1949 jyldyń 29 tamyzynda Semeı óńirinde alǵashqy atom bombasy jerden 38 metr bıiktikte synaqtan ótti. Bul bomba 20 kılotonnalyq qýatqa ıe boldy. Tańǵy saǵat 7-de jasalǵan birinshi jarylystan shamamen 900 adam zardap shekti. Bul 100-250 rentgen mólsherinde radıasıa qabyldaǵanmen teń edi.
- Semeı ıadrolyq synaq polıgony 18,5 myń sharshy shaqyrymdy quraıtyn úlken aýmaqty alyp jatyr.
- Synaq kezinde polıgon SSSR qarýly kúshteri mınıstrliginiń № 2 oqý polıgony dep ataldy.
- Semeı polıgony birneshe aımaqqa bólingen: ákimshilik-turmystyq aýmaq Kýrchatov qalasynda ornalasqan jáne ol «M» alańy nemese «Moskva-400» dep atalǵan. Sonymen qatar, zerthana qalashyǵy jáne radıýsy 10 shaqyrymǵa jetetin «Synaq dalasy» bar. Bul aýmaqtardyń ishinde «Degeleń», «Balapan», «Telkem» sekildi bólimderi bolǵan. Olardyń birinde janýarlarǵa synaq júrgizilgen.
- Semeı polıgonynyń zardaby óte aýyr boldy. 1963 jylǵa deıin asa qýatty bombalardyń jarylysynan 2 mıllıonnan asa jazyqsyz halyq 300-400 rentgen mólsherinde radıasıa qabyldady.
- Polıgonnyń 40 jyldyq tarıhynda 498 ıadrolyq synaq ótti. Onyń 88-i aýada, 30-y jer betinde, al 340-y jer astynda jarylǵan. Sońǵysynyń qýaty 1,5 megatonn mólsherinde bolǵan, bul jarylystardan 1,5 mıllıon adam zardap shekti.
- Iadrolyq synaqtardyń saldary birneshe urpaq boıy seziledi. Ártúrli aýrýlarǵa ushyraǵan adamdardyń sany artyp, sol aýrýlardyń tuqym qýalaý yqtımaldyǵy joǵary.
- Bul ǵylymı túrde dáleldengen, jáne onyń qasireti 300 jylǵa deıin sozylýy múmkin.
- Polıgonǵa sharýashylyq jaıylymdar men egistik jerler tartyp alynyp berildi, sonyń saldarynan aımaq ekonomıkalyq jáne áleýmettik daǵdarysqa ushyrady.
- Synaq zardaptary Hırosıma men Nagasakıdegi atomdyq bombalaýdan 2,5 ese asyp tústi. Osy sebepti halyq aýyr jáne sozylmaly sáýlelenýge ushyrady.
- Semeı polıgonyna jaqyn aýdandarda radıasıanyń áserinen ártúrli aýytqýlarmen, tándik jáne estik kemshiliktermen týǵan sábıler sany kóp boldy.
- Mamandar bul jaǵdaıdy qysqa merzimdi jáne qaldyqty radıasıanyń áserinen bolatyn genetıkalyq mýtasıalarmen baılanystyrady.
- 1990 jylǵa deıin Semeı polıgonynyń zardaptary men aýrýlar muqıat jasyrylyp keldi. Sońǵy jyldary Semeıdegi ıadrolyq synaqtardyń saldarynan ár júz myń adamǵa shaqqanda júıke-psıhologıalyq aýrýǵa shaldyqqan adamdardyń sany 960-tan 1 624-ke, aqyl-oıy kem adamdardyń sany 3 105-ten 4 612-ge, al nevroz jáne júıke tamyr derti bar adamdardyń sany 3 692-ge deıin kóbeıgen.
- Synaqtardan tek adamdar ǵana emes, jer de azap shegedi. Jyl saıyn radıonýklıdterdiń jınalýy jerdiń qunarlylyǵyn azaıtyp, topyraqtaǵy mıkroelementterdiń (temir, mys, magnıı jáne t.b.) ósimdikter arqyly adam organızmine enýine ákeledi.
- 1970 jylǵa deıin zarádtar salynǵan shtólnálar men skvajınalardyń túpteri men shyǵar aýyzdary durys beton qaqpaqtarmen jabylmaǵandyqtan, ýly ınertti gazdar men aýyr metaldar jer betine jaıylyp otyrdy.
- Semeı polıgonynyń zardaby tek qazaqstandyqtar úshin ǵana emes, álem úshin de úlken sabaq bolýy kerek. Iadrolyq synaqtardyń saldary urpaqtan-urpaqqa berilip, densaýlyq pen qorshaǵan ortaǵa qaıtalanbas zıan keltirdi. Semeı polıgonynyń qasireti adamzatqa ıadrolyq qarýdyń qaýiptiligin eske salyp, bolashaqta mundaı qatelikterge jol bermeýdiń mańyzdylyǵyn kórsetedi.