QR Premer-Mınıstri Oljas Bektenov Batys Qazaqstan oblysyna jumys sapary barysynda azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý baǵytynda atqarylyp jatqan jumystardyń barysymen tanysyp, óńirdiń agroónerkásiptik keshenin damytý týraly baıandama tyńdady.
«World Green Company» JSHS kókónis ósiretin jylyjaı keshenine barǵan Úkimet basshysy ondaǵy tehnologıalyq úderispen tanysyp, daıyn ónimderdi qarap shyqty.
Jylyjaı aýmaǵynda kókónis ósirýge barlyq qajetti jaǵdaı jasalǵan: sýarý, jeldetý, kóleńkeleý, ylǵaldandyrý, salqyndatý, jylytý jáne basqa da júıeler jumys isteıdi, bir jylda munda 6 myń tonnadan astam qıar men qyzanaq óndiriledi.
«Bizdiń jylyjaıymyz – golandıalyq tórtinshi býyn tehnologıasymen salynǵan jáne barlyq zamanaýı elementterdi qamtıtyn joǵary tehnologıalyq joba. Qazirgi tańda 190 adamdy turaqty jumyspen qamtyp otyrmyz, olardyń barlyǵy oblysymyzdyń turǵyndary. Ónimder jergilikti naryqqa shyǵarylady, sonymen qatar Qazaqstannyń kórshiles oblystary men Reseıdiń jaqyn aımaqtarynda suranysqa ıe», — dedi kásiporyn basshysy Murat Ibragımov.
Elimizdegi ónerkásiptik jylyjaılardyń jalpy aýdany búginde 223,1 ga quraıdy, ınvestısıalyq sýbsıdıalaý qaǵıdalary sheńberinde jylyjaı bıznesin yntalandyrý úshin shyǵystardy óteý 25%-dan 30%-ǵa deıin ulǵaıtyldy. Sondaı-aq tyńaıtqyshtar, ósimdikterdi qorǵaý quraldary, egindik sýy, qıar jáne qyzanaq tuqymdary qunynyń 50%-y sýbsıdıalanady.
Premer-Mınıstr ishki naryqty otandyq aýyl sharýashylyǵy ónimderimen qamtamasyz etýdiń mańyzdylyǵyna nazar aýdardy.
«Memleket basshysy aýyl sharýashylyǵyn damytýdy qoldaıdy. Bıyl AÓK qoldaý sharalary aıasynda 430 mlrd teńge qarastyryldy. Alaıda, Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha biz bul somany eki esege arttyramyz. Sondyqtan bizde aýyl sharýashylyǵy óndirisiniń kólemin ulǵaıtý perspektıvasy joǵary, endi belsendi jumys isteý qajet. Memleket tarapynan qajetti kómek kórsetiledi», — dedi Oljas Bektenov.
Sondaı-aq munda Úkimet basshysyna ınvestısıa kólemi shamamen $2,4 mlrd quraıtyn, qýattylyǵy 6 mln tonna kalıı tyńaıtqyshtaryn óndiretin Qazaqstandaǵy tuńǵysh taý-ken baıytý keshenin salý jobasy tanystyryldy. Búgingi tańda elimizde mundaı tyńaıtqyshtarǵa ortasha qajettilik jylyna 18 myń tonnany quraıdy. Zaýyt 2035 jylǵa deıin kezeń-kezeńimen iske qosylady. «Qazaq Kalium Ltd.» quryltaıshysy Nurlan Artyqbaevtyń aıtýynsha, kásiporyn ashylǵannan keıin Qazaqstan álemdik naryqtaǵy óndiris úlesiniń 14%-yn qamtı otyryp, kalıı tyńaıtqyshtaryn álemdik óndirýshilerdiń úzdik TOP-5-ne kiredi. Joba aıasynda 4 myń turaqty jumys orny qurylady.
Aıta ketý kerek, Batys Qazaqstan oblysy – ındýstrıaldy-agrarlyq óńir. 2023 jyly aýyl sharýashylyǵy jalpy óniminiń kólemi 305,5 mlrd teńgeni qurady. Ótken jyly 310 myń tonna dándi daqyldar, 81,2 myń tonna maıly daqyldar, 61,7 myń tonna kókónis óndirildi. Búgingi tańda oblysta syıymdylyǵy 52,3 myń tonna bolatyn 32 kartop-kókónis qoımasy bar, onyń ishinde jabdyqtalǵandary – 51,1 myń tonna. Bıyl qosymsha 2 kókónis qoımasyn paıdalanýǵa berý josparlanyp otyr.
Sonymen qatar BQO-da 33,5 myń mal basyna arnalǵan 14 bordaqylaý alańy jumys isteıdi, olar barlyq qajetti ınfraqurylymmen jabdyqtalǵan. Bıyl syıymdylyǵy 17,4 myń bas bolatyn taǵy 7 mal bordaqylaý alańyn iske qosý josparlanyp otyr. Sondaı-aq 1,9 myń mal basyna arnalǵan 4 iri sút fermasynyń qurylysy bastaldy. Nátıjesinde oblysta sút óndirisi 41,2 myń tonnaǵa jetedi.
Jalpy, ótken jyldyń qorytyndysy boıynsha aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń óńdelgen úlesi 63,1%-ǵa jetse, 2026 jylǵa qaraı bul kórsetkishti 70%-ǵa deıin arttyrý josparlanǵan. Búgingi tańda jergilikti azyq-túlikpen qamtamasyz etý negizgi azyq-túlik taýarlarynyń 24 ataýy boıynsha júzege asyrylady. Bul baǵyttaǵy jumystar erekshe baqylaýda.