Qaıǵyly qańtar oqıǵasynyń bolǵanyna bir jylǵa jýyq ýaqyt ótti.
Jobany júzege asyrýshylardyń aıtýynsha, jýrnalısik zertteý janryndaǵy avtorlyq fılmniń maqsaty - qańtar oqıǵasynyń hronologıasyn egjeı-tegjeıli zerttep, qalpyna keltirý
Qaıǵyly qańtardyń bir jyldyǵy qarsańynda elimiz úshin aýyr synaq bolǵan tragedıa jaıly jýrnalısik zertteý janryndaǵy bes serıaly derekti fılmniń «Almaty» telearnasynan birinshi bólimi kórsetildi, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz Almaty arnasynyń saıtyna silteme jasap.
Fılmde eksklúzıvti suqbat pen belgisiz faktiler usyný arqyly qandy oqıǵanyń saǵattyq hronologıasy qalpyna keltirildi. Qatysýshylar, kýágerler, jábirlenýshi men sarapshylar pikir bildirgen.
Basynda elimizdegi qalalarda beıbit bastalǵan sherý ártúrli belsendiler men blogerlerdiń arandatqan úndeýinen keıin ýshyǵyp ketken. Olar sherýshilerdi batyl is qımyl jasaýǵa – tártipsizdikke, polısıaǵa qarsylyq kórsetýge ıtermeledi.
3 qańtarda Almatydaǵy Respýblıka alańynda alǵashqy mıtıńter óte bastady. Biraq megapolıstegi jaǵdaı salystyrmaly túrde qalypty edi. Erteńinde keshke qaraı narazylyq aksıalary odan ary beleń alyp, burq ete qaldy.
«Biz aldymen Momyshuly kóshesimen, sosyn Abaı dańǵylymen júrip, alańǵa jettik. Jolda birneshe jigit basqalardy úgittep, oıran salýǵa shaqyrdy. Jan-jaqtan adamdar aǵylyp jatty, bes jaqtan kelip jınaldy. Bir kezde bir top adam shep quryp turǵan polıseılerdi sabaı bastady. Soqqylap, tepkileı bastady. Ol masqarany kórgende, ne bop ketkenin túsinbeı qaldym. Ashýǵa berilgen top jan-jaǵyn túgel qıratyp, avtomobılderdi órteı bastady. Biz olardy toqtatpaq boldyq. Biraq onymyzdan eshteńe shyqpady. Eger polıseılerge kómektesseń, ózińdi sabaýy múmkin edi»,- dedi sol oqıǵaǵa qatysýshylardyń biri.
Kýágerdiń aıtýynsha, olar alańǵa qaraı bara jatqanda bir-birimen rasıa arqyly sóılesken qara kıimdi jigitterdi baıqapty.
«Kórgende rasıany qaıdan alýy múmkin, múmkin, OMON-dardan alǵan shyǵar dep oıladym. Biraq ózderi alyp kelýi de múmkin ǵoı. Bilmeımin. Dene bitimderi shymyr bolatyn. Daıyndalǵan jigitter ekeni kórinip tur. İri deneli. OMON-dar úshin jaı jigitter sóz emes. Al analar OMON-dardyń ózin kúrestiń ádisterimen laqtyryp jatty. Olar qolmen soqqany azdaı, taspen atqylady. Qolyna ne tússe, sonymen urdy. Sosyn olardyń kıimderin sheship, ózderi kıip alyp, alańda júrdi», - deıdi kýáger Berikqazy Álımuhametov.
Resmı málimet boıynsha, bir táýlikte elimizdegi tártipsizdikke birneshe myń adam qatysqan. Olardyń ishinde arandap, zańsyz úndeýge erip ketkender de bar. Al arańdatýshylar osyny paıdalanyp, polısıa qyzmetkerleriniń, áskerılerdiń kıimi men jabdyqtaryn tartyp alǵan. Arnaıy daıyndalǵan arańdatýshylar da osy tásildi qoldanýy múmkin dep esepteıdi qazaqstandyq konflıktolog Talǵat Qalıev.
«Olardyń Almaty qalasyndaǵy qozǵalysyna karta arqyly kórseńiz, ár jerge órt qoıyp, kásibı túrde jyljyp otyrǵany baıqalady. Shabýyl jasaý tásilin, ǵımarattardyń ishki qurylysyna deıin tereń zerttegen», – dedi Talǵat Qalıev.
Fılm avtorlarynyń aıtýynsha, 4 qańtarda Almatynyń ortalyǵynda birneshe myń adam jınalǵan, solardyń ishindegi maqsaty basqa, Úkimetke áleýmettik jáne ekonomıkalyq talap bildirýshilerden ózge adamdar shabýyl jasap, ákimdikti basyp alýdy kózdedi.
«Qazaqstandaǵy narazylyqty óz múddesine paıdalanǵan saıası kúshter boldy. Tek Toqaev pen onyń aınalasynyń ustamdylyǵy men durys is-qımylynyń, kúsh-qaıratynyń arqasynda ǵana jaǵdaıdy baqylaýda ustaý múmkin boldy. Saıası kúshter jaǵdaıdy turaqsyzdandyryp, óz qolyna alýdy kózdedi», - dep túıindedi Izraıldiń belgili saıası tehnology Davıd Eıdelman.
Ekinshi serıanyń tusaýkeseri «Almaty» telearnasynda kelesi beısenbide kórsetiledi