Tóńirekti túgel gúl kómkerip, bul kórinis tabıǵattyń jastyq shaǵy – kóktem kelgenin ańǵartyp tur.
Búgin sáýirdiń 7-si. Al Ramazan aıynyń – 6-sy. Elimizdiń musylman qaýymy qasıetti Ramazan aıynyń orazasyn ustap jatyr. Búgin altynshy márte aýyz bekitti. Bul aıda kókek alǵash shaqyrady. Sol sebepti qazekeń bul aıdy Kókek dep ataǵan. Keıin túrli saıası-tabıǵı kózqarastarǵa baılanysty sáýir dep atalyp, kúntizbege endi.
Bul - óz aldyna keıingi bir áńgimeniń arqaýy. Sáýirde túrli amal da kóp. Burynǵylar bul aı týraly «Dıqanǵa qut bolǵanymen, malshyǵa saryýaıym» degen. «Sáýir aıy – qazaqtyń táýir aıy» degen de támsil bar. Al marqasqa Muqaǵalı «Sáýir aıy shopanǵa saryýaıym, malmen birge baǵady aýa raıyn» dep jyrlady. «Naýryz – sýymen, sáýir – nýymen, mamyr – gúlimen» dep te aıtady. Halqymyzda bul amalǵa qatysty «Sáýir bolmaı, saıran bolmas; Saıran bolmaı, aıran bolmas», «Sáýir bolsa, kún kúrkirer, kún kúrkirese, kók dúrkirer», «Sáýirdegi jaýyn – Saýyp turǵan saýyn», «Sáýir jaqsylyǵyna baqsa alty kún, jaqsylyǵyna baqpasa alpys kún», «Sáýir bolmaı, táýir bolmas» degen maqal-mátel, qanatty sózder bar. Sonymen qatar, sáýir amaly kezinde soǵatyn kóktemgi jeldi ońtústik óńirlerde «sáýir» dep atasa, soltústik aımaqtarda «Altyn kúrek» deıdi.
Qazir «Otamaly» amaly júrip jatyr. Ony qazekeń «oıylǵan qys» dep ataǵan. Munan keıin «Sáýir» amaly keledi. Sáýirdiń sońy men mamyrdyń basynda alapat nóser bolady. Bul kezde bókender men kıikter tóldeıdi. Araǵa az ýaqyt salyp daýyl turady. Bul - kıikterdiń tólin órgizetin kez. Ol amaldar tóńireginde kezinde aıtatyn bolamyz.
Qazaq kúntizbesi boıynsha jyl árqaısysy toqsan kúndik tórt maýsymǵa bólinip: kóktem – «jyltoqsan» (jyl almasatyn maýsym), jaz – «ottoqsan» nemese «jaztoqsan», kúz – «kúztoqsan», qys – «jeltoqsan» dep atalǵan. Bul árbir toqsan sáıkes túrde tórt tabıǵat dúleıiniń (stıhıa) «patshalyq» merzimi sanalady: «jyltoqsan» – sý arnasy «jylǵa» sóziniń túbirinen, ıaǵnı Sý maýsymy; «ottoqsan» – ósimdiktiń barynsha ósip otqa, qýatqa aınalatyn, maldyń qýat jınap otyǵatyn, adamnyń tabıǵattaǵy barlyq dárýmendi sińirip kúsheıetin Ot maýsymy; «kúztoqsanda» tabıǵat kúzelip, barlyq ósken nárse Topyraqqa aınalady; «Jeltoqsanda» ómirge Aýa qojalyq etedi – jel, boran, qardyń saf aýasy.
Búgin qoldanystaǵy kúntizbe boıynsha, sáýirdiń 7-si. Aı esebinshe, aıdyń 6-shy jańasy. Al qazaqsha, naýryzdyń sońy, endi alty kúnnen keıin sáýir bastalady. Osyndaı amaldary kóp sáýir aıynda aýa raıynda aıtarlyqtaı ózgerister bolýy ǵajap emes.
Qazir órik gúldep, jemis jáne ózge aǵashtar búrshik jaryp tur. Endi birer aptada elimizdiń ońtústik astanasy – Almaty shahary san alýan túrli gúlge bólenedi.