Memleket basshysy Qazaqstan halqyn Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵymen quttyqtady.
Qasym-Jomart Toqaevtyń Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyna arnalǵan saltanatty jıynda sóılegen sózi jarıalandy, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Aqordanyń resmı saıtyna silteme jasap.
Qurmetti otandastar!
Ardaqty aǵaıyn!
Barshańyzdy qasterli Táýelsizdigimizdiń mereıli belesimen shyn júrekten quttyqtaımyn!
Biz osydan otyz jyl buryn babalar armanyn aqıqatqa aınaldyrdyq. Jańa Qazaq memleketi qurylǵanyn dúnıe júzine pash etip, Táýelsizdigimizdi jarıaladyq. Birneshe ǵasyrdan beri úzilip qalǵan derbes memlekettilik dástúrimizdi qaıta jalǵadyq.
Shyn máninde, egemendik – eldiń bárine buıyra bermeıtin baq. Álemde san mıllıon halqy bolǵanymen, ultaraqtaı jeri joq qanshama ult bar? Al, qazaqtyń peshenesine óz memleketin qurý baqyty jazyldy. Bul – uly baqyt, ulttyń baqyty! Budan asqan qýanysh, budan bıik mártebe bar ma?!
Táýelsizdik – eń qasıetti, qasterli qundylyǵymyz, eń basty baılyǵymyz. Halqymyz egemendiktiń qadir-qasıetin jan-júregimen sezinedi. Óıtkeni, biz azattyqtyń quny qandaı ekenin jaqsy bilemiz.
Bostandyq jolynda talaı batyrlarymyz qurban boldy. Qanshama qıyn kúnder basymyzdan ótti. Biraq, halqymyz barlyq synaqty qaıyspaı kóterdi. Taǵdyr taýqymeti ultymyzdyń júreginen azattyq rýhyn óshire almady. Qazaqtyń qaısar ul-qyzdary qashanda eldi bostandyqqa úndep, jigerin janı bildi.
Bizdiń memlekettilik tarıhymyz kóne zamannan bastaý alady. Bir kezde bórili baıraq kótergen kók túrikter máńgi el bolýǵa umtyldy.
Kúltegin men Bilge qaǵan týraly tastaǵy jazýlar tarıhymyzdyń tereńdigin tanytady. Batyr babalarymyz búkil Eýrazıada at oınatqan qýatty memleketter qurdy. Saıyn dalada teńdesi joq kóshpeliler órkenıetin qalyptastyrdy. Alyp qurlyqtyń saıası-ekonomıkalyq damý barysyna orasan zor yqpalyn tıgizdi. Olar urpaqqa asqaq rýhyn jáne ór namysyn mıras etti. Baǵa jetpes mádenı murasy men jaýhar jádigerlerin tabystady.
Altyn Orda orta ǵasyrdaǵy alyp memleket retinde belgili. Qazaq halqy osy ulyq ulystyń tikeleı murageri bolyp sanalady. Odan keıin tarıh tórine Qazaq handyǵy shyqty. Qazirgi tańda Qasym hannyń qasqa jolyn, Esim hannyń eski jolyn, Áz Táýkeniń Jeti jarǵysyn bilmeıtin qazaq kemde-kem.
Memlekettiligimizdiń berik tuǵyry bolǵan dala zańdary el jadynda saqtalyp, búgingi kúnge deıin jetti. Tól tarıhymyzdaǵy eń kúrdeli sátterde halqymyz judyryqtaı jumyla bildi. Bulanty, Orbulaq jáne Ańyraqaı shaıqastary – osynyń aıqyn dáleli.
Qazaqtyń eldik jolyndaǵy erligi otarshyldyqqa qarsy ult-azattyq qozǵalystarda aıqyn kórindi. Alash arystary derbes memleket qurý úshin janyn pıda etti. Ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde el azamattary maıdan dalasynda erlikpen shaıqasty. Keńes zamanynda zıalylarymyz tilimiz ben dilimizdi saqtap qalý úshin aıanbaı eńbek etti.
Alpysynshy jyldarda tól mádenıetimiz erekshe damyp, qazaq ádebıetinde talanttar shoǵyry qalyptasty, biregeı týyndylar dúnıege keldi. Kórkem shyǵarmalar urpaq sanasyn oıatyp, jaqsylyqqa jeteleıtin tárbıe quralyna aınaldy. Keshegi Jeltoqsan qaharmandary Táýelsizdikti bir taban jaqyndatqany anyq.
Asqar taý alystaǵan saıyn asqaq kórinedi. Bizdiń babalarymyz qazaqtyń derbes memleket quryp, erkin ómir súrýge quqyly ekenin tarıh aldynda dáleldedi. Osylaısha, myńjyldyqtar toǵysatyn tusta azattyq týy kógimizde jelbiredi.
Ulttyń eń uly muraty – Táýelsizdikke qol jetkizdik. Sol sátten bastap Qazaq eliniń uly kóshi bolashaqqa bet túzedi. Halqymyz óz memleketin qurýǵa kiristi. Bul – tarıhı ádildiktiń ornaýy.
Múldem jańa geosaıası ahýalda memleket qurý ońaı sharýa emes, naǵyz kóshbasshynyń ǵana qolynan keletin is. Eń kúrdeli, bulyńǵyr kezeńde Nursultan Ábishuly Nazarbaevtaı dara tulǵa tarıh tórine shyqty. Anyǵyn aıtqanda, Táýelsizdik shejiresi Elbasynyń qolymen jazyldy.
1991 jyly 1 jeltoqsanda halqymyz oǵan biraýyzdan daýys berip, senim mandatyn tapsyrdy. Al, 16 jeltoqsanda Prezıdent Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Táýelsizdigi týraly Konstıtýsıalyq Zańǵa qol qoıdy. Aqıqatyn aıtsaq, bul halqymyzdyń tarıhyndaǵy eń qýanyshty ári baqytty sát boldy. Sol sátten Qazaq eliniń jańa dáýiri – Táýelsizdik tarıhy bastaldy. 17 jeltoqsanda Elbasy Almatydaǵy alańǵa kelip, eldiń ortasyna shyqty. Tuńǵysh Prezıdent «Halqymyzdyń bıligi tolyq óz qolyna tıdi. Azat kún týdy» dep halyqtan súıinshi surady. Onyń tebireniske toly sol sózi jurttyń jadynda jattalyp qaldy.
Bálkim, búgin bári ońaı kóriner. Tipti, keıbir adamdar Táýelsizdiktiń qundylyǵyn jete túsinbeýi múmkin. Al, aǵa býyn onyń qandaı qıyndyqpen kelgenin jaqsy biledi. Tarıhı kúnderdiń árbir mınýtyn tek Elbasy ǵana jan-júregimen sezinip, basynan ótkergen dep aıtsaq, artyq emes. Tuńǵysh Prezıdent óziniń bir suhbatynda azattyqtyń alǵashqy áserin eske alǵany bar. Onda: «Jurttyń bári máz-meıram bolyp jatty. Meniń de qýanyshymda shek joq edi. Biraq, qatty qobaljydym. Óıtkeni, ári qaraı ne bolaryna alańdaýly edim» degen bolatyn. Bul – shúbásiz aqıqat. Elbasy aıtqandaı, «Táýelsizdikti alý bir basqa, ony saqtap qalý bir basqa».
Prezıdenttiń aldynda jańa memleket qurý mindeti turdy. Biraq, sonymen qosa ózine senim artqan halqyn qıyndyqtan alyp shyǵýy kerek boldy. Eldegi san túrli máseleni sheshýdiń basty jaýapkershiligi Memleket basshysyna júkteldi. Sonyń bárin Tuńǵysh Prezıdentimiz abyroımen eńsere bildi. Túptep kelgende, Nursultan Ábishuly Nazarbaev halqymyzdyń uly perzenti ekenin óz eńbegi arqyly tolyq dáleldedi. Jurtymyz onyń dara basshylyǵymen kederginiń bárinen súrinbeı ótti.
Búgingi mereıli memleketimiz – Elbasymyzdyń eren eńbeginiń jemisi, kózsiz erliginiń jeńisi! Ol Táýelsiz Qazaqstannyń negizin qalaǵan tulǵa retinde álem tarıhynan máńgi oryn alady. Tuńǵysh Prezıdentimiz jahan jurtynyń aldynda ult múddesin qorǵaı bilgen kóregen saıasatker. Qıynnan qıystyryp, tosyn sheshimder qabyldaı alatyn jasampaz reformator. Osyndaı biregeı qasıettiń bári boıyna toǵysqan birtýar tulǵasy bar qazaq – baqytty halyq!