Almaty men Ankaranyń arasyn jalǵaǵan bir aptalyq sapar jaǵymdy áserimen este qaldy. Túrik yntymaqtastyq jáne úılestirý agenttigi («TIKA») qoldaý bildirgen bul tájirıbe almasý sapary Túrkıanyń iri memlekettik medıaholdıngi «TRT»qabyrǵasynda ótti. Atalǵan korporasıanyń 2024 jyly ashylǵan «TRT» akademıasy qazaq jýrnalıserine arnalǵan oqytý baǵdarlamasyn tolyǵymen qazaq tilinde daıyndaǵan. Spıkerlerdiń sózin tolyq túsiný úshin aýdarmashy qyzmeti qosa usynyldy.
Sıfrlyq medıadaǵy kontent týraly «TRT» akademıasynyń Ankara jáne Stambýl fılıalynyń mamandary bilgenin ortaǵa salyp, tájirıbelerin kórsetti. «TRT» óz ónimderin ekran arqyly ǵana nasıhattamaı, qazirgi zamanǵa saı áleýmettik jelilermen úılestire otyryp jetistikke jetip otyr, bul jolda TikTok, Instagram, X, Facebook, YouTube arnalaryn sátti paıdalanyp, mıllıondaǵan aýdıtorıany qamtyǵanyn kórdik.
Bizdi alǵash qarsy alǵan «TRT» akademıasynyń basshysy Bırdje hanymnyń aıtýynsha, ashylǵanyna jyl ǵana tolǵan akademıa offlaın, onlaın túrde de bilim beredi eken. Qazaqstandyq jýrnalıserge dáris oqyǵan Gúlchen Sakarıa, Aısha Shımshek, Ilhan Gúzel, Jandan Aleına, İlıas Úmit Ózajar, Bırkan Koch, Emır Teker, Iýsýp Shahın syndy spıkerlerdiń bári óz isiniń mamany ekenin tanytty.
Dáris oqýshylar sabaq barysynda jalań aqparat qana usynbaı, sózderine slaıdpen dáıek keltirip, suraqqa jaýap berip, taǵylymdamany shákirt-ustaz deńgeıinde emes, áriptes retindegi tájirıbe almasý qalpynda ótkizdi. Olardan áleýmettik medıanyń monıtorıńi, mobıldi jýrnalısıkanyń ereksheligi, izdeý júıesi, sıfrlyq marketıń taqyryptarynda sabaq aldyq. 5 kúndik dáristiń sońynda oqyǵanymyzdy júzege asyryp qysqa habar daıyndap, sertıfıkatqa ıe boldyq.
Saparǵa sebep
«Alatau Aqparat» medıaholdınginiń basshysy Erjan Qalymbaıuly men Eýrazıa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dırektory Suat Beylur qol qoıǵan memorandým edi. Yqpaldastyq qujatynyń nátıjesinde medıaholdıng qyzmetkerlerine Nıshe Iyldyrym hanym túrik tili dárisin oqytqan.
Túrik tiliniń alǵashqy deńgeıin aıaqtap, sertıfıkat alǵan kezde úırengenimizdi iske asyrý ári áriptestermen tájirıbe almasý úshin baýyrlas elge barý múmkindigi týraly da aıtylǵan. Sol sóz jerde qalmaı, júzege asyp, almatylyq 7 jýrnalıs taǵylymdadan óttik, onyń beseýi «Alatau Aqparat» medıaholdıngine qarasty BAQ qyzmetkeri.
Osy saparǵa Eýrazıa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dırektory, doktor Suat Beylur jáne Qoja Ahmet Iasaýı atyndaǵy halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetiniń Ókiletti keńesiniń tóraǵasy, profesor, doktor Mýhıttın Shımshek myrza tikeleı qoldaý bildirdi.
«TRT»-men tanysý
60 jyldan habar taratyp kele jatqan Túrkıa memlekettik teleradıokorporasıasynyń quramynda 18 telearna men 19 radıo bar, 41 tilde habar taratatyn qurylym zaman talabyna saı jańalyqtar platformasyna da ıe.
Dáristen soń álemniń túkpir-túkpirine úni jetip, jańalyq jetkizip otyrǵan áriptesterdiń jumys ornyn aralap kórdik. Ózge tilmen qatar óz tilimizde de Ankaradan sóılep turǵan 3 áriptesimiz bar eken. Olarmen de shurqyraı kezdesip, sýretke túsip, az-kem tildesip úlgerdik.
Osy tanystyq kezinde tikeleı tolqynda habar taratyp turǵan telejýrnalıst áriptes pen sýrdolog mamannyń jumysyna da kýá boldyq.
Muraǵa toly murajaı
«TRT» zamanaýı qurylǵymen bastan-aıaq jabdyqtalǵan, ony dáris barysynda kózben kórdik, solaı bola tura óz tarıhyna beı-jaı qaramaıtyn ult retinde búgingi kúnge deıingi qoldanylǵan quraldardy da umyt qaldyrmaı aıalap, saqtap murajaıǵa qoıǵan.
Sabaq aıaqtalǵannan keıin áriptester bizge murajaılaryn maqtana kórsetti.
Taqyryptyq mazmunyna qaraı birneshe bólmege bólingen murajaıda ne joq deısiz, tipti alǵashqy dıktordyń beınesin de JI kómegimen jasap, «otyrǵyzyp» qoıǵan, munda bul arnanyń 60 jyldyq tarıhymen tanystyq, arnaıy gıd mamany da bar ekeni murajaıdyń mańyzyn arttyryp tur.
As – adamnyń arqaýy
Qazaqtyń osy sózin túrik baýyrlar basty nazarda ustaıtyn sıaqty. Ankarada kóshe boıy tolǵan taǵam satatyn oryn. «TRT»-lyqtar da bizge sabaq ústinde sý usynyp, úziliste tátti dámdisimen kofe men shaı berip, túski asqa aparyp júrdi, olardyń úziliste kofe ishýi úshin arnaıy jasaqtalǵan as bólmesi men shaı iship áńgimelesip otyratyn arnaıy demalys bólmesi bar.
Qyzmetkerlerge shaı men kofe daıyndap beretin arnaıy "shaıshy" maman- Fatma hanym osy arnada 15 jyldan beri jumys isteımin dedi.
Qonaqjaı arnanyń asqanasynda tamaqtanǵanda baıqaǵanymyz, shtattaǵy qyzmetkerler 50% jeńildikpen tamaq ishse, kelisim shart boıynsha jumys isteıtinder astyń aqysyn tolyq tóleıdi eken. Jalpy osy arnanyń qyzmetkerlerine barlyq jaǵdaı jasalǵandaı kórindi bizge. Olaı deıtinimiz, biz sabaq oqyǵan qabatta otyrǵan jýrnalıserdiń balalary dálizde samokatpen qydyryp júrdi, bir bólmede balalarǵa arnalǵan oıynshyq kýbıkterdi de baıqadyq. Tipti patshalar jaıaý baratyn jerdiń esigi de bizdiń eldegi qymbat qonaq úıdegideı alaqanyńdy jaqyndatsań ashyla ketedi.
TİKA-nyń Túrkistanǵa ne qatysy bar?
Túrkıanyń yntymaqtastyq jáne úılestirý agenttigi baryn bilgenmen, bizdiń Túrkistanǵa ne qatysy baryn bilmeppin, dárispen qatar júrgen mádenı baǵdarlama aıasynda qala ortasynda agenttik ǵımaratyna barǵanda suraǵyma jaýap aldym.
Bas keńsede otyrǵan agenttik basshysynyń orynbasary Fahrıe hanym bul mekemeniń álem elderine kórsetken kómegin, jasaǵan ıgi isterin slaıd arqyly tanystyryp ótti. Álemniń júzden astam elinde 170-ten asa jobasy bar bul uıymnyń mektep, aýrýhana salýda, eski tarıhı, mádenı eskertkishterdi jańǵyrtýdaǵy qoltańbasy erekshe eken. Bizdiń osy jolǵy saparymyzǵa da septigi tıgen TİKA dúnıe júzindegi talaı mańyzdy qaıyrymdylyq jobalaryna qol ushyn sozýmen qatar Túrkistandaǵy Iasaýı kesenesin de jóndeýden ótkizýge kómektesipti. Osynyń aıǵaǵyndaı agenttik murajaıynda Qoja Ahmet Iasaýı mavzoleıiniń maketi tur.
Shapan-amanat
Taǵylymdamamyzdy uıymdastyrǵan Ahmet Iasaýı ýnıversıteti Ókiletti keńesiniń bas keńsesine de at basyn burdyq. Keńes tóraǵasy Muhıttın Shımshek myrza ol kezde Qazaqstanda júr eken.
Keńsede bizdi bas esepshisi Býrchın hanym qarsy alyp, qonaqjaılyq tanytyp, syılyq usyndy. Basshysynyń joqtyǵyn bildirmegen Býrchın hanymǵa Muhıttın Shımshekke arnap aparǵan shapanymyzdy amanattap kettik.
Ankaranyń júregi
Bizdi 1 apta qonaq qylǵan City Hotel Ankara Chankaıa aýdanynda ornalasqan. Qaladaǵy elshilikter men úkimettik mekemelerdiń kóbi oryn tepken Chankaıa - Ankaranyń eń úlken aýdany. Jergilikti halyq Chankaıany "Ankaranyń júregi" dep ataıdy eken.
Qoqys tastaıtyn orynǵa deıin tap-tuınaqtaı Ankara tazalyǵymen tánti etti.
Qonaq úıdiń aldynan kúni-túni zýlaı jóńkilip jatqan kólikterdiń sıgnal basqanyn da, bir-birine jol bermeı talasqanyn da kórmedik. Syrt kózben qaraǵanda jol erejesi de qatty saqtalyp turǵan joq sıaqty, bizdegideı samsaǵan kamera da kórinbeıdi, soǵan qaraǵanda júrgizýshi mádenıeti qalyptasqan degen oı keldi.
Ankarany aralaǵanda...
Keshki ýaqytta ǵana saýda-sattyq mekemelerine kirip, kóshede, saıabaqta serýendegenimiz bolmasa, 5 kún boıy qydyra almadyq. Sabaq aıaqtalǵan soń ǵana uıymdastyrýshylar baǵdarlama boıynsha Ankara qamalyna alyp bardy.
Ankara Kalesi
Ankara Kalesi - Ankaranyń baǵzydan kele jatqan tarıhı oryndarynyń biri.
Qamaldan góri qala dese jarasatyndaı. 
Qamaldy aralaýshy da, kelýshilerge taýaryn usynǵan satýshy da kóp.
Tipti kelýshilerge arnalǵan mýzeı kafesi de bar. Ár zamanda salynǵan úıler de áli kúnge qamaldyń kórkine kórik qosyp, ózinshe bir órnek berip tur.
Anıtkabir
Anıtkabir - Túrik Respýblıkasynyń alǵashqy prezıdenti Mustafa Kemal Atatúrik jerlengen kesene.
Bul keseneniń avtorlary Emın Onat pen Orhan Arda. Eki sáýletshi usynǵan joba 1941 jyly Túrkıa Úkimeti uıymdastyrǵan jarysqa qatysyp, Atatúrikke arnap soǵylatyn keseneniń 48 túrli jobasynyń ishinen jeńip shyqqan. 1944 jyly saltanatty túrde keseneniń irgetasy qalanyp, 1953 jyly salynyp bitken.
Atatúriktiń máıitin Etnografıa mýzeıinen Anytqabirge tasymaldaǵan arba
Atatúriktiń 2200 kg salmaǵy bar bul qaıyǵyna keıinnen "Sary Zeıbek" degen at berilgen.
Bul mavzoleıde Atatúriktiń kitaphanasy da bar. Biz aralap júrgende kelýshiler qatary kóp boldy. Ata-anasymen birge kelgen balalar da kóp. Mektep jasyna de jetpegen bir bala anasynan: «Bul Atatúriktiń kitaphanasy ma?» dep suraǵanyn estip tańǵalyp ári qyzyǵyp qaldym. Kishkentaı ǵana bir kórinis bul ulttyń tarıhyna qurmetpen qaraıtyn patrıot ekenin baıqatqandaı.
Sonymen TİKA-nyń qoldaýymen, TRT bazasyndaǵy taǵylymdama joǵary deńgeıde ótti. Ankaralyq baýyrlarǵa «Alataý-aqparat» medıaholdıngi men «Qazaq gazetteri» JSHS atynan Almatynyń aporty men «Qazaqstan» shokoladyn usyndyq.