandyqtardy jylý, elektr energıasy, sý jáne basqa da komýnaldyq qyzmettermen úzdiksiz qamtamasyz etý úshin respýblıkanyń TKSH ınfraqurylymy jańartýdy qajet etedi. Sondaı-aq bul saladan jyldar boıy jalaqysy óspegen bilikti mamandar ketýde. Osy problemalardy sheshý úshin «Tarıfti ınvestısıalarǵa aıyrbastaý» baǵdarlamasy iske asyrylyp jatyr, oǵan sáıkes 2023-2029 jyldarǵa 62 myń km ınjenerlik jelilerdi jańǵyrtý úshin shamamen 3 trln teńge ınvestısıa tartý kózdelip otyr. Esepteýlerge sáıkes, bul 2029 jylǵa qaraı jelilerdiń tozýyn 20%-ǵa tómendetýge múmkindik beredi. Máselen, 2023 jyly 5,8 myń km ınjenerlik jelilerdi jóndeý úshin shamamen 250 mlrd teńge ınvestısıa tartý josparlanyp otyr. Ekinshi toqsanda Ulttyq ekonomıka mınıstrligi TKSH kásiporyndarynyń tarıfter men ınvestısıalyq baǵdarlamalardy ózgertýge (jóndeý jumystaryn, qyzmetkerlerdiń jalaqysyn kóbeıtý, qaraýsyz qalǵan jelilerdi qaraý) 212 ótinimin bekitti.

Nátıjesinde komýnaldyq qyzmetter tarıfteriniń ózgerýi ustamdy bolyp otyr, tutynýshylar men kásiporyndar múddeleriniń balansy qamtamasyz etilip, ortasha eseppen 10-nan 30%-ǵa deıin ósedi. Jalpy elektr qýaty naryǵynda shekti tarıfti aıyna 1 MVt úshin 1,5 mln teńgege deıin ulǵaıtý josparlanyp otyr. Bul shara qoldanystaǵy stansıalardy jańartý jáne jóndeý úshin generasıa sektoryna jyl saıyn 160 mlrd teńge kóleminde ınvestısıalardy qamtamasyz etýge múmkindik beredi. Premer-Mınıstr búgingi tańda turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵyndaǵy ınfraqurylymnyń jaǵdaıy óte kúrdeli ekenin aıtty. Úkimet basshysynyń aıtýynsha, barlyq ınfraqurylym obektisiniń turaqty jumysyn qamtamasyz etý úshin aýqymdy ınvestısıa qajet, sebebi olardyń kópshiligi ótken ǵasyrdyń ortasynan beri jumys istep keledi.

«Tirshilikke qajetti júıelerdi tıimdi jańǵyrtý jáne kúrdeli jóndeý úshin «Tarıfti ınvestısıaǵa aıyrbastaý» baǵdarlamasy usynyldy. Bul tásil energıa uıymdarynyń qoldanystaǵy aktıvterin qaıta jańǵyrtýǵa jáne keńeıtýge, energıa júıesi jumysynyń senimdiligin arttyrýǵa jáne jabdyqtardyń tozýyn azaıtýǵa múmkindik beredi», - dedi Álıhan Smaıylov.

Úkimet basshysynyń aıtýynsha, bıyl turǵyndar úshin tarıfter 10%-dan 30%-ǵa deıin ósedi. Bul – barynsha ustamdy tarıf, onsyz komýnaldyq ınfraqurylymnyń sapaly jumysyn qamtamasyz etý múmkin emes.

«Tarıf máselesinde biz barlyq jaqtyń da múddelerin eskeretin teń ortany taba bilýimiz kerek. Iaǵnı, salany damytý qajettiligin de, halyqtyń múmkindigin de eskerýge tıispiz», - dedi Premer-Mınıstr.

Úkimet basshysy stansıalar, komýnaldyq kásiporyndar is júzinde 3 jyldan astam ýaqyt boıy tabyssyz jumys istep keletinin, sondyqtan jóndeý jumystaryna qarajat salynbaǵanyna toqtaldy. Qarajat salynsa da, ol qaryz alý arqyly nemese memleket esebinen júzege asyryldy.

«Sondyqtan, tarıfterdi ósirý – qajettilik. Al «Tarıfti ınvestısıaǵa aıyrbastaý» qaǵıdatyn engizetin bolsaq, tarıfti ósirýden túsetin paıda bireýdiń qaltasyna ketpeı, tikeleı óndiristi jańǵyrtýǵa jumsalatynyna senimdi bolamyz. Jańa tarıftik saıasat ashyqtyq, eseptilik jáne jarıalylyq prınsıpterine negizdeletin bolady. Tıisti zańnamalyq túzetýler, normatıvtik quqyqtyq aktiler qabyldandy», - dedi Álıhan Smaıylov.

Oǵan qosa Úkimet basshysy tarıfterdiń ósýi az qamtylǵan otbasylardyń tabysyna áser etpeıtinin aıtty.

«Jergilikti búdjet qarajaty esebinen az qamtylǵan otbasylarǵa komýnaldyq qyzmetterge aqy tóleý úshin turǵyn úı kómegi berilýde. Ol komýnaldyq qyzmetterge jumsalatyn shyǵystar otbasynyń aı saıynǵy ortasha jıyntyq tabysynyń 10%-nan asyp ketken jaǵdaıda tólenedi», -  dedi Úkimet basshysy.

Jalpy, Úkimet basshysynyń aıtýynsha, qazir ortalyq jáne jergilikti atqarýshy organdar komýnaldyq sektorda aýqymdy jumystar júrgizýde. Sol sebepti birde-bir óńir jylytý maýsymynda apattarǵa jol bermeýi tıis.