Búgin Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Parlament palatalarynyń birlesken otyrysynda Qazaqstan halqyna joldaýyn jarıalady, - dep habarlaıdy Aqshamnews.kz tilshisi.
"Úkimet Kaspııdiń sý resýrstaryn saqtaý týraly memleket aralyq baǵdarlama ázirleýdi qolǵa alý kerek. Ony seriktes memlekettermen kelisý qajet", - dedi ol.
Prezıdent halyqqa joldaýynda «Kaspıı teńizi – bir eldiń ǵana emes, búkil aımaqtyń taǵdyryna qatysy bar másele» ekenin ańǵartty.
"Sý únemdeıtin tehnologıany engizý jumysy baıaý júrýde, naqty nátıje áli joq. Bul jumysqa belgili sheteldik kompanıalardy tartqan jón. Sondaı-aq Qytaıda jasalǵan álemdegi eń ozyq tehnologıalardy satyp alýǵa bolady.
Sý tapshylyǵyna baılanysty qıyndyq bolýy múmkin ekeni aldyn ala eskertilip jatady. Soǵan qaramastan dıqandar sýdy kóp qajet etetin daqyl egýdi azaıtar emes. Tipti egin sýarýǵa qajetti sýdy esh ruqsatsyz, shartsyz buryp alatyn jaıttar jıi kezdesedi.
Taǵy bir keleńsiz jaǵdaı, bul – «qara naryqtaǵy» sýdy zańsyz satý ıa satyp alý. Quqyq qorǵaý mekemeleri bul máselemen aınalysýy qajet", - dedi Memleket basshysy Toqaev.
Prezıdent Aralǵa qatysty jaqsy mysalǵa da toqtaldy.
"Árıne, teńizdiń tartylýy Qazaqstan úshin úlken qasiret boldy. Biraq odan qorytyndy jasalyp, teńizdi qalpyna keltirý úshin júıeli jumys júrgizilip jatyr. Bul keshendi jumys 20 jyldan astam ýaqyt boıy úzdiksiz jalǵasýda. Sonyń arqasynda Soltústik Araldy saqtap qaldyq. Onyń aıdyny 36 paıyzǵa ulǵaıyp, sý kólemi eki ese ósti. Sý quramyndaǵy tuzdyń mólsheri eki ese azaıdy. Biraq Araldy toltyrý jumystary qarqyndy jalǵasa berýge tıis", - dedi Prezıdent halyqqa joldaýynda.
Memleket basshysynyń aıtýynsha, Kaspıı teńiziniń tartylyp bara jatqany jurtty alańdatyp otyr. Eger tıisti shara qoldanylmasa, bul asa úlken ekologıalyq apatqa aınalýy múmkin ekenin de alǵa tartty.
Bul týraly jaqynda Prezıdent Toqaev Qytaıda ótken Shanhaı yntymaqtastyq uıymynyń keńeıtilgen otyrysynda osy mańyzdy máselege arnaıy toqtalyp, Uıym aıasynda Sý máseleleri jónindegi keńes qurý týraly usynysyn jasaǵan edi.
Kaspıı teńizi – bir eldiń ǵana emes, búkil aımaqtyń taǵdyryna qatysy bar másele. Sondyqtan jumylyp áreket etý qajet. Úkimet Kaspııdiń sý resýrstaryn saqtaý týraly memleketaralyq baǵdarlama ázirleýdi qolǵa alýy kerek. Ony seriktes memlekettermen kelisý qajet. Bul qujat Kaspıı mańyndaǵy elderdiń úılesimdi ári jedel áreket etýine arqaý bolýǵa tıis.
Búgin biz sý máselesi boıynsha durys jáne oryndy sheshim tabatyn bolsaq, erteń sonyń ıgiligin keıingi urpaq kóretin bolady. Balalarymyz ben nemerelerimizdiń taǵdyry bizdiń áreketimizge tikeleı baılanysty bolmaq. Biz – óz bolashaǵymyzǵa ózimiz jaýaptymyz. Sýdy únemdeý mádenıetin qalyptastyrý – ınstıtýsıonaldyq jáne tehnologıalyq sheshimderden, tipti, osy baǵytta bólinetin qarajattan da mańyzdy is", - dep naqtylady Prezıdent.