Elimizde elektrli samokattarǵa qatysty jańa zań qabyldandy. Kólik quralynyń bul túrine qandaı shekteý qoıylady, qandaı ózgerister bar degen suraqtarǵa İİM ákimshilik polısıa komıtetiniń asa mańyzdy ister jónindegi aǵa ınspektory Aqtoty Boranova jaýap berdi, – dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Elektrli samokat – eki nemese úsh dóńgelekti, bir adamnyń qozǵalýyna arnalǵan oryndyǵy joq kólik quraly.
Elektrli samokatpen qaı jerde jáne qaı jastan bastap júrýge bolady?
– Qabyldanǵan jańa zańǵa sáıkes elektrli samokat velojolda, velojolaqtarda, 25 km/saǵat jyldamdyqpen júris bóliginiń oń jaq shetinde, onyń ishinde marshrýttyq kólikterge arnalǵan jolaq boıymen bir qatarda qozǵala alady. Al trotýar men jol jıeginde, jaıaý júrginshiler jolynda 6 km/saǵattan aspaıtyn jyldamdyqpen júrýi kerek. Sonymen qatar elektrli samokat kólikke arnalǵan jolmen júrýge tek 18 jastan bastap ruqsat etiledi jáne júrgizýshi kýáliginiń kez kelgen sanaty bolýy kerek.
Elektrli samokat júrgizýshileri «shlem» kıýge mindetti me?
– Iá, moped, elektrli samokat jáne velosıped júrgizýshileri joldyń júris bóliginde júrgende ǵana bekitilgen shlemdi kıýi kerek. Elektrli samokat júrgizýshilerine baqylaý qalaı júrgiziledi?
Jol júrisi qaǵıdalaryn buzǵany úshin olarǵa qandaı jaýapkershilik qarastyrylǵan?
– Aıta ketý kerek, kıksherıng kompanıalary jaıaý júrginshiler men saıabaqtardyń belgili bir jerlerinde elektrli samokat jyldamdyǵyn shekteıtin bolady. Ornatylǵan GPS-sensordyń arqasynda mundaı aımaqtarǵa kirý kezinde jyldamdyqty shekteý avtomatty túrde qosylady. Jaýapkershilikke kelsek… Qazir olardy jolaýshylar men júkterdi tasymaldaý (ÁQBtK-niń 593-baby, 5 AEK kóleminde aıyppul salý), sondaı-aq jol júrisine qatysýshylarǵa qoıylatyn ózge de talaptardy buzǵany úshin (ÁQBtK-niń 620-baby, eskertý nemese 3 AEK kóleminde aıyppul salý) jaýapkershilikke tartýǵa bolady.
Múmkindigi shekteýli jandarǵa arnalǵan elektrli kreslolar shaǵyn elektrli kólikterge jatady ma?
– Joq. Múmkindigi shekteýli adamdarǵa arnalǵan kreslolar shaǵyn elektrli kólikter sanatyna kirmeıdi, sebebi adamdardyń qozǵalýyna arnalǵan qural bolyp tabylady. Sonymen qatar shaǵyn elektrli kólikterdi paıdalanýshylarǵa qoıylatyn jeke talaptardy múmkindigi shekteýli adamdar oryndaı almaıdy. Mysaly, joldy kesip ótkende kreslodan túsip, jetektep ótý degen sıaqty talapty oryndaı almaıdy.
Nelikten «jaıaý júrginshi» uǵymyna ózgerister engizilýde?
– «Jaıaý júrginshi» túsinigi elektrli samokat pen shaǵyn elektr kólikterin jetektep júrýge qatysty zań talaptaryna sáıkes rettelýde. Osy túzetýge baılanysty bul kólikterden túsip jetektegen kezde olardyń júrgizýshileri jaıaý júrginshilerge teńestiriledi.
Elektrli samokattar ishki ister organdarynda tirkele me?
– Joq, tirkeýge jatatyn avtokólik quraldarynyń tizbesi Keden odaǵynyń «Dóńgelekti kólik quraldarynyń qaýipsizdigi týraly» tehnıkalyq reglamentinde belgilengen. Elektrosamokat bul tizimge kirmeıdi.
Elektrli samokattardyń maksımaldy jyldamdyǵy 25 km/saǵattan artyq bolsa, ol qaı kólik túrine jatady?
– Bul jaǵdaıda elektrli samokat «moped» uǵymyna túsedi. Bul rette qazirgi ýaqytta maksımaldy konstrýktıvti jyldamdyǵy 50 km/saǵattan asatyn elektrli samokattardyń ımportyn shekteý múmkindigi qarastyrylýda, sebebi mundaı kólik qaýipti, turaqsyz jáne odan jaraqat alý qaýpi joǵary. Mopedterdiń, elektrli samokattardyń jáne velosıpedterdiń júrgizýshilerine basqa kólik quraldarynyń júrgizýshilerine kórinýge arnalǵan jaryq shaǵylystyratyn zatsyz júrýge tyıym salynady.
Bul qandaı zattar jáne talaptaryn túsindirip ketseńiz.
– Bul talapqa sáıkes sizde kez kelgen jaryq qaıtarǵysh elementi bar zat bolýy kerek. Ol kez kelgen kıim bolýy múmkin: kúrteshe, qalpaq, jılet, aıaq kıim, rúkzak, sómke jáne arnaıy jaryq qaıtarǵysh lentalar. Bul zattardyń kórinýin qamtamasyz etý qıyn emes. Júrgizýshige jan-jaǵynan kórinýi úshin olardy kıimderdiń ústine kıý kerek.
Elektrli samokatty basqarýshylardy «júrgizýshi» dep ataıtynyn eskersek, olar basqa júrgizýshiler sıaqty mas kúıinde kólik tizgindegeni úshin jaýapkershilikke tartyla ma?
Elektrli samokat avtokólik quraly bolyp tabylmaıtyndyqtan jáne tirkeýge jatpaıtyndyqtan, olarǵa ÁQBtK-niń 608-babynda kózdelgen jaýapkershilik qoldanylmaıdy. Elektrli samokatty mas kúıinde júrgizgeni úshin ÁQBtK-niń 440-baby boıynsha jaýapqa tartylady.