Dollardyń teńgege shaqqandaǵy baǵasy keshe kúrt ósti. Osyǵan baılanysty Ulttyq bank málimdeme jasady, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
"Birqatar irgeli faktorlardyń nasharlaýy aıasynda teńgeniń aıyrbas baǵamy AQSH dollary úshin 500 teńgeni eńserdi. Qazirgi ýaqytta bırjadaǵy saýda-sattyq 1 AQSH dollary úshin 518-519 teńge aralyǵynda ótip jatyr. Keshegi kúnnen bastap 2,4%-ǵa álsiregendikten, 28 qarashadaǵy teńgeniń ortasha saralanǵan baǵamy AQSH dollary úshin 512,58 teńgeni quraıdy.
Syrtqy jáne ishki faktorlar valúta baǵamyna teris áser etedi.
AQSH dollarynyń jahandyq nyǵaıýy, shıkizat qunynyń ózgerýi jáne álemdegi geosaıası jaǵdaıdyń shıelenisýi sıaqty birqatar syrtqy irgeli faktorlardyń ózgerýi aıasynda damýshy naryqtardaǵy valútalardyń teris dınamıkasy barlyq jerde baıqalady. Negizgi álemdik valútalarǵa qatysty AQSH dollarynyń baǵamyn baqylaıtyn DXY ındeksi aı basynan shamamen 2,2%-ǵa nyǵaıyp, 106,2 pýnktke deıin ósti (2024jyldyń 28 qarashasynda). EM valútalarynyń ındeksi aı basynan 3,0%-ǵa tómendedi (2024 jylǵy 28 qarasha boıynsha).
Dollardyń kúsh alýy – shıkizat taýrlary úshin ádettegideı teris faktor. Munaı baǵasynyń tym qubylýy, sol sekildi, D.Tramptyń prezıdenttik kezeńinde AQSH-tan munaı jetkizilimderiniń artýy men múmkin bolatyn saýda bajdaryna qatysty usynystyń artýyna ákeledi degen ekonomıserdiń boljamdarynan pesımısik saryn baıqalady.
Reseı Federasıasynyń qarjy sektoryna qarsy jańa sanksıalar engizý aıasynda eldiń negizgi saýda seriktesteriniń biriniń valútasy – Reseı rýbli álsireı tústi. Osylaısha, bırjada ıýán/rúbl jubynyń baǵamy ıýán úshin 15,1 rúblge jetip, qarasha aıynyń basynan bastap 11,2%-ǵa álsiredi. Forex Halyqaralyqvalúta naryǵyndaǵy dollardyń aıyrbas baǵamy 1 dollar úshin 114,5 rúblden asty, al rúbl aıdyń basynan bastap 18%-ǵa álsiredi.Sonymen qatar, ishki valúta naryǵynda ekonomıkalyq agentter tarapynan shetel valútasyna suranystyń artýy jáne usynystyń shektelýi, onyń ishinde aıyrbas baǵamynyń psıhologıalyq deńgeıin eńserý aıasynda baıqaldy. Máselen, osy jyldyń qarasha aıynda saýda-sattyqtyń ortasha táýliktik kólemi 238 mln AQSH dollaryn qurady, bul ótken jyldyń qarasha aıynan (193 mln AQSH dollary) 1,5 esege jýyq jáne tamyz-qyrkúıek aılaryndaǵy saýda-sattyqtyń ortasha táýliktik kóleminen edáýir joǵary.
Osy atalǵan faktorlardyń jıyntyǵy teńge baǵamyna qysym jasaıdy, jekelegen kezeńderde saýda-sattyq barysynda alyp-satarlyq qysymǵa jaǵdaı jasaı otyryp, valúta naryǵyndaǵy teńgerimdi buzǵany jáne ótimdiliktiń tómendigi baıqalady. Turaqsyzdandyratyn aýytqýlardy boldyrmaý, teńgeniń aıyrbas baǵamynyń artyq qubylmalylyǵyn tegisteý úshin jáne shetel valútasyn usynýdy qamtamasyz etý maqsatynda Ulttyq Bank valútalyq ıntervensıalar júrgizedi.
Ulttyq Bank valúta naryǵyndaǵy ahýalǵa turaqty monıtorıń júrgizedi. Erkin baǵam qurý rejımi jaǵdaıynda Ulttyq Bank aıyrbas baǵamynyń qandaı da bir deńgeıine baǵyttalmaıdy jáne onyń trendine kedergi keltirmeıdi, onyń qalyptasýy irgeli faktorlarǵa sáıkes odan ári júzege asyrylatyn bolady.
Qarjylyq turaqtylyq táýekelderi jáne irgeli faktorlarǵa sáıkes kelmeıtin aıyrbas baǵamynyń shamadan tys qubylmalylyǵy týyndaǵan jaǵdaıda, Ulttyq Bank ádil baǵam túzilýin qalpyna keltirý jáne valúta naryǵynyń qalypty jumys isteýin qamtamasyz etý úshin valútalyq ıntervensıalar júrgizýdi jalǵastyrýǵa daıyn", - delingen Ulttyq banktiń málimdemesinde.