2025 jylǵy 12 naýryzda Qazaqstandyq depozıtterge kepildik berý qory (KDKQ) jáne Elim marketıń jáne sosıologıalyq zertteýler ınstıtýty birlesip júrgizgen saýalnamanyń nátıjelerin jarıalady. Saýalnama qazaqstandyqtardyń jınaqtary men depozıtterge qatysty kózqarastaryn, sondaı-aq depozıtterdi qorǵaý týraly aqparat deńgeıin anyqtaýdy maqsat etken, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Depozıtter kólemi
Qor málimetterine súıensek, 2024 jyly bank júıesinde halyqtyń depozıtter kólemi — kepildendirilgen depozıtter júıesine qatysýshy bankterde 24,5 trıllıon teńgege jetti. Saýalnama búkil el boıynsha 4 000 respondent arasynda júrgizildi. Nátıjesinde respondentterdiń 33%-y óz jınaqtaryn banktik depozıtterde saqtaıdy. Bul kórsetkish iri qalalarda aıtarlyqtaı joǵary: Almatyda — 42,1%, Qaraǵandyda — 41,9%, Astanada — 37,4%.
Qandaı valútalarda jınaqtar saqtalady?
Saýalnama nátıjeleri kórsetkendeı, respondentterdiń 85%-y óz jınaqtaryn teńgede saqtaıdy. Al 12%-y dollarda jınaqtaǵandy jón kóredi. Al 2,5%-y basqa shetel valútalaryn tańdaıdy. Bul kórsetkishter qazaqstandyqtardyń ulttyq valútaǵa degen senimin jáne turaqtylyǵyn kórsetedi.
Jınaqtaý maqsattary
Jınaqtardyń negizgi maqsattary týraly suraý júrgizildi. Respondentterdiń 18,4%-y jınaqtardy kútpegen jaǵdaılar úshin qarjylyq qor retinde saqtaý qajettigin atap ótti. Al 17,7%-y jyljymaıtyn múlik satyp alý maqsatynda depozıt ashqan. Qalǵan 30% respondent depozıt ashqan kezde naqty maqsat qoımaǵan nemese ózderiniń aınalasyndaǵylardyń mysalynan áserlengen.
Depozıt tańdaý krıterııleri
Depozıt tańdaý kezinde respondentterdiń kópshiligi eń aldymen paıyzdyq mólsherlemege (46,5%) kóńil bóledi. Sonymen qatar, aqsha qarajatyn erkin alý múmkindigi (35,3%), banktiń bedeli (32%), mobıldi qosymshanyń yńǵaılylyǵy (23%) jáne qosymsha artyqshylyqtar, mysaly, keshbek nemese jeńildikti kredıt sharttary (13%) mańyzdy dep sanalady.
Jas azamattar men jas toptary arasynda depozıtter
30 jasqa deıingi jastardyń arasynda depozıtteri barlardyń 80,2%-y jınaqtaryn teńgede saqtaıdy. Aýyl jastarynda bul kórsetkish odan da joǵary — 85,5%. Jastar arasynda eń tanymal depozıt túri — aqsha qarajatyn ońaı alýǵa jáne tolyqtyrýǵa múmkindik beretin depozıtter (28%), al paıyzdyq mólsherlemege mán beretinder — 35%.
30 ben 65 jas aralyǵyndaǵy topta qala turǵyndarynyń 34%-y depozıtterde aqsha saqtaıdy, al aýyldyq jerlerde bul kórsetkish 30%-dy quraıdy.
Depozıtterdi qorǵaý týraly aqparat
Qazaqstandyqtardyń 42%-y bankterdegi depozıtter kepildendirilgenin biledi. Bul aqparat ásirese qala turǵyndary, 30-59 jas aralyǵyndaǵy azamattar jáne qazaq tilin sóıleıtinder arasynda taralǵan. Depozıtterdi kepildendirý týraly aqparattyń negizgi kózi — bank menedjerleri (35%), sondaı-aq televıdenıe, onlaın BAQ, resmı saıttar men bankterdiń mobıldi qosymshalary jıi qoldanylady.
Depozıtterdi kepildendirý
Qazaqstandyq depozıtterge kepildik berý qory azamattardyń zańdy quqyqtaryn qorǵaý úshin jumys isteıdi. Eger bank lısenzıasynan aıyrylsa, zań boıynsha fızıkalyq tulǵalar depozıtteri kepildendirilgen somalarǵa deıin qorǵalady. Kepildendirilgen somalar kelesideı:
- 20 mıllıon teńge — teńgedegi jınaq depozıtteri úshin,
- 10 mıllıon teńge — teńgedegi basqa depozıtter men banktik kartalardaǵy qarajattar úshin,
- 5 mıllıon teńge — shetel valútasyndaǵy depozıtter men banktik kartalardaǵy qarajattar úshin.
Bul kepildik halyqtyń qarjylyq qaýipsizdigin qamtamasyz etedi.
Qorytyndy
Zertteý nátıjeleri kórsetkendeı, qazaqstandyqtar óz jınaqtaryn kóbinese teńgede saqtaıdy jáne depozıtterdi qorǵaý júıesine senim bildiredi. Bul úrdis jastar arasynda da, qalalar men aýyldar turǵyndary arasynda da kórinis tabady. Qazaqstandyqtar qarjylyq "qorǵanys" retinde depozıtterdi tańdaı otyryp, qarjylyq turaqtylyqqa umtylady.
Qosymsha aqparat alý úshin Qazaqstandyq depozıtterge kepildik berý qorynyń resmı saıtyna kirińiz www.kdif.kz nemese 1460 nómirine qońyraý shalyńyz.