Bul - sharýalardy qoldaý úshin qabyldanǵan shara.
QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń orynbasary Ábilhaıyr Tamabek Kóksý qant zaýytynda Jetisý oblysynyń fermerlerimen kezdesý ótkizdi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Vıse-mınıstr óńirge eldegi qantqa qatysty qalyptasqan jaǵdaıdy talqylaý, ony turaqtandyrý úshin naqty qadamdar jasaý jáne qant salasyn damytý máselesin óndirýshilermen birlesip qarastyrý maqsatynda keldi, dep habarlaıdy
Sharýalar men zaýyt basshylyǵy vedomstvo ókilderimen saladaǵy qordalanǵan máselelerdi talqylap, óz usynystaryn aıtyp, suraqtaryn qoıdy.
Atap aıtqanda, kezdesýge qatysýshylar zaýyttyń qant qyzylshasynyń bir kelisi úshin satyp alý baǵasynyń tómen ekenin aıtty. Jyl saıyn jınalǵan ónim qant zaýyttaryna óńdeýge tapsyrylady.
Zaýyttar tóleıtin baǵa qyzylsha ósirýshilerdiń jumsaıtyn shyǵyndaryna sáıkes kelmeıli. 2021 jyly zaýyt pen memleket bir keli qyzylsha úshin 20 teńge tóledi.
Sharýalardy qoldaý maqsatynda bıyl memleket qant zaýyttarynyń satyp alý baǵasyn ulǵaıtty: endi zaýyt 15 teńge, al memleket sýbsıdıa retinde 15 teńge tóleıtin bolady. Osylaısha, bir tonna qant qyzylshasy úshin sharýalar 30 myń teńge alatyn bolady. Orta eseppen oblysta fermerler qant qyzylshasynan gektarynan 350-den 400 sentnerge deıin ónim jınaıdy, bıylǵy jylǵa jospar 200 myń tonna.
Sondaı-aq, kezdesýge qatysqan óndirýshiler qyzylsha egetin aımaqty sýmen qamtamasyz etý, fermerler men qaıta óńdeý zaýyttaryn tehnıkalyq jabdyqtaý máselelerin talqylady.
Óńirdegi eń iri qant zaýyttarynyń biri – «Kóksý qant zaýyty» JSHS táýligine 2000 tonnaǵa deıin qant qyzylshasyn óńdeıdi. Kúnine 200 tonnadan astam daıyn ónim alady. 2022 jyldyń basynan kásiporyn 29 myń tonna qant óndirdi. Zaýyt jylyna 250 myń tonna qant óndiredi. Sondaı-aq, quraq qantynyń jyldyq qýaty 35 myń tonna shıkizatty quraıdy.
Aıta keteıik, «Kóksý qant zaýyty» 1932 jyly quryldy. 2015 jyly zaýyt jóndelip, iske qosyldy. Ony jóndeýge shamamen 4 mlrd teńge salyndy. 2017 jyly 1,5 mlrd teńge somasyna zaýyt jańǵyrtylyp, ónimdiligi joǵary jańa jabdyqtar ornatyldy.
Vıse-mınıstr Ábilhaıyr Tamabek qatysýshylarǵa júıeli sıpattaǵy problemalar men usynystar úkimettik deńgeıde qaralatynyn aıtty.