1 naýryz – kóktemniń alǵashqy kúni. Jer jahan asyǵa kútetin jyldyń buz mezgili eń ádemi maýsymdardyń biri. Búgin elimizde - Alǵys aıtý kúni. Bul eldegi tynyshtyq pen yntymaqtyń, qazaqstandyqtardyń bir-birine degen dostyǵy men ystyq yqylasyn bildiredi. Óıtkeni Qazaqstan jerinde túrli etnos ókilderi aralas-quralas, tatý ómir súrip keledi. Bul kún –túrli etnos qana emes, ár qazaqstandyqtyń bir-brine degen qurmetin, syılastyǵyn bildiretin kún.
Sondaı-aq, búgin komplıment aıtý kúni eken. Jyly sóz jandy jylytady. Jandy jadyratyr sózdi kúnde aıtsa da artyq emes. Degenmen, osyndaı jaqsylyqqa bastaıtyn kún álemde 1 naýryz kúni atalyp ótedi eken. Onyń naqty qaı jyly, qaı jerde atalyp óte bastaǵany beımálim. Bir nusqalar boıynsha komplıment aıtý kúni 2001 jyly Nıderlandydan bastaý alǵan degen málimet bar. Bireýler komplımentterin 1 naýryzda jaýdyrsa, báz bireýler asyqpaı 21 naýryz kúnı aıtady eken.
Jyl saıyn 1 naýryz kúni dúnıejúzilik Azamattyq qorǵanys kúni atalyp ótedi.
1931 jyly Parıjde birneshe memlekettiń bastamasymen barlyq elderde ekijaqty jáne kópjaqty kelisimder arqyly jergilikti qaýipsizdik aımaqtaryn qurý úshin «Jeneva aımaqtary qaýymdastyǵy» — «qaýipsizdik aımaǵy» quryldy. Negizin qalaýshy Fransýz medısınalyq qyzmetiniń generaly Djordj Sent-Pol boldy.
Keıinnen qaýymdastyq Halyqaralyq Azamattyq qorǵanys uıymy (International Civil Defence Organization, ICDO; orys. — MOGO). 1972 jyly HAQU úkimetaralyq uıym mártebesin aldy. Qazirgi ýaqytta HAQU-ǵa 60 el múshe bolyp otyr , 16 memleket baqylaýshy mártebesine ıe, jıyrmadan astamy - qaýymdasqan músheleri. Jumysty Bas Assambleıa, Atqarýshy keńes jáne Hatshylyq uıymdastyrady.
1990 jyly qurylǵan Dúnıejúzilik Azamattyq qorǵanys kúni HAQU-ǵa múshe elderde álemdik jurtshylyqtyń nazaryn Azamattyq qorǵaýdyń mańyzdylyǵyna aýdarý jáne apattar kezinde halyqtyń ózin-ózi qorǵaýǵa daıyndyǵyn arttyrý, sondaı-aq ulttyq azamattyq qorǵaý qyzmetteri qyzmetkerleriniń apattarǵa qarsy kúrestegi kúsh-jigeri men janqıarlyǵyna qurmet kórsetý maqsatynda atap ótiledi
1 naýryz kúni kezdeısoq tańdalmaǵan. Dál osy kúni 18 memleket maquldaǵan HAQU Jarǵysy kúshine endi. Jyl saıyn Dúnıejúzilik Azamattyq qorǵanys kúnin merekeleý belgili bir taqyrypqa arnalǵan.
«Kemsitýshilikke jol bermeıtin» kún
«Kemsitýshilik - bul adam quqyǵyn buzý jáne ony elemeýge bolmaıdy. Árkimniń qurmetpen jáne abyroımen ómir súrýge múmkindigi bolýy kerek», - degen bolatyn BUU-nyń 8-shi Bas hatshysy bolǵan Pan Gı Mýn.
«Kemsitýshilikke jol bermeý» kúni (Zero Discrimination Day) nemese kemsitýshilikke qarsy kúres kúni 2014 jyldan bastap BUU sheshimimen jyl saıyn 1 naýryzda atap ótiledi. Kemsitýshilikke qarsy kúres kúnin qurýdyń bastamashysy Birikken Ulttar Uıymynyń AITV/JITS boıynsha birikken baǵdarlamasy – BUUBB (IýNEIDS) basshylary boldy.
Kemsitýshilik (latyn tilinen discriminatio – bólý) – bul adamdy «shettetý» jáne oǵan «qysym kórsetýdi» bildiredi. Qazirgi tujyrymdamada bul sóz adamnyń quqyqtaryna ártúrli belgilermen (áleýmettik, dinı, násildik, ulttyq, jynystyq jáne t.b.) qysym jasaý úshin qoldanylady jáne ártúrli joldarmen júzege asyrylýy múmkin. Buǵan barlyq zamanaýı memleketter basynan ótkergen tarıhı tájirıbe dálel bola alady. Olardyń gradasıasy tipti memlekettik deńgeıde de qorlaý men quqyqtardy shekteýge qatysty ádiletsiz qatynastardan turady.