Bıylǵy on aıda qalada 797 adam tuńǵysh márte dınamıkalyq baqylaý (esepke alý) tizimine tirkeldi.
Bul 2022 jylǵy kórsetkishpen salystyrǵanda 4,8%-ǵa (2022 j. - 760 adam) kóp, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Almatyda halyq arasynda júrgizilgen profılaktıkalyq tekserýler nátıjesinde narkologıalyq dertke shaldyqqandar boıynsha jańa derekter anyqtalǵan.
Sonymen birge bıyl Almaty qalalyq psıhıkalyq saýyqtyrý ortalyǵynyń mamandary İİB-de ákimshilik buzýshylyq úshin ustalǵan adamdar arasynda nashaqorlyq pen maskúnemdikke shaldyqqan naýqastardy da anyqtaǵan. Jyl basynan beri psıhologtar polısıa basqarmasynda 48 oqıǵa boıynsha pasıentterge medısınalyq, psıhologıalyq kómek kórsetti jáne ortalyqqa emdeýge joldama bergen.
Bul týraly Almatynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń alańynda brıfıńte Almaty qalalyq psıhıkalyq saýyqtyrý ortalyǵynyń dırektory Sapar Rahmensheev habarlady.
Ókinishke qaraı jasóspirimder arasynda narkologıalyq keseldi erterek anyqtaýǵa qatysty másele áli sheshilgen joq. Sebebi jasóspirimderdiń ata-analary mektepterde esirtki/psıhobelsendi zattardy (PBZ) qoldaný boıynsha zertteýler (testileý) júrgizýge qarsy. Almaty qalalyq psıhıkalyq saýyqtyrý ortalyǵynda bıylǵy 11 aıdaǵy kórsetkish boıynsha 4599 adam narkologıalyq esepte tur. Kórsetkish 100 myń turǵynǵa shaqqanda 212,1 – ge teń, bul ótken jylǵy deńgeıden 0,5% - ǵa tómen (2022 j. - 4572 adam).
Onyń ishinde kámeletke tolmaǵandardyń sany 16 (2022 j. – 18 jasóspirim).
Alkogolızmge táýeldi 3438 adamnyń 2 kámeletke tolmaǵan . Jalpy ótken jylmen salystyrǵanda statısıkalyq kórsetkish boıynsha maskúnemdikpen tirkelgender arasynda ózgeris joq. (2022 j. - 34 adam).
Nashaqorlyqpen 1161 adam dınamıkalyq baqylaýǵa alynǵan. Bul 2022 jylǵy osy kezeńmen salystyrǵanda 23% - ǵa artyq (2022 j. - 1138 adam), onyń ishinde 14 buǵanasy qatpaǵan balalar ,- deıdi ortalyq dırektory Sapar Rahmensheev.
Bıyl esepte turǵan esirtkige táýeldi turǵyndardyń sany artypty. Ortalyq basshysy munyń sebebin "Qazaqstan Respýblıkasynda baqylaýǵa jatatyn esirtki quraldarynyń, psıhotroptyq zattar men prekýrsorlardyń tizimin bekitý týraly" Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2023 jylǵy 20 naýryzdaǵy №240 qaýlysyna ózgerister engizile otyryp, 66 - tarmaqta "Tramadol" - opıoıdty analgetık ("dárihanaǵa táýeldilikpen"kúresý maqsatynda) dep engizilgennen beri halyqtyń psıhıkalyq saýyqtyrý ortalyǵynyń qyzmetine júginýi jıileýimen túsindirdi.
Táýeldilikti emdeýdiń alǵashqy qadamy- óz erkindigińizdiń joqtyǵyn túsiný. Adam óziniń táýeldiliktiń qurbany ekenin, ózin – ózi basqara almaıtynyn, al táýeldilik ony basqaratynyn moıyndaýy kerek. Táýeldilikti jeńýge degen umtylys paıda bolǵanda ǵana dárigerge de, adamnyń ózine de táýeldilikpen kúresýge múmkindik paıda bolady.
Ekinshi qadam-psıhıatr (psıhıatr-narkolog) nemese psıhoterapevt mamanǵa júginý kerek.
Dáriger emdeý taktıkasyn (dári-dármekpen ýytsyzdandyrý jáne qalpyna keltirý emimen stasıonarlyq), sondaı-aq ońaltýdy, psıhoterapevttermen jáne psıhologtarmen jumysty anyqtaıdy.
Táýeldilikti emdeý arnaıy medısınalyq daıyndyqty (bilim berýdi) qajet etedi. Mamandandyrylǵan aýrýhanaǵa, ıaǵnı psıhıkalyq densaýlyq ortalyǵyna habarlasýyńyz kerek.
Emdeý kezinde naýqastyń dárigerge sengeni óte mańyzdy. Emdelýshi men dáriger arasynda senimdi qarym-qatynas bolmasa táýeldilikti jeńý óte qıyn bolady.
Lýdomanıa jáne odan emdeý qazirgi tańda ózekti jáne ótkir másele.
Qumar oıynnyń tutqynyna aınalǵan adam kúızeliske ushyraıdy jáne qalypty ómir súrýge qaýqarsyz, jigersiz bolady. Emdeý neǵurlym erte bastalsa, táýeldilikpen kúresý de tıimdi bolmaq, - deıdi qalanyń bas psıhıatry Sapar Rahmansheev.