DDU juqpaly emes aýrýlardyń órshýin "bolashaq urpaqtyń densaýlyǵyna kele jatqan qaýip" dep atady
Shamadan tys ólim – bul popýlásıadaǵy ólim-jitimniń boljanǵanmen salystyrǵanda ýaqytsha artýy. Dúnıejúzi densaýlyq saqtaý uıymynyń jańa baıandamasynda keltirilgen sandar – pandemıanyń dúnıejúzine tıgizgen áseri, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Zakon.kz-ke silteme jasap.
Dúnıejúzi densaýlyq saqtaý uıymy (DDU) jarıalaǵan málimetterge saı, álemde 2021 jyldyń sońyndaǵy 15 mıllıonǵa jýyq adamnyń ólimi COVID-19 pandemıasynan boldy.
Mamyr aıynyń basynda Dúnıejúzi densaýlyq saqtaý uıymy koronavırýsqa qatysty eskertýdiń eń joǵary deńgeıin tómendetti. Osylaısha koronavırýsty densaýlyqqa qatysty jahandyq tótenshe jaǵdaı emes dep málimdedi. Biraq "Bul COVID-19 budan bylaı jahandyq densaýlyqqa qaýip tóndirmeıdi degendi bildirmeıdi" dep eskertti.
Dúnıejúzi densaýlyq saqtaý uıymynyń baǵalaýy sonymen qatar DDU eskertetin qaterli isik, júrek-qan tamyrlary aýrýlary jáne qant dıabeti sıaqty juqpaly emes aýrýlardyń ósip kele jatqan qaýpine búkil álem bolyp qarsy turýǵa, shara qabyldaýǵa shaqyrady. Áıtpese, atalǵan aýrýlar 2050 jylǵa qaraı barlyq ólimniń 86%-yn qamtýy múmkin deıdi DDU.
Medısınadaǵy jetistikterge qaramastan, juqpaly emes aýrýlar jyl saıyn adam óliminiń tórtten úsh bóligine sebep bolady. Bul úrdis jalǵasa berse, ǵasyrdyń ortasyna qaraı jyl saıyn 90 mıllıon ólim-jitimniń shamamen 86%-y juqpaly emes aýrýdan bolady.
DDU juqpaly emes aýrýlardyń órshýin "bolashaq urpaqtyń densaýlyǵyna kele jatqan qaýip" dep atap, onymen kúresý úshin sheshimdi "ujymdyq" túrde qabyldaýǵa jáne birlesip áreket etýge shaqyrdy.
"Álem keıingi eki onjyldyqtyń sabaǵyna, sonyń ishinde osy pandemıa jyldaryndaǵy tragedıaǵa nazar aýdarýy kerek. Solardyń eń mańyzdysynyń biri - qajetsiz ólim men aýrýdy boldyrtpaý. Sonymen qatar kúshti, ádil jáne tózimdirek densaýlyq saqtaý júıesi men qoǵamdy qurý bizdiń qolymyzda ekenin bilý", - dedi DDU bas dırektory Tedros Adhanom Gebreıesýs.