Qazaqstan Respýblıkasynyń Densaýlyq saqtaý mınıstrligi bilim berý uıymdarynda satýǵa tyıym salynǵan ónimder tizimin bekitti. Atalǵan buıryq jobasy "Ashyq NQA" portalynda jarıalandy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Qujatqa sáıkes, bilim berý jáne tárbıe uıymdarynda tamaqtyń energetıkalyq jáne taǵamdyq qundylyǵy tárbıelenýshiler/oqýshylardyń jas erekshelikterine sáıkes fızıologıalyq qajettilikterine jáne energıaǵa degen negizgi taǵamdyq zattardyń normalaryna sáıkes bolýy tıis.
Sanıtarlyq-epıdemıologıalyq baqylaý komıteti mektepter men balabaqshalardaǵy tamaqtanýdy uıymdastyrýda paıdalanýǵa tyıym salynǵan birneshe ónimder tizimin anyqtady. Osylaısha, tamaq ázirleýde paıdalanýǵa bolmaıtyn ónimder qataryna mynalar kiredi:
- Tońazytylǵan qus eti;
- Qaıta muzdatylǵan mal men qus ónimderi;
- Qaıta muzdatylǵan balyq jáne balyq emes sý janýarlarynyń ónimderi;
- Tuzdalǵan (az tuzdalǵan) kókserke;
- Shoshqa eti, qoı eti, sıyr eti, shoshqa men aryq mal eti;
- Ónimdi mal men qustyń sýbónimderi, baýyr, til, júrek jáne qannan basqa;
- Lastanǵan jáne zaqymdalǵan jumyrtqalar, sondaı-aq salmonellez aýrýy boıynsha qaýip tóngen sharýashylyqtardaǵy jumyrtqalar;
- Sý qustarynyń jumyrtqasy men eti;
- Ónimdi maldar aýrýlarynan zardap shekken sharýashylyqtardan alynǵan sút, sút ónimderi, sondaı-aq alǵashqy óńdeýden jáne pasterızasıadan ótpegen sút, súzbe jáne qaımaq;
- Ótkir dámdeýishter (burysh, hren, qysha);
- Grıbter;
- Úı óndirisindegi ónimder jáne basqa da ónimder.
Sonymen qatar, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi bilim berý jáne tárbıe uıymdarynda ázirleýge jáne satýǵa bolmaıtyn taǵam ónimderiniń tizimin anyqtady. Oǵan mynalar kiredi:
- Qymyz, súzbe, kefır;
- Qaınatylǵan bálishter;
- Flottyq makarony;
- Jeleler, forshmaktar, stýdender, pashtetter;
- Kremdi kondıterlik ónimder;
- Kremsiz kondıterlik ónimder men táttiler;
- Mors, kvas;
- Qýyrýda pisirilgen taǵamdar;
- Jumyrtqa sarysy, glazýná, jańa jumyrtqa qospasynan jasalǵan omlet;
- Kúrdeli (tórtten artyq quramdas bólikteri bar) salattar, qaımaqpen jáne maıonezben daıyndalǵan salattar;
- Okroshka;
- Grıbter;
- Fast-fýd: gambýrgerler, hot-dogtar, pıssa, naggetster, chıpsy (chıpsondar), tuzdalǵan qurǵaq nan;
- Ótkir soýstar, kechýptar, ótkir dámdeýishter (burysh, hren, qysha);
- Pasterlenbegen sút, súzbe jáne qaımaq;
- Kolbasa ónimderi, shujyqtar;
- Kofe jáne kofelik sýsyndar;
- Keptirilgen jáne tuzdalǵan balyq.
Qujatta sonymen qatar azyq-túlikti saqtaý sharttary, tamaqtanýdy uıymdastyrý erejeleri jáne jaýapty tulǵalar kórsetilgen. Buıryq jobasymen tolyq tanysýǵa bolady. Buıryq jobasy 17 jeltoqsanǵa deıin talqylaýǵa qoıylǵan.