Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Ulttyq quryltaıdyń úshinshi otyrysyndaǵy sózinde turmystyq zorlyq-zombylyq, býllıng pen agresıa da qazirgi ýaqyttaǵy qaterli úrdis ekenin aıtty.
Ashyǵyn aıtsaq, qoǵamda qatigezdik kúsheıip barady. Bireýge til tıgizip, ar-namysyn taptap, tipti, uryp-soǵýǵa daıyn turatyndar az emes. Jedel járdem jáne qoǵamdyq kólik júrgizýshilerine shabýyl jasalǵanyn bilesizder. Adamǵa álimjettik kórsetý, qorlaý durys emes. Mundaı teris áreketterge kóz juma qaraýǵa bolmaıdy. «Aýrýyn jasyrǵan óledi». Sondyqtan biz osy qoǵamdyq dertti jasyrmaı, ashyq aıtýymyz kerek – dedi ol.
Azamattarymyz úıde de, túzde de ózin qaýipsiz sezinýge tıis. Bir sózben, qaýipsiz ortada ómir súrýi kerek. Zań men tártip qatań saqtalýǵa tıis, ıaǵnı qoǵamda zań ústemdigi bolýy qajet. Eń bastysy, biz meıirimdi ári mádenıetti urpaq tárbıeleýimiz kerek. Taǵy bir kesel, bul – vandalızm. Ókinishke qaraı, qoǵamdyq múlikten bastap, myńjyldyq mádenı muralarǵa deıin – bárin jappaı búldirý keıingi kezde ádetke aınalǵan. Býrabaıdaǵy Jumbaqtasty, Baıanaýyldaǵy Kempirtasty qarańyzdar. Eń jaýhar jerlerimizdiń sulýlyǵy shımaıdyń astynda qalyp jatyr. Úıdegi lıftini, aýladaǵy oıyn alańyn, kóshedegi aıaldamany qıratýdyń qandaı qısyny bar?! Munyń bári – baryp turǵan tártipsizdik, mádenıetsizdik – dedi Toqaev.
Órkenıetti eldiń árbir azamaty qoǵam múlkin óz múlkindeı qorǵaýy kerek. Dúnıe júzinde, naqty aıtqanda, Japonıada, Ońtústik Koreıada, Qytaıda, Sıngapýrda jaǵymdy mysaldar kóp, osy elder kópke úlgi bolyp otyr. Al biz nege olardan kem bolýymyz kerek? Kelesi túıtkil – ysyrapshyldyq. Shyn máninde, yrystyń bastaýy – únemshildik. Damyǵan elderde jaryq pen sýǵa deıin únemdep paıdalaný joǵary deńgeıdegi qoǵamdyq mádenıetke aınalǵan. Al bizde buǵan múlde kereǵar jaǵdaı qalyptasqan. Mıllıondaǵan adamnyń ysyrapshyldyǵy búkil eldiń baılyǵyn jelge ushyrady. Mysaly, sý máselesi. Bizde sýdy únemdeýge baılanysty qalyptasqan dástúr joq. Ony ashyq moıyndaýymyz kerek. Al sý bolashaqtyń baılyǵy ekenin búkil álem moıyndaıdy. Bul – Qazaqstan úshin asa mańyzdy másele. Sebebi elimizde sý tapshylyǵy paıda boldy – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Bizde materıaldyq qana emes, rýhanı ysyrapshyldyq ta bar. Ózińdi, elińdi damytýǵa qajetti qanshama altyn ýaqyt ónbeıtin daý-damaıǵa, esh paıdasy joq iske jumsalyp jatyr. Árqaısymyz únemshil ári uqypty bolsaq, elimizdiń berekesi arta túser edi. Urpaqtyń sanasyna osyny sińire berýimiz qajet. Osy derttiń bárinen túbegeıli arylsaq, ultymyzdyń sapasyn jaqsartamyz, ony múlde jańa deńgeıge kóteremiz. Qoǵamǵa qaýipti keseldermen kúresýge zıaly qaýym, aqparat quraldary, úkimettik emes uıymdar, barlyǵy bir kisideı jumylýy kerek. Muny árbir azamattyń jáne búkil qoǵamnyń mindeti dep túsiný qajet. Sebebi bul – ulttyń bolashaǵyna tikeleı qatysy bar másele – dedi memleket basshysy.