Úkimet otyrysynda ónerkásip jáne qurylys mınıstri Qanat Sharlapaev qurylys salasyndaǵy negizgi jetistikter týraly baıandady.
Búgingi tańda onyń úlesi eldiń jalpy JİÓ-niń 5,6%-yn quraıdy. Salada 670 myńǵa jýyq adam, 53 myńǵa jýyq kásiporyn jumys isteıdi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz sala mınıstrligine silteme jasap.
«2024 jyldyń 11 aıynda qurylys jumystarynyń kólemi 6,9 trln teńgege deıin ósti, bul ótken jylmen salystyrǵanda 10,3%-ǵa joǵary. Jalpy, jyldyń sońyna deıin josparlanǵan kólem oryndalady», — dep málimdedi mınıstr.
Bıyl rekordtyq túrde 18 mln sharshy metr turǵyn úı engizý josparlanýda, bul 2018 jylmen salystyrǵanda 44%-ǵa joǵary.
Osy jyldyń 11 aıynda, 16,3 mln sharshy metr turǵyn úı paıdalanýǵa berildi. Jyl sońyna deıin taǵy 1,7 mln sharshy metr turǵyn úı tapsyrylady.
Salaǵa ınvestısıany qarqyndy tartý úshin, Úkimet turǵyn úı qurylysyn yntalandyrý boıynsha birshama sharalar qabyldady.
«Bıyl bul maqsattarǵa barlyq kózder esebinen shamamen, 965 mlrd teńge qarajat josparlanǵan. Bul 160 myńnan astam azamattardyń 41 myń jańa páterge kóshýine, múmkindik beredi. Sonymen qatar osal toptarǵa qol jetimdi quraldardy usynýǵa erekshe kóńil bólinýde», — dedi spıker.
Qanat Sharlapaevtyń aıtýynsha, bıyl memlekettik qarajat esebinen 22 myńnan astam jaldamaly páter satyp alý úshin, 336 mlrd-qa jýyq teńge qarastyrylǵan.
Jyl sońyna deıin 165 mlrd teńgege memlekettik baǵaly qaǵazdar shyǵarý arqyly 10 myńnan astam nesıelik turǵyn úıdi paıdalanýǵa berý josparlanýda.
Búgingi kúni, atalǵan páterler boıynsha 2-5%-ben jeńildetilgen ıpotekalyq nesıe arqyly 7 861 nesıe berilgen.
Turǵylyqty aýdandaryna ınjenerlik jelilerdi tartýǵa 83 mlrd teńge bólindi. Onyń 34 mlrd teńgesi, 21,2 myńnan astam jer telimin ınfraqurylymmen qamtamasyz etetin bolady.
Osy jyldyń mamyr aıynan bastap, «Naýryz» jańa turǵyn úı baǵdarlamasy iske qosyldy. Onyń aıasynda osy jyly 300 mlrd teńgege 12 000 ıpotekalyq nesıe berý josparlanýda. Búgingi tańda shamamen 172,4 mlrd teńgege 6 myńnan astam nesıe berildi.
Turǵyn úı saıasatyn reformalaý sheńberinde, jergilikti atqarýshy organdardyń esepke qoıý, jáne úılerdi bólý fýnksıalaryn Ulttyq damý ınstıtýty – Otbasy bankine berýdi kózdeıtin Zań qabyldandy.
Bul saıasat úı alýdy qol jetimdi etedi. Turǵyn úıdi bólý, tirkeý kúnine, jáne tabys deńgeıine baılanysty júzege asyrylady. Bul eń aldymen uzaq ýaqyt boıy kezekte turatyn azamattardy úımen qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
Sonymen qatar áleýmettik osal toptarǵa jalǵa berilgen úılerdi jekeshelendirýge múmkindik berildi. Bul norma bıyl 4 jeltoqsanda kúshine endi. Osy sharanyń arqasynda 50 myńnan astam azamat úıli bolady.
Jalpy reformalaý boıynsha qarastyrylǵan jańa ózgerister kelesi jyldyń mamyr aıynda kúshine engeli otyr.
Zańsyz qurylys máselelerin sheshý boıynsha, jáne qala qurylysy qujattamasyn sapasyz ázirleýdi joıý úshin, jyl basynan bastap qala qurylysy saraptamasy engizildi.
«Barlyq jańadan ázirlengen, jáne túzetilgen qala qurylysy jobalary, onyń ishinde buryn jergilikti deńgeıde bekitilgen egjeı-tegjeıli jobalaý jospary, memlekettik saraptamalyq tekserýden ótedi. Prosesterde sybaılas jemqorlyq táýekelderi, barynsha azaıtyldy, sondaı-aq adamı faktorlar jáne qol jetimdi anyqtamalyq qujattarǵa, zańsyz ózgerister engizý múmkindigi tolyǵymen joıyldy. Qurylys prosesiniń barlyq qatysýshylary úshin, ashyqtyqty, sapa men qolaılylyqty qamtamasyz etý maqsatynda biz qurylys salasynyń biryńǵaı sıfrlyq ekojúıesin quryp jatyrmyz. Ol qurylys obektisin josparlaǵan sátten bastap, ony buzýǵa deıingi sıkldi qamtıdy», — dep atap ótti Qanat Sharlapaev.
Qoldanystaǵy saraptama portalyn aýystyrý úshin, jańa júıe – aqparattyq modelderdiń, memlekettik bankin iske qosý jumystary júrgizilýde. Jańa júıe saraptamadan basqa, izdestirý jáne jobalaý prosesterin qamtıtyn bolady. Bul júıeni tapsyrys berýshi úshin, bir tereze retinde qoldaný josparlanýda. Iaǵnı, barlyq qurylys qatysýshylary, bir ınterfeıs arqyly jumys isteıtin bolady.
Qurylys salasyndaǵy zańnamany jetildirý maqsatynda, Qurylys kodeksiniń jobasy ázirlenip, Parlament Májilisine engizildi.
Jobada kózdelgen sharalar naryqtan josyqsyz qurylysshylardy joıýǵa, barlyq sýbektilerdiń quzyrettiligi men kásibı jaýapkershiligin arttyrýǵa, sondaı-aq jobalaý jáne qurylystyń sapasyn joǵarylatýǵa múmkindik beredi.
Jaýapkershilikti saqtandyryp, sarapshylardy sertıfıkattaýdy engizý josparlanýda.
Seısmıkalyq belsendi aımaqtarda qaýipsizdikti qamtamasyz etý úshin, jobalaý jáne qurylys barysynda, seısmıkalyq oqshaýlaý júıeleri qoldanylatyn bolady.
«Jalpy ázirlengen tásilder, azamattardyń ómir súrýine qolaıly jaǵdaı jasaý úshin, ashyqtyqty qamtamasyz etýge, baqylaýdy kúsheıtýge, sapa men jaýapkershilikti arttyrýǵa baǵyttalǵan», — dedi mınıstr.