Dúnıejúzilik qaldyqtarsyz ómir súrý kúni.
Dúnıejúzilik qaldyqtarsyz ómir súrý kúni búkil álemde atap ótiledi. Byltyr Túrkıanyń usynysy boıynsha BUU Bas Assambleıasy 30 naýryzdy Qaldyqtarsyz ómir súrý kúni dep belgilegen bolatyn, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Túrkıa ótken jyly Birikken Ulttar Uıymynyń (BUU) Bas assambleıasyna klımattyń ózgerýimen kúresý jáne turaqty damý josparlaryn ázirleý týraly usynys jasady. BUU Bas Assambleıasynyń sheshimimen 30 naýryz búkil álemde «Halyqaralyq qaldyqsyz kún» retinde atalyp ótedi. Birikken Ulttar Uıymy Bas Assambleıasy Túrkıanyń negizgi baıandamashysy jáne 105 eldiń teń spıker retinde qatysýymen Dúnıejúzilik qaldyqtarsyz kúnin jarıalady.
«Qaldyqtarsyz» jobasynyń arqasynda Túrkıa álemmen tyǵyz baılanysty barlyq ekologıalyq jáne ekologıalyq jobalarda úlgi retinde erekshelenedi. Joba qaldyqtardyń aldyn alýǵa, resýrstardy tıimdirek paıdalanýǵa, olardyń sebepterin zertteý arqyly qaldyqtardy boldyrmaýǵa nemese azaıtýǵa, sondaı-aq, qaldyqtardy bólek jınaýǵa jáne joıýǵa baǵyttalǵan.
Túrik asqanasynyń ǵasyrlar boıy qalyptasý tarıhy álemdi shabyt syılaıdy
Qaldyqsyz fılosofıa ómirdiń barlyq salalarynda qaldyqtardy joıýǵa baǵyttalǵan jáne asqana, asúılerde qaldyq qaldyrmaýǵa úndeıdi. Qaldyqsyz taǵamdar búgingi kúnniń talaby jáne urpaqtar boıy túrik asqanasynyń ajyramas bóligi boldy.
Túrik asqanasy tamaq qaldyqtarynan bas tartýǵa, qaldyqsyz fılosofıaǵa jáne turaqty aspazdyq tájirıbege negizdelgen. Ol ósimdik jáne janýar shıkizatynyń barlyq elementterin paıdalanýdy usynady. Tabıǵı jáne organıkalyq materıaldardan jasalǵan taǵamdar, sondaı-aq vegetarıandyq taǵamdar burynnan túrik dastarhandarynan tabylǵan. Túrik asqanasynyń ár alýan taǵamynda derlik ysyrap bolmaıtyn ıngredıentter qoldanylady. Mysaly, eskirgen nannan kóptegen taǵamdar daıyndalady. Qalǵan nan palaý, sorpaǵa nemese kúrish tortyna qoldanylady. Dolma jasaý úshin kádi nemese baklajannyń ishki jaǵyn alyp tastaıdy, biraq ony eshqashan tastamaıdy, ony basqa dámge paıdalanady. Úlken jıyndarda otbasylarǵa usynylatyn dástúrli taǵamdar bul jerlerde uzaq jyldar boıy turaqty jáne úılesimdi ómir súrýdiń negizi boldy.
Túrkıadaǵy turaqty týrızm
Túrkıa Ulttyq turaqty týrızm baǵdarlamasyn qalyptastyrý úshin álemniń jetekshi qorshaǵan orta jáne turaqtylyq platformasy Jahandyq Turaqty Týrızm Keńesimen (GSTC) yntymaqtastyq kelisimine qol qoıý arqyly álemge úlgi boldy.
Kelisim sheńberinde aldaǵy úsh jylda týrızm ındýstrıasyn qaıta qurylymdaý maqsatynda úkimetimen birge ulttyq turaqty týrızm baǵdarlamasyn ázirlegen alǵashqy el – Túrkıa. Ótken jyly bastalǵan baǵdarlama jergilikti qaýymdastyqtardyń áleýmettik jáne ekonomıkalyq paıdasyn barynsha arttyrýǵa, mádenı murany kóbeıtýge jáne lastanýdy azaıtyp, resýrstardy únemdeı otyryp, bıoártúrlilikti, ekojúıelerdi jáne tabıǵı sulýlyqty qorǵaýǵa baǵyttalǵan. Turaqty týrızm baǵdarlamasy 2030 jylǵa qaraı tolyq júzege asyrylady. Júıeli josparlaý arqyly jyljymaıtyn múlik turaqtylyǵyn qamtamasyz etý boıynsha kúsh-jigerin dáıekti túrde jaqsartýǵa yntalandyrylady. Osy turǵyda, sondaı-aq Mádenıet jáne týrızm mınıstrliginiń 2022 jylǵy 15 qarashadaǵy josparynda Túrkıadaǵy barlyq týrızm nysandary 2023 jyldyń sońyna deıin turaqty týrızmdi tekserýdiń 1-shi kezeńinen ótýi kerek.