Qostanaı tuqymy jylqylaryn saqtap qalý jumystarynyń birinshi kezeńi aıasynda «Baıserke Agro» holdıńi asyl tuqymdy aıǵyrlaryn Qostanaı jylqy zaýytyna shaǵylystyrý jáne uryqtandyrý úshin jetkizip beredi.
Aıǵyrlar - 10 jasar Kýmır men 8 jasar Trıýmf aldaǵy asyldandyrý maýsymynda Qostanaı jylqy zaýytynda bolady. Sodan keıin belgili merzimnen keıin keri qaıtarylady. Jylqylar Eýropadan kelgen tańdaýly júırik attardyń urpaqtary jáne Almaty oblysyndaǵy «Qobylandy» jylqy zaýytyna tıesili. Olardy Qostanaıǵa jiberer aldynda ǵalymdar muqıat irikteý júrgizip, Qostanaı tuqymyna eń uqsas kúreń tústi, aıaǵy men mańdaıynda aq daqtary bar eki aıǵyrdy tańdady. Aıǵyrlardyń kómegimen asyl tuqymdy ózek bolyp tabylatyn Qostanaı tuqymynyń 34 bas bıesin uryqtandyrý josparlanýda, dep habarlaıdy almaty-akshamy.kz.
«Qazaq tulparynyń» mal sharýashylyǵy mamany Vıtalıı Gofmannyń aıtýynsha, aıǵyrlar aldymen beıimdelý jáne juptaýǵa daıyndyq kezeńinen ótedi. Sonan soń sáýir aıynda juptastyrý josparlanǵan. Juptar tuqym standartyna qol jetkizý úshin syrtqy túri men kelbetine qaraı tańdalady. Tańdalǵan juptar kelesi jyldyń sáýir-mamyr aılarynda tóldeıdi dep kútilýde.
Osy rette «Qobylandy» jylqy zaýytyna genetıkalyq materıaldy kóshirý úshin Qostanaı tuqymynyń Rabat atty úlgili aıǵyry jiberildi.
«Qobylandy» jylqy zaýytynyń ókili Vasılıı Melnıkov atap ótkendeı, oǵan qostanaılyq jylqylar tobymen shaǵylystyrý úshin 10 asyl tuqymdy bıe daıyndalǵan. Ol úshin asyldandyrý baǵdarlamasy ázirlendi.
Kelisim aıasynda «Baıserke Agro» agroholdıngi Qostanaı jylqy zaýytynyń qoralaryn jóndeý men jaılastyrýdy óz moınyna alady.
Ótken jyly «UAǴBO» KeAQ, «Qazaq tulpary» JSHS jáne «Baıserke Agro» arasynda qostanaılyq jylqy tuqymyn saqtap qalý jáne kóbeıtý boıynsha birlesken yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıǵan bolatyn.
Bul jumys elimizdiń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń ulttyq jylqy men tazy tuqymyn jańǵyrtý boıynsha tapsyrmasy aıasynda júzege asyrylýda.
Qostanaı jylqy tuqymy – qazaqtyń mamandandyrylǵan sport túrleriniń jalǵyz jylqy tuqymy jáne ulttyq at sportyn damytý úshin keńinen qoldanylady. Ol 1951 jyly Qostanaı, Maıkolskıı jáne Troıskıı (Reseı) jylqy zaýyttarynda qazaq tuqymdy bıelerdi qalmaq, don, streleskaıa, orlov-rastonchınskaıa, aǵylshyn-arab jáne asyl tuqymdy shabandoz aıǵyrlarymen shaǵylystyrý arqyly ósirildi.
Bul tuqymnyń jylqylary joǵary eńbek qasıetterimen – kúshtiligimen, tózimdiligimen erekshelenedi jáne Qazaqstannyń klımatyna beıimdelgen.
Aıta keteıik, bul erekshe jylqy tuqymy qazir joıylý aldynda tur. Qazirgi tańda asyl tuqymdy kitapta 200-den aspasa, «Qazaq tulpary» jylqy zaýytynda (Qostanaı jylqy zaýyty) 48-i ǵana bar.