Onyń qoǵam ómirine aıtarlyqtaı áseri bar.
Halyqtyń jalpy sanyndaǵy egde jastaǵy adamdar úlesiniń artýy kóp elde baıqalady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Ranking.kz portalyna silteme jasap.
Álemde áıelderdiń ómir súrý uzaqtyǵy er adamdarǵa qaraǵanda orta eseppen 5 jylǵa artyq.
2022 jyldyń basynda Qazaqstanda 65 jastan asqan áıelderdiń úlesi 10,1%-dy qurady. Osy tusta on jyl buryn bul kórsetkish tek 8,2% bolǵanyn atap ótken jón. 65 jastan asqan er adamdar úlesi on jyl ishinde 4,8%-dan 6,1%-ǵa deıin artqan.
Zertteýge sáıkes, halyqtyń qartaıýy HHİ ǵasyrdyń negizgi úrdisteriniń biri bolyp otyr. Onyń qoǵam ómirine aıtarlyqtaı áseri bar. Halyqtyń jalpy sanyndaǵy egde jastaǵy adamdar úlesiniń artýy kóp elde baıqalady.
BUU-nyń boljamyna sáıkes, aldaǵy onjyldyqta dúnıe júzinde 65 jastan asqan adamdar sany eki ese ósedi. Iaǵnı 2021 jylǵy 761 mıllıonnan 2050 jyly 1,6 mıllıardqa deıin jetedi. Al, 80 jastan asqan adamdar sany odan da tez ósedi.
BUU boljamy boıynsha Qazaqstanda egde jastaǵy demografıalyq júkteme koefısıenti de artýy múmkin. Eger byltyr bul koefısıenttiń máni 12,9%-dy qurasa, 2025 jylǵa qaraı – 14,1%, 2030 jylǵa qaraı – 15,9%, 2040 jylǵa qaraı – 17,1%, 2050 jylǵa qaraı 19%-bolady.
Sarapshylardyń aıtýynsha, bul tendensıa kezinde eldegi jınaqtaýshy zeınetaqy júıesi ońtaıly nusqanyń biri bolyp qalmaq. Sebebi bul memlekettik búdjetke túsetin júktemeni azaıtyp qana qoımaı, aldaǵy ýaqytta jıyntyq zeınetaqy mólsherin de arttyra alady.
Jalpy, elimiz zeınetaqymen qamsyzdandyrýdyń taratý júıesinen jınaqtaýshy túrine 1998 jyldan bastap birtindep kóshe bastaǵan edi. Bolashaqta halyqtyń ómir súrý uzaqtyǵynyń artýy kezinde jınaqtaýshy júıeniń mańyzy arta túspek.
Halyqtyń qartaıýyn eskere otyryp, álemde jınaqtaýshy zeınetaqy júıesine kóshý úrdisi keń taralýda. Eger 2001 jyly taratý zeınetaqy júıesi aktıvteriniń úlesi 62% bolsa, 2021 jyly bul kórsetkish 46%-ǵa deıin tómendegen. Bul rette jınaqtaýshy zeınetaqy júıesi aktıvteriniń úlesi 38%-dan 54%-ǵa artqan bolatyn.
Sońǵy on jylda jınaqtaýshy quramdas bóligi bar zeınetaqy qorynyń aktıvteri jylyna 9,0%-ǵa, taratýshy zeınetaqy qorynyń aktıvteri jylyna 4,8%-ǵa ǵana ulǵaıǵany baıqalyp otyr.
Jınaqtaýshy zeınetaqy júıesi bar elderdiń qatarynda AQSH, Avstralıa, Danıa, Shvesıa, Gonkong, Úndistan, Chılı, Indonezıa, Sıngapýr bar. Sarapshylar bul júıeniń zeınetke shyqqandardyń laıyqty ómir súrýiniń eń jaqsy kepili dep baǵalap otyr.