Bekzat bolmys ıesi

Bekzat bolmys ıesi anatili.kazgazeta.kz

Myqty oqytýshy bolǵyń kelse, beretin pániń men oqytatyn shákirtińdi jaqsy kórýiń kerek» depti eki ǵasyr buryn orys tarıhshysy, profesor Vasılıı Klúchevskıı. Al pánin de, shákirtin de jaqsy kóretin eki ustaz bolsa, sonyń biri esimi «Qazaq ádebıettanýshylary» ensıklopedıasyna engen bilim ıesi, Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-diń Jýrnalısıka fakúltetiniń profesory Aıgúl Ramazan desek, qatelespespiz.

Bulaı deıtin sebebimiz, shákirtteriniń ol kisi týraly «apaı qatań bolyp kórinedi, biraq sol qatańdyqtyń artynda bizge múmkindiginshe kóp nárseni úıretýge degen erekshe yqylas, aıaýly qamqorlyq jatady» degenin óz qulaǵymyzben estidik. 

Rasynda da, fılologıa ǵylymynyń doktory Aıgúl Ámirǵalıqyzy – zamanaýı, talantty ustazdyń jarqyn mysaly. Bekzat bolmystyń ıesi. Jumsaq, mádenıetti jan. Biraq ulttyq múddege baılanysty máselege kelgende tastaı qatty. Ulttyq pozısıany qoldan bermeıtin ustaz. «Talapshyl jáne prınsıpti, biraq taqyrypty tereńirek zert-teýge shabyttandyrady. Dáristerinde dıskýssıaǵa da jol ashyp otyrady» deıdi shákirtteriniń biri, PhD doktory A.Aqynbekova. 

Aıgúl Ramazan – ǵylymda jetistikke jete bilgen tulǵa. Bastaǵan kez kelgen dúnıesin tolyq aıaqtaýdy, tolyq meńgerýdi maqsat etetin, muratyna jetpeı tynbaıtyn jan. Eńbekqor. 

Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń Jýrnalısıka fakúltetin 1987 jyly úzdik dıplommen támamdaǵan soń «Óner» baspasynda redaktor bolyp qyzmet atqarǵan. 1989–1993 jyldar aralyǵynda Abaı atyndaǵy Almaty memlekettik ýnıversıtetiniń Qazaq ádebıeti kafedrasynyń aspıranty bolyp, 1993 jyly kandıdattyq dısserta-sıasyn qorǵaǵan. 

«Ǵalym qyzdar arasynan biliktiligimen daralanyp turatyn Aıgúl – Serik Maqpyrovtyń eń alǵashqy aspıranty. Ol ádebıetshi Amantaı Ospanov ekeýi bir kúnde kandıdattyq dısertasıa qorǵady. Biz bul qorǵaýǵa bastan-aıaq qatystyq. Sebebi, Aıgúlmen qatar oqyǵanbyz, al Amantaımen sol tusta «Jas Alashta» birge qyzmet isteıtin edik. Ekeýiniń taqyryby da birinen- biri ótedi. Aıgúl qazaq povesterindegi ekologıa taqyrybyn tamasha jiktep-jiliktegen edi» dep jazdy kezinde belgili qalamger, akademık Baýyrjan Omarov. 

«10.01.10» jýrnalısıka shıfry boıynsha doktorlyq dısertasıa qorǵaǵan ǵalymnyń sany on saýsaqqa da jetpeıdi, solardyń biri ári biregeıi – Aıgúl Ámirǵalıqyzy Ramazan. «Qazaq baspasózi jáne Qazaqstandaǵy til saıasatynyń qalyptasý, damý joldary» degen taqyrypta doktorlyq dısertasıa qorǵap, sovet dáýirinde, totalıtarlyq júıeniń qylyshynan qan tamyp turǵan kezde qazaq tilin joımaq bolǵan áreketterdi tolyq áshkerelegen, tolymdy eńbek jazyp shyǵady. 

– Otarlyq kezeńdegi til saıasatyn zertteı otyryp biraz jaıtqa qanyqtym. Álipbı aýystyrýdaǵy, ult mektepterin joıýdaǵy, ult tilin tuqyrtýdaǵy, jergilikti baspasózdi joıýdaǵy basty maqsat – ultsyzdandyrý bolatyn. «Bir tildi, bir ultty el» bolýdaǵy saıası jospar «birtutas sovet halqy» konsepsıasymen búrkemelene otyryp, birtindep júzege asqan. Bir-eki jylda 700-den asa qazaq mektebiniń jabylýy da osy josparǵa saı keledi. Qazaq tili jaıynda másele kótergen jýrnalıs Rahmanqul Berdibaıdyń basy pálege qalyp, partıadan shyǵarylyp, jumystan qýylatyny da osy kez. «Komýnızmge jetýde qazaq tili tormoz boldy» dep delquly maqala jazylatyn da osy kez, – deıdi Aıgúl Ámirǵalıqyzynyń ózi. 

A.Ramazannyń «Álem baspasózi tarıhynan» (avtorlyq birlestikte), «Shet el jýrnalısıkasynyń tarıhy» atty oqý quraldary men monografıalary jaryq kórgen. 100 shaqty ǵylymı maqalanyń, birneshe tıptik baǵdarlamanyń ıesi. 
Aıgúl Ámirǵalıqyzy óziniń naǵyz ǵalym ǵana emes, isker basshy ekenin de dáleldedi. 2018 jyly Baspagerlik-redaktorlyq jáne dızaınerlik óner kafedrasynyń meńgerýshiligine kele salyp, bes jyldyń ishinde «Medıadızaın» (2020 j.), «Baspa menedjmenti jáne tıpografıka» (2021 j.), «Sıfrly medıa dramatýrgıasy» (2023 j.) sıaqty mamandyqtar ashty. Kafedrada Bangladesh, Qytaı, Reseıden sheteldik stýdentter oqıdy. Túrkıanyń Marmara ýnıversıtetimen kelisim-shart jasasyp, magıstranttardy tájirıbeden ótkizip júr. 

Bul kisi kelgende kafedra stýdentteriniń sany 100-ge jetpese, qazir 400-den asady eken. Mine, kórsetkish! 

Aıgúl Ramazan qazir 1917 jyly jaryq kórgen «Saryarqa» gazetin tereń zerttep júr. Profesordyń ǵylymı jetekshiligimen shákirti Altyn Aqynbekova doktorlyq dısertasıa qorǵady. Byltyr «ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-ne sińirgen eńbegi úshin» kúmis medalimen marapattaldy. Júzdegen shákirt tárbıelegen ulaǵatty ustazdyń Qaz-UÝ-ge eńbegi sińgeni ras, Astanadaǵy, Semeıdegi ýnıversıtetterde birneshe jyl dáris oqyǵan úzilisi bolmasa, Qazaq ulttyq ýnıversıtetinde sabaq berip júrgenine otyz jyl tolypty. 

Úsh balanyń anasy, ázirge eki nemereniń ájesi bolyp otyrǵan, alpys jasqa úlken abyroımen kelip jatqan bilikti ustazdyń jýrnalısik, synshylyq, zertteýshilik, pedagogtik qasıetteri týrasynda tustastary, shákirtteri, áli de bolsa, keńinen tarqatyp jazary anyq, biz bolsaq, osy bir shaǵyn dúnıede ol kisiniń naǵyz ǵalym ekenin kór-setkimiz keldi. 

 

Sizdiń reaksıańyz?
Unaıdy
9
Unamaıdy
0
Kúlkili
0
Shekten shyqqan
0
Sońǵy jańalyqtar

20:34

17:56

17:42

17:38

17:25

17:23

17:15

17:05

16:46

16:31

16:15

16:08

16:01

15:51

15:31

15:27

15:00

14:44

14:42

14:05

12:21

12:17

12:13

12:04

11:37