Otandyq ǵalymdardyń jańalyǵy álemdik ǵylymnyń damýyna qozǵaý saldy.
Endi dúnıejúzindegi bıologıa boıynsha kitaptar qaıta jazylady. Qazaq ǵalymdary jumysynyń qorytyndysy taıaýda bıotehnologıa salasy boıynsha dúnıejúzindegi úzdik úsh basylymnyń birinde jarıalandy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Osydan birneshe jyl buryn eýropalyq ǵalymdar Parkınson dıagnozy qoıylǵan keıbir naýqastardyń aǵzasyndaǵy DJ-1 atty proteıniniń mýtasıaǵa ushyraǵanyn baıqaıdy. Biraq olar álgi aqýyzdyń ózgeriske ushyraýyna ne sebep ekenin bile almaı keldi. Al, qazaqstandyq 8 ǵalym bes jyldaı tynymsyz izdenip, bul máseleniń sheshimin tapty.
«Biz zerttegen aqýyz glıkolız kezinde bólinetin toksınnen tóner qaýipti joıatyn bolyp shyqty. Glıkolız degenimiz - qanttan energıa túziletin kezdegi negizgi proses. Adam balasynyń mıynda bul - úzdiksiz júretin proses», - deıdi Nazarbayev University doktorantýra stýdenti Aıjan Ahmadı.
Búginde dúnıejúzindegi ondaǵan zerthana DJ-1 aqýyzynyń qyzmetin zerttep keledi. Qazaqstandyq ǵalymdardyń eńbegi osy sala boıynsha keıingi 20 jyldaǵy eń mańyzdy nátıje boldy. Sondyqtan da otandastarymyz zerttep-zerdelegen jumysyn maqala kúıinde Nature Communications jýrnalyna joldady. Bıohımıa salasyndaǵy álem boıynsha úzdik úsh basylymnyń biri qazaqstandyq ǵalymdardyń eńbegin 8 aı boıy jiti tekserip, jaqynda jaryqqa shyǵardy. Maqalaǵa qatysty alǵashqylardyń biri bolyp belgıalyq ǵalym, profesor Gıdo Pommer óz pikirin bildirdi.
Tutastaı alǵanda, bul – DJ-1 in vitro tıimdiligin taldaýǵa arnalǵan turaqsyz jáne reaktıvti metabolıt túzýge múmkindik beretin óte jaqsy zertteý. Nátıjeler aldyńǵy esepterdi rastaıdy. Sonymen qatar DJ-1-nyń qyzmetin túsiný jolyndaǵy zertteýler aıasyn keńeıtýge múmkindik beredi. Qoljazba naqty jazylyp, tájirıbelik dáldigi joǵary deńgeıli sýrettermen árlengen.
Nazarbaev Ýnıversıteti men Ulttyq bıotehnologıa ortalyǵy ǵalymdarynyń bul eńbegi -- irgeli ǵylym salasyndaǵy aýyz toltyryp aıtarlyq nátıje, - deıdi sala mamandary. Óıtkeni buǵan deıin tek teorıa júzinde aıtylyp kelgen ǵylymı boljamdy, qazaqstandyq ǵalymdar is júzinde dáleldep otyr. Sondyqtan da olardyń eńbegi Nature Communications jýrnalynda «mańyzy zor 50 maqala» qataryna engen.