Global Gender Gap genderlik alshaqtyq reıtıńinde Qazaqstan 153-tiń ishinen tek 72-shi oryndy ıelendi
2021 jyldyń birinshi toqsanynyń qorytyndysy boıynsha, elde 4,3 mln jumyspen qamtylǵan áıel boldy, bul bir jyl burynǵyǵa qaraǵanda 0,3%-ǵa artyq, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz. Finprom.kz. saıtyna silteme jasap.
Olardyń ishinde basym bóligi (77%) — jaldamaly qyzmetkerler: 3,3 mln áıel. Jumyspen qamtylǵan áıelderdiń taǵy 17,1%-y-jeke kásipkerler: 727,8 myń jeke kásipker-erler áıelderge qaraǵanda 13,6%-ǵa kóp.
Táýelsiz qyzmetker áıelder sany 246,2 myń (erler 6,9%-ǵa artyq). Sharýashylyq seriktestikteri men aksıonerlik qoǵamdardyń quryltaıshy áıelderi, sondaı-aq óndiristik kooperatıvterdiń músheleri 7,9 myń boldy (erler 14,3%-ǵa az).
2021 jyldyń birinshi toqsanynda qashyqtan 21,9 myń er adamǵa qaraǵanda 51,7 myń áıel jumys istedi. Bul rette olardyń 85,3%-y óz jumysynda komýnıkasıa quraldaryn, 14,7%-y jumys berýshiler bergen qarajatty paıdalandy.
Jumyspen qamtylǵan áıelderdiń 45,7% joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilimi, 40,2% — orta kásiptik (arnaıy), 7,4% — bastaýysh kásiptik, 6,7% — jalpy orta bilimi bar.
Óńirlik bóliniste jumyspen qamtylǵan áıelderdiń basym bóligi Almatyda jumys istedi: 508,4 myń adam, bir jyl burynǵyǵa qaraǵanda 0,7%-ǵa artyq. Ekinshi jáne úshinshi orynda Almaty jáne Túrkistan oblystary tur. Jumyspen qamtylǵan áıelderdiń eń azy Soltústik Qazaqstan oblysynda turady.
Jumyspen qamtylǵan áıelder sanynyń eń kóp ósýi Túrkistan oblysynda baıqalady: jylyna 9,5% qosý, 367,5 myńǵa deıin; eń kóp qysqartý Soltústik Qazaqstan oblysynda: mınýs 4,1%, 137,8 myń adamǵa deıin.
Negizinen áıelder saýda jáne avto jóndeý salasynda, bilim berýde, sondaı-aq aýyl, orman jáne balyq sharýashylyǵynda jumys isteıdi. Aqparat jáne baılanys salasynda eń az áıelder jumys isteıdi.
Densaýlyq saqtaý jáne halyqqa áleýmettik qyzmet kórsetý salasynda, sondaı-aq bilim berýde áıelder sany erler sanynan 2,8 ese asady. HoReCa salasynda áıelder eki ese kóp.
Sonymen qatar, jumyspen qamtylǵan halyq arasynda qurylysta erlerge qaraǵanda 3,1 ese, kólik jáne qoımalaý salasynda 3 ese, ónerkásipte 2,3 ese kóp.
Qazaqstanda QR Eńbek kodeksiniń 16 jáne 26-baptaryna áıelderdiń eńbegin paıdalanýǵa shekteý qoıylǵan jumystar tizimin alyp tastaýǵa baǵyttalǵan ózgerister engizý máselesi qaraldy, dep habarlaıdy QR EjHÁQM. Bul tizim jumystyń aýyrlyǵyna, zıandy jáne (nemese) qaýipti eńbek jaǵdaılaryna baılanysty áıelderdiń jumysqa ornalasýy shektelgen 213 kásip pen jumys túrlerinen turady.
2020 jyly elimiz boıynsha bir qyzmetkerdiń ortasha aılyq jalaqysy 213 myń teńgeni qurady. Erler úshin jalaqy 243,5 myń teńgeni, áıelder úshin - barlyǵy 182,7 myń teńgeni qurady. Erler paıdasyna aıyrmashylyq 33,3% qurady. El boıynsha jalaqynyń naqty ósimi orta eseppen 14%-ǵa, erlerde 9,4%-ǵa, áıelderde 21,2%-ǵa ósti.
Salalyq qurylymda jalaqynyń eń úlken aıyrmashylyǵy óner jáne demalys, qarjy jáne saqtandyrý qyzmeti jáne ónerkásip salasynda baıqalady.
Global Gender Gap Report 2020 genderlik alshaqtyqty zertteý derekterine sáıkes, TMD elderi arasynda Qazaqstan 9-dan 4-shi orynǵa shyqty. El ındeksi 0,710 qurady. Indeks neǵurlym joǵary bolsa, elde áıelder men erler arasyndaǵy genderlik alshaqtyq azaıady.
Qazaqstannan góri úzdik kórsetkishter Moldova, Belarýs jáne Ýkraınada baıqaldy. Reseı, Qyrǵyzstan, Ázirbaıjan, Armenıa jáne Tájikstandaǵy jaǵdaı nashar.
Álemde osy kórsetkish boıynsha Qazaqstan 153 orynnyń ishinen tek 72-shi oryndy ıelendi.
