Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Jetisýlyq sharýalardyń máselelerin talqylady.
Jumys sapary barysynda Aıdarbek Saparov Jetisý oblysynyń sharýalarymen kezdesý ótkizip, onda júgerini ótkizýdegi qıyndyqtar jáne sýbsıdıalar boıynsha bereshekterdi tóleý men salany memlekettik qoldaýdy jaqsartý boıynsha usynystar basty taqyryptarǵa aınaldy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine silteme jasap.
Búginde, Jetisýda júgeriden alynǵan ónimdi satatyn oryn joq.
2023 jyly fermerler egin satýdan joǵary paıda alý úmitimen osy daqyldyń egis alqaptaryn ulǵaıtty, óıtkeni júgeri baǵasy turaqty joǵary boldy. Jetisý oblysynda daqyldyń bul túri 13 myń gektarǵa ulǵaıyp, fermerler 367 myń tonna ónim jınady. Nátıjesinde qazirgi ýaqytta sharýalar 100 myń tonnaǵa jýyq ónimdi sata almaı otyr.
Mınıstr A. Saparov bizdiń naryqqa álemdik baǵalar men suranys deńgeıi áser etetinin túsindirdi.
2023 jyly júgeriniń artyq óndirisi tirkeldi, artyq usynystyń qysymymen, árıne, baǵalar tómendeı bastady.
«Álemdik baǵalar bir jylda 30%-dan astam tómendedi, bul 10 jyl ishindegi eń úlken quldyraý», - dedi Aıdarbek Saparov.
Jetisý oblysyndaǵy problemany Almaty oblysynyń fermerleri de sezinip otyr.
Sonymen qatar, mınıstrdiń aıtýynsha, Reseı úlken ónim aldy: 2023 jyly 17,5 mln tonna, 2022 jyly 15,9 mln tonnamen salystyrǵanda, tıisinshe, reseılik qaıta óńdeýshiler shıkizatty tómen baǵamen satyp alady, óz taýarlarynyń ózindik qunyn tómendetedi jáne dástúrli ótkizý naryqtarynda qazaqstandyq kásiporyndarmen básekelesedi, dempıń jasaıdy. Reseılik júgeri naryǵy Qazaqstannan úlken bolǵandyqtan (óndiris sáıkesinshe 17,5 mıllıon tonna jáne 1,17 mıllıon tonna), reseılik jetkizýshilermen básekelestik aıtarlyqtaı faktor bolyp tabylady.
Degenmen, júgeri daqylynyń kóp bóligi óńdeýshilerge jáne jemge satyldy. Aıdarbek Saparov fermerlerge júgerini satýǵa kómektesý úshin barynsha kúsh salýǵa ýáde berdi.
«Júgerini «Azyq-túlik korporasıasy» satyp alyp, ony qus ósirýshilerge 3 aıǵa bólip tóleý múmkindigimen beredi», - dep túsindirdi mınıstr.
Aldaǵy ýaqytta Jetisý men Almaty oblysynyń sharýalarynan 40 myń tonna júgeri satyp alynady. "Azyq – túlik korporasıasy "UK" AQ arqyly qus ósirýshiler úshin 20 myń tonna, "Azıa Agrofýd"AQ úshin taǵy 20 myń tonna.
Jaǵdaı kásipkerlerdiń ózderi álemdik tendensıalardy baqylaýy kerek ekenin kórsetedi, óıtkeni naryqtyq ekonomıkada memleket fermerler óndirgen ónimdi satyp ala almaıdy. İshki naryqtyń qajettiligi shekteýli, al eksport 10 myń tonnaǵa ósken, 2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha 114 myń tonnany qurady.
«Júgerini satý máselelerinen basqa, eki oblystaǵy kezdesýlerde sharýalar sýbsıdıalaýdyń keshigýinen zardap shekpeýi úshin, birden jeńildetilgen nesıe berýshilerge paıyzdyq mólsherlemeni sýbsıdıalaýdy tikeleı esepteý boıynsha usynystar engizdi. Sondaı-aq, aýyl sharýashylyǵy taýaryn óndirýshiler tyńaıtqyshtardy engizý jáne jeńildikti janarmaı alý normalaryn arttyrýdy usyndy. Mınıstr barlyq usynystardy mınıstrlik qarastyryp, nazardan tys qalmaıtynyn jetkizdi.