Qazaqstannyń Sıfrlyq kodeksi jobasy aıasynda sıfrlyq derekterdiń erkin aınalymy úshin jaǵdaı jasalady. Bul týraly Májilis depýtaty, "AMANAT" partıasy fraksıasynyń múshesi Ekaterına Smyshláeva málimdedi, - dep habarlaıdy aqshamnews.kz tilshisi.
Bolashaqta qalyptastyrylǵan jáne ıesizdendirilgen derekter jıyntyǵy azamattyq quqyq obektisine aınalyp, bırjada saýdalanýy múmkin.
Sıfrlyq kodekste alǵash ret sıfrlyq derekterdiń erkin aınalymy qaǵıdaty bekitilip otyr.
"Sıfrlyq derekterdiń ózi, eger olar tirkelmegen, bólip kórsetilmegen, sáıkestendirilmegen bolsa, erkin aınalym qaǵıdaty qoldanylady. Iaǵnı jalpy derekter aǵyny erkin aınalysta bolady. Tek qoljetimdiligi shekteýli derekterge (qupıa, jeke, korporatıvtik derekter jáne taǵy basqa) arnaıy quqyqtyq rejımder qoldanylady. Bul rejımder burynǵydaı zańnamada saqtalady jáne jumys isteı beredi", – dedi Smyshláeva Májilistiń jalpy otyrysynda.
Depýtattyń aıtýynsha, derekter belgili bir pishimde sáıkestendirilip, naqty dataset túrinde rásimdelgen sátten bastap olar zańdyq turǵydan derekter uǵymyna enedi.
"Osy sátten bastap biz olardy azamattyq quqyq obektisi retinde tanımyz jáne olar aınalymǵa qatysa alady. Bul – derekter ekonomıkasyndaǵy betburysty sát. Sebebi durys qalyptastyrylǵan jáne sapasy rastalǵan mundaı datasetterdi keıin monetızasıalaýǵa múmkindik týady", – dedi ol.
Smyshláevanyń aıtýynsha, aldaǵy ýaqytta sıfrlyq derekter tolyqqandy bırjalyq taýarǵa aınalýy múmkin.
"Kodekste derektermen almasý jáne olardyń aınalymy úshin arnaıy platforma qarastyrylǵan. Bul prosestiń ashyqtyǵyn qamtamasyz etedi. Bolashaqta mundaı platformalar derektermen saýda jasaýǵa arnalǵan bırjalyq formatqa aınalýy yqtımal. Mysaly, mundaı tájirıbe Qytaıda bar – ol jerde derekter bırjasy belsendi damyp jatyr. Sondaı-aq bizdiń qoldanystaǵy bırjalar – qor, taýar bırjalary – derektermen saýda júrgizý úshin quraldaryn beıimdeýi múmkin. Ýaqyt óte kele biz tolyqqandy derekter bırjasyna kóshemiz dep úmittenemiz. Ázirge platformalardan bastaımyz", – dedi depýtat.
Jasandy ıntellekt jáne sıfrlyq damý vıse-mınıstri Dmıtrıı Mýn derekterdiń órkenıetti naryǵyn qalyptastyrý joldaryn túsindirdi.
"Eń aldymen derekter aınalymynyń ózi ashyq bolady. Ol arnaıy platformalarda júzege asady. Bul prosesti retteýge jáne aqparattyq qaýipsizdik salasyndaǵy táýekelderdi azaıtýǵa múmkindik beredi. Ekinshiden, derekterdiń biryńǵaı tirkelimderi men katalogtary bekitiledi, ıaǵnı júıeli sıpattama engiziledi. Bul derekter sapasyn baǵalaý tetikterin engizýge jol ashady", – dedi Mýn.