Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev elimizdegi áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıǵa qatysty keńes ótkizdi, dep habarlady Aqorda.
2022 jylǵy 05 qańtar
Prezıdent keńeske qatysýshylarǵa Premer-Mınıstr Asqar Mamınniń qyzmetten bosatý jóninde ótinish bergenin habarlady. Memleket basshysy onyń ótinishin qabyldady. QR Konstıtýsıasyna sáıkes Premer-Mınıstrdiń qyzmetten bosatylýy búkil Úkimettiń ókilettigin toqtatqanyn bildiredi. Úkimet músheleri jańa quram jasaqtalǵansha, óz mindetterin atqara beredi. Premer-Mınıstrdiń mindetin atqarý Álıhan Smaıylovqa júkteldi.
Qasym-Jomart Toqaev óz sózinde ınflásıaǵa jol bermeý atqarýshy bıliktiń basty mindetteriniń biri ekenin, biraq onyń oryndalmaǵanyn aıtty.
«Bul el Úkimetiniń kelesi quramynyń jáne mınıstrler kabınetiniń jańa basshysynyń eń basty mindeti bolady», – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev Úkimettik komısıaǵa, quqyq qorǵaý organdaryna jáne Mańǵystaý oblysynyń ákimine jaǵdaıdy turaqtandyrý jumystary úshin alǵys bildirdi.
Qasym-Jomart Toqaev elimizde qalyptasqan kúrdeli qoǵamdyq-saıası jáne áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıǵa toqtalyp, suıytylǵan gaz baǵasynyń artýyna baılanysty halyqtyń narazylyǵyn týdyrǵany úshin Úkimet, sonyń ishinde, Energetıka mınıstrligi, sondaı-aq «Qazmunaıgaz» ben «Qazaqgaz» kásiporyndary kináli ekenin aıtty.
Memleket basshysy Almaty qalasy men Mańǵystaý oblysynda tótenshe jaǵdaı engizilgennen keıin ahýaldyń birtindep túzeletinin atap ótti. Sondaı-aq jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa qatysty tapsyrmalar berilgenin, bul rette negizgi salmaq óz mindetterin minsiz atqaryp jatqan İshki ister mınıstrligine, Jedel áreket etetin arnaıy jasaqqa jáne Ulttyq ulanǵa artylyp otyrǵanyn málimdedi.
Prezıdent óziniń byltyr maýsym aıynda, Mańǵystaý oblysyndaǵy «Qazaq gaz óńdeý zaýyty» bazasynda suıytylǵan gaz óndiretin jańa zaýyt salý jóninde bergen tapsyrmasynyń oryndalý barysyn synǵa aldy.
«Qazirgi ýaqytta jobanyń tek tehnıkalyq-ekonomıkalyq negizdemesi ǵana daıyndalǵan. Ony qarjylandyrý máselesi sheshilmegen. Ekinshiden, suıytylǵan gazdy taratý jáne saýdaǵa shyǵarýdyń qazirgi tártibi pysyqtalmaǵan. Elektrondy saýda barysynda baǵanyń ósýin shekteý tetikteri qarastyrylmaǵan. Nátıjesinde Energetıka mınıstrligi elektrondyq saýda boıynsha jedel áreket etip, ony aýyzdyqtaı almaǵan», – dedi Prezıdent.
Sonymen qatar Qasym-Jomart Toqaev atalǵan salany reformalaýǵa qatysty júıeli ádistiń joq ekenin atap ótti.
«Eshkim ózin únemi shyǵynǵa ushyrata bermeıtinin túsiný mańyzdy. Elimiz gaz jáne gaz óńdeý salalarynda ınvestısıasyz, tipti gazsyz qalýy da múmkin. Sondyqtan júıeli, biraq oılastyrylǵan jáne kezeń-kezeńimen júzege asyrylatyn reformalardan basqa jol joq. Aldaǵy ýaqytta gaz salasyn sapaly túrde qaıta qarap, ishki naryqty taýarlyq gazben tolyqqandy qamtamasyz etý kerek», – dedi Memleket basshysy.
Osyǵan baılanysty Prezıdent qazirgi jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa baǵyttalǵan eń aldymen atqarylatyn sharalar týraly baıandady.
«Birinshiden, men Mańǵystaý boıynsha Úkimettik komısıanyń usynǵan sharalar keshenin maquldaımyn. Ekinshiden, monopolıaǵa qarsy organǵa Kásipkerlik kodekstiń 119-babyna sáıkes suıytylǵan gazdyń baǵalaryn 180 kúnge ýaqytsha baǵalyq retteýdi engizýdi tapsyramyn. Oblystarda halyq úshin shekti baǵalar ótken jyldyń sońyndaǵy baǵa deńgeıinen aspaýǵa tıis. Úshinshiden, Úkimetke suıytylǵan gazdy elektrondyq saýda alańdary men bırjalar arqyly ótkizýge tolyq kóshýdi bir jylǵa shegerýdi tapsyramyn. Osy kezeńde normatıvtik-quqyqtyq bazany muqıat ázirlep, saýda alańdary jumysynyń ashyq bolýyn qamtamasyz etý, baǵanyń kúrt ósýin shekteý tetikterin engizý qajet. Tórtinshiden, Bas prokýratýraǵa básekelestikti qorǵaý agenttigimen birlesip, baǵalyq sóz baılasý men ózge de básekelestikke qarsy is-áreketterge qatysty tergeý júrgizýdi tapsyramyn. Tergeýdi jedel júrgizińiz. Jıyrma kún ishinde esep berińiz», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Sonymen qatar Memleket basshysy elimizdiń saıası, áleýmettik jáne ekonomıkalyq qurylysy ózgermeıtinin aıtty. Onyń pikirinshe, ýnıtarlyq, zań ústemdigi, jeke menshik quqyǵyn qurmetteý jáne naryqtyq ekonomıka memlekettik saıasatymyzdyń basty qaǵıdattary bolyp qala beredi.
Jıyn sońynda Qasym-Jomart Toqaev áleýmettik-ekonomıkalyq ahýaldy turaqtandyrý úshin birqatar qosymsha tapsyrma berdi:
1. Munaı ónimderiniń (benzın, dızel, suıytylǵan gaz) baǵasyna memlekettik retteýdi 180 kúnge engizý;
2. Áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlarynyń baǵasy boıynsha memlekettik retteýdi engizý. Sheshimdi naqty aımaqtaǵy áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıǵa qaraı óńirlerdiń ákimderi qabyldaıdy;
3. «Jeke tulǵalardyń bankrottyǵy týraly» Zańdy ázirleýge kirisý;
4. Halyq úshin 180 kúnge komýnaldyq tarıfterdi kóterýge moratorıı engizý qajettigin qarastyrý;
5. Halyqtyń áleýmettik jaǵdaıy nashar toptary úshin naryqtaǵy baspanany jalǵa alý qunyn sýbsıdıalaý máselesin qarastyrý;
7. Densaýlyq saqtaý jáne balalar máselelerin sheshý úshin «Qazaqstan halqyna» dep atalatyn qoǵamdyq qor qurý, ony memlekettik jáne jeke kózder arqyly qarjylandyrý.
Jıyn barysynda İshki ister mınıstri Erlan Turǵymbaev, UQK tóraǵasy Kárim Másimov, Bas prokýror Ǵızat Nurdáýletov baıandama jasady.