Qazaqstanda aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy qoldaý sharalarynyń nátıjesinde 2024 jyly dándi jáne burshaqty daqyldardan 26,7 mıllıon tonna astyq jınalyp, sońǵy 13 jyldaǵy eń joǵary kórsetkishke qol jetkizildi. Bul Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń agroónerkásip keshenin damytý jáne azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý jónindegi tapsyrmalaryn júzege asyrý aıasynda múmkin boldy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Aýyl sharýashylyǵyn qarjylandyrý jáne qoldaý sharalary
2024 jyly salany jyl saıynǵy jetkiliksiz qarjylandyrý máselesi sheshilip, kóktemgi egis pen egin jınaý jumystaryna, aýyl sharýashylyq tehnıkasynyń lızıńine qomaqty qarajat bólindi. Jeńildetilgen nesıelendirý kólemi alǵash ret jyldyq 5% mólsherlememen 580 mlrd teńgege deıin ulǵaıtyldy (buǵan deıin 160 mlrd teńgeden aspaǵan).
Bul sharalar fermerlerge barlyq agrotehnıkalyq prosesterdi ýaqtyly oryndaýǵa múmkindik berdi. Nátıjesinde ósimdik sharýashylyǵyndaǵy óndiris kólemi 21,1%-ǵa, mal sharýashylyǵynda 3,2%-ǵa ósip, aýyl sharýashylyǵynyń jalpy ónim kólemin 8,3 trln teńgege deıin arttyrdy.
Azyq-túlik qaýipsizdigi jáne qaıta óńdeý salasy
Óńdelgen aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń úlesi 40%-ǵa jetti. Prezıdenttiń qaıta óńdelgen ónim úlesin 70%-ǵa deıin jetkizý jónindegi tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda 2028 jylǵa deıin keshendi jospar bekitildi. 2024 jyly osy baǵytta 279,6 mlrd teńgege 286 joba iske qosyldy.
Búginde Qazaqstan ishki naryqty bıdaı uny, kúrish, makaron, kúnbaǵys maıy, qoı eti, sıyr eti, sábiz, qıar sıaqty 11 negizgi taýarmen 100%-ǵa qamtamasyz etip otyr. Taǵy 13 azyq-túlik ónimi boıynsha (taýyq jumyrtqasy, jylqy eti, qyzanaq, sút ónimderi, alma jáne t.b.) qamtamasyz etilý deńgeıi 80%-dy quraıdy.
Astyq eksporty jáne halyqaralyq naryq
Qazaqstan – Ortalyq Azıadaǵy iri astyq eksporttaýshy memleket. 2024 jyly 8,1 mln tonna astyq eksporttalyp, onyń ishinde 6,5-7,5 mln tonnasy bıdaı boldy. Dástúrli naryqtar qatarynda Ortalyq Azıa elderi, Aýǵanstan, Qytaı, Túrkıa, Iran, Italıa, Ázirbaıjan bar.
"Aýyl amanaty" baǵdarlamasy jáne aýyldyq aımaqtardy damytý
"Aýyl amanaty" baǵdarlamasy aýyl turǵyndarynyń turmys sapasyn jaqsartýǵa jáne jumyssyzdyq deńgeıin tómendetýge baǵyttalǵan. 2023 jyldan bastap 16,4 myń jańa jumys orny quryldy. 2024 jyly 6,5 mlrd teńgege 580 mıkrokredıt berilip, 3,6 mlrd teńgege 145 aýyl sharýashylyǵy kooperatıvi qarjylandyryldy.
Qorytyndy
Aýyl sharýashylyǵy – Qazaqstan ekonomıkasynyń negizgi tirekteriniń biri. Memleket bul salany damytýdy, eńbek ónimdiligin arttyrýdy jáne agroónerkásiptik keshendi Eýrazıadaǵy jetekshi agrarlyq ortalyqtardyń birine aınaldyrýdy maqsat etip otyr.