Qazaq jastary jyl saıyn 15 sáýirde máńgilik mahabbattyń sımvolyna aınalǵan Qozy Kórpesh pen Baıan sulý kúnin atap ótedi.
Elimizdiń bolmysy men salt-dástúrine jat "Áýlıe Valentın" kúniniń ornyna Qozy men Baıan kúnin atap ótýdi alǵash ret 1999 jyly qoǵam jáne memleket qaıratkeri Darhan Myńbaı usynǵan, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
2011 jyly Almaty ákimdigi 15 sáýirdi – Ulttyq ǵashyqtar kúni retinde ózderiniń resmı sharalarynyń qataryna qosty. Al 2012 jyly elordadaǵy Seıfýllın atyndaǵy Qazaq agrotehnıkalyq ýnıversıtetiniń stýdentteri mahabbat kúnin qazaqtyń ulttyq "Aqsúıek "oıynymen jańǵyrtyp, jastar oıyn-saýyǵyn uıymdastyrady. Dál sol jyly Kókshetaýdyń erikti jastary da Qozy men Baıan kúnin Táýelsizdik alańynda atap ótti. Sodan beri qos ǵashyqtyń kirshiksiz sezimin dáriptep, ulttyq mádenıetimiz ben salt-dástúrimizge negizdelgen merekeni toılaıtyn jastardyń sany birtindep artyp keledi.
Bul kún resmı túrde bekitilmese de, qyz-jigitter arasynda Ulttyq ǵashyqtar kúni retinde keńinen atalyp ótedi. Ǵashyqtar bir-birin mahabbat kúnimen quttyqtap, syılyq tartý etedi, kóterińki kóńil-kúı syılaıtyn is-sharalar uıymdastyrady.
Qozy men Baıannyń mahabbaty
Qozy Kórpesh — Baıan Sulý eposy – halqymyzdyń injý-marjany, asyl qazynasy. Bir-birine qosyla almaǵan qos ǵashyqtyń qaıǵyly mahabbatyn jyrlaıdy. Lıro-epostyq jyr XIII-XIV ǵasyrlardan bastap jyrlanyp, XIX ǵasyrdyń orta tusynda qaǵazǵa túsirildi.
Jyr Sarybaı men Qarabaıdyń ań aýlap júrip qudalasýynan bastalady. Olar Qozy men Baıandy kúni buryn atastyrady. Alaıda Sarybaı ań aýlap júrip qaza tabady. Qarabaı qyzyn jetim ulǵa bergisi kelmeı, bir kezderi otaryn juttan qutqarǵan jergilikti palýan Qodarǵa uzatpaqshy bolady. Qozy men Baıan mahabbat jolynda túrli qıynshylyqty bastan keshedi. Qos ǵashyqtyń arasyna túsken Qodar aılasyn asyryp, zulymdyqpen Qozyny óltiredi. Súıiktisinen aıyrylǵan Baıan kek alýǵa kóshedi. Ol Qodardy eger qudyqtan sý alyp berse, turmysqa shyǵatynyn aıtyp aldaıdy. Qodar Baıannyń shashynan ustap, qudyqtyń túbine túse bergende, qyz burymyn kesip tastaıdy. Sóıtip Qodar kóz jumady. Al Baıan ǵashyǵynyń molasyna kelip, ózine qol salady.
Qozy men Baıannyń mahabbat tarıhy bir-birine degen adaldyǵymen qundy.
Qozy Kórpesh pen Baıan sulýdyń mazary eldiń shyǵysyndaǵy Aıagóz aýdany, Tańsyq temirjol beketinen 10 shaqyrymdaı jerde, Aıagóz ózeni boıynda ornalasqan. Jalpy bıiktigi – 12 metrge jýyq. Mazar tabany tórt buryshty taǵan túrinde bolyp keledi. Qabyrǵasy granıt qalaq tas pen saban aralas balshyqtan qalanǵan. Esigi kúnshyǵysqa qarap tur. Eskertkishtiń turǵyzylǵan ýaqyty týraly ártúrli pikir bar. Bir zertteýshiler V-X ǵasyrda kóterilgen dese, endi biri X-XI ǵasyrda ornatylǵany týraly aıtady.
1982 jyly qabir ústindegi kesene tarıh jáne mádenıet eskertkishteriniń tizimine engizilip, memleket qorǵaýyna alyndy.
2013 jyly Aıagóz qalasynda qos ǵashyqtyń qurmetine eskertkish ornatyldy.