Shymkent qalasy ákiminiń orynbasary Rýslan Berdenovke qarýly shabýyl jasaldy. Oqıǵa 21 sáýirde qalalyq ákimshilik ǵımaratynyń janynda bolǵan. Jelide taraǵan aqparattarǵa sensek oǵan "Saıga-12" markaly ańshy myltyǵynan úsh ret oq atylǵan. Bul qarý týraly ne bilemiz? Aqshamnews.kz tilshisi tarqatady.
Atylǵan qarý týraly aqparat
"Saıga-12" eksportqa jıi shyǵatyn reseılik myltyqtardyń biri. Qarý qurastyrý prınsıpteri jaǵynan AK-47-ge óte uqsas. Ol — jartylaı avtomatty 12-kalıbrli sholaq myltyq. “Saıga” ataýy — Reseıdegi kıik túrine baılanysty qoıylǵan.
Sýret: Wikipedia.org
Saıga qarýlary alǵashynda ańshylarǵa arnalyp jasalǵan. Keıin suranysqa baılanysty taktıkalyq úlgileri de paıda boldy. Ańshylyqtan bólek sporttyq atysqa, (mysaly, IPSC) ózin-ózi qorǵaýǵa, keıbir elderde tipti arnaıy jasaqta da qoldanylady.
Qazaqstanda "Saıga-12" myltyǵyn kóbine ańshylyq maqsatta paıdalanady. Tehnıkalyq jaǵynan uńǵyly sholaq qarý bolǵandyqtan, qaban, bódene, úırek, qaz sıaqty ańdardy atýǵa qolaıly keledi.
Qazaqstanda qarý ustaý tártibi qandaı?
Elimizde qarý ustaý – naqty zańdyq talaptarǵa saı júrgiziletin proses. Jeke qorǵanys, ańshylyq pen sport úshin ruqsat etilgenimen, ony saqtaý, qoldaný jáne tirkeý tártibi qatań retteledi. Osy týrasynda zańger Qýat Aýǵanbekten mańyzdy saýaldarǵa jaýap aldyq.
Zańger Qazaqstanda kámeletke tolǵan el azamattary ańshylyq, sport jáne ózin-ózi qorǵaý maqsatynda qarý ıelene alatynyn aıtty. Iaǵnı, 18 jastan bastap – sadaq, arbalet sekildi laqtyrylatyn qarýlarǵa ruqsat beriledi. Al pnevmatıkalyq qarý (qýaty 7,5 Dj-dan aspaıtyn, kalıbri 4,5 mm deıin) – tirkeýsiz alýǵa bolady. Ańshylyq qarýǵa – arnaıy kýáligi bar azamattar ǵana qol jetkize alady.
«Maqsattaryna baılanysty bir adamǵa belgilengen sanǵa deıin ǵana qarý ustaýǵa ruqsat. Máselen, ańshylyq maqsatta – 4 qarýǵa deıin (2 tegis, 2 oıyq uńǵyly), sporttyq maqsatta – 5 danaǵa deıin, ózin-ózi qorǵaý úshin – ár túrinen 2 qarýdan artyq bolmaýy tıis. Al qarý joǵalǵan jaǵdaıda ishki ister organyna birden habarlaý qajet. Qarýdy joǵaltqan adamǵa 486-babynyń 1-bólimi, 3-bóligine saı hattama toltyrylyp, tıisti sharalar qoldanylatyn bolady», - deıdi zańger.
Sondaı-aq, zańger qarýdy úıde saqtaýdyń arnaıy tártibi baryn eskertti. Ol arnaıy metal seıfte saqtalýy kerek. Al seıf qabyrǵaǵa nemese edenge bekitilýi kerek.
Zańsyz aınalymdaǵy qarý jaraqtar.
Qazaqstanda sońǵy jyldary qarý-jaraq qoımalarynyń tonalýy men zańsyz aınalymy boıynsha naqty statısıka jarıalanbaǵan. Dese de, 2022 jylǵy Qańtar oqıǵasy kezinde qarý-jaraq dúkenderi men qoımalarynan 2 960 birlik qarý urlanǵany belgili. Bul týraly Ulttyq Qaýipsizdik Komıtetiniń baspasóz qyzmeti habarlaǵan bolatyn. Osy oqıǵadan keıingi jyldary quqyq qorǵaý organdary qarý-jaraqtardy izdeý jáne tárkileý jumystaryn belsendi júrgizip keledi.
«Sońǵy eki jylda uıymdasqan qylmysqa qarsy kúres bólinisteri zańsyz aınalymnan 1000-nan astam qarý-jaraq tárkiledi, onyń ishinde qańtar oqıǵasy kezinde urlanǵan 130 qarý bar. Bul baǵyttaǵy jumys ishki ister mınıstrliginiń erekshe baqylaýynda» dep habarlady İİM baspasóz qyzmeti.
Eske salaıyq, 21 sáýir kúni Shymkent qalasy ákiminiń orynbasary Rýslan Berdenovke jasalǵan shabýyl faktisi boıynsha qylmystyq is qozǵalǵan bolatyn. Shabýyl jasaǵan adam ákimdik ǵımaratynyń janynda sheneýnikti kútip turǵan. Ol syrtqa shyqqan sátte, jaqyn qashyqtan "Saıga-12" markaly ańshy myltyǵynan úsh ret oq atqan.
Berdenovke 4 saǵat ota jasalyp, naýqastyń qazirgi jaǵdaı turaqtalǵany aıtyldy. Sondaı-aq ákimdik shabýyl jasaǵan adamnyń ustalyp, ýaqytsha ustaý ızolátoryna qamalǵanyn málim etti.