Búgin memlekettik rámizderdiń qabyldanǵanyna 33 jyl toldy.
Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik rámizderi - Tý, Eltańba jáne Ánuran - elimizdiń egemendigi men ulttyq biregeıligin bildiretin asa mańyzdy nyshandar. Olardyń tarıhy - Qazaqstannyń táýelsiz el retinde qalyptasý jolyndaǵy saıası jáne rýhanı damýynyń kórinisi. Qazaqstan 1991 jyly Táýelsizdigin jarıalaǵannan keıin, jas memleketke óziniń derbes rámizderin jasaý qajettigi týyndady. 1992 jyly 4 maýsymda Qazaqstan Respýblıkasynyń Joǵarǵy Keńesi memlekettik Tý, Eltańba jáne Ánuran týraly arnaıy qaýly qabyldap, olar resmı túrde bekitildi. Bul kún elimizdiń tarıhyndaǵy mańyzdy beles boldy jáne keıinirek Memlekettik rámizder kúni retinde belgilendi.
MEMLEKETTİK TÝ
Qazirgi Týdyń avtory - belgili sýretshi Sháken Nıazbekov. Týdyń negizgi túsi – kógildir (ashyq kók), ol beıbitshilikti, ashyq aspandy jáne túrki halyqtaryna tán erkindik uǵymyn bildiredi. Týdyń ortasynda kún beınesi men onyń astynda qyran qus (búrkit) beınelengen. Bul - jarqyn bolashaqqa umtylý men erkindiktiń sımvoly. Al sol jaǵynda ornalasqan ulttyq órnek - qazaq halqynyń mádenı-rýhanı murasyn tanytady.
ELTAŃBA
Memlekettik Eltańba baıqaýyna 245 joba usynylǵan. Sonyń ishinen Jandarbek Málibekov pen Shot-Aman Ýálıhanov ázirlegen nusqa tańdaldy. Eltańbanyń júreginde shańyraq beınelengen - bul otbasynyń, birliktiń, memlekettiliktiń sımvoly. Ony ýyqtar qorshap tur, olar qoǵamnyń turaqtylyǵyn bildiredi. Eki jaǵynda qanatty tulparlar beınelengen. Bul - halyqtyń arman-muratyn, qıalyn bildiretin mıfologıalyq beıne. Joǵarǵy jaǵynda juldyz, tómengi bóliginde «QAZAQSTAN» jazýy ornalasqan. Eltańba - qazaq halqynyń dúnıetanymyn, tarıhyn jáne bolashaqqa degen senimin kórsetetin kúrdeli ári tereń mazmundy nyshan.
ÁNURAN
1992 jyly qabyldanǵan alǵashqy Memlekettik Ánurannyń mýzykasy Muqan Tólebaev, Evgenıı Brýsılovskıı jáne Latıf Hamıdıge tıesili bolatyn. Al mátinine birneshe aqyn atsalysqan. Degenmen halyq arasynda keńinen taralǵan, rýhty kóteretin «Meniń Qazaqstanym» áni 2006 jyly Ánuran retinde jańartylyp bekitildi. Ánniń avtory - kompozıtor Shámshi Qaldaıaqov, sózin jazǵan - Jumeken Nájimedenov. Táýelsizdik dáýirinde mátinge Nursultan Nazarbaev túzetýler engizip, ánurannyń resmı mátini sol kúıde qabyldandy.
ZAŃNAMA
Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýsıasynda jáne «Memlekettik rámizder týraly» zańda rámizderge qatysty naqty normalar bekitilgen. Ár azamat olardy qurmetteýge, durys qoldanýǵa mindetti. Týdy nemese Ánurandy burmalaý - zańmen jazalanatyn quqyqbuzýshylyq.
QYLMYSTYQ JAÝAPKERSHİLİK
QR Qylmystyq kodeksiniń 372-babyna sáıkes, Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Týyn, Memlekettik Eltańbasyn nemese Memlekettik Ánuranyn qorlaý - qylmys bolyp sanalady. Bul bap boıynsha:
Rámizderdi qorlaǵan adam 2000 aılyq eseptik kórsetkishke (AEK) deıingi mólsherde aıyppulǵa, ne sol mólsherde túzeý jumystaryna, ne 600 saǵatqa deıingi qoǵamdyq jumystarǵa, ne 2 jylǵa deıin bas bostandyǵyn shekteýge nemese bas bostandyǵynan aıyrýǵa tartylýy múmkin.
ÁKİMSHİLİK JAZA
Eger áreket qylmystyq quramǵa jetpese, keı jaǵdaıda bul quqyqbuzýshylyq Ákimshilik quqyqbuzýshylyq týraly kodekstiń 434-baby (“Usaq buzaqylyq”) boıynsha qaralýy múmkin. Munda da aıyppul nemese qamaýǵa alý túrindegi jaza qoldanylady.
HALYQARALYQ ARENA
Qazaqstannyń memlekettik rámizderi halyqaralyq arenada elimizdiń bet-beınesin tanytady. Álemdik sporttyq saıystarda kók Tý kóterilip, Ánuran oryndalǵan sátter - el abyroıynyń kórinisi. Bul - rámizderdiń tek ishki emes, syrtqy saıasattaǵy da rólin kórsetedi.