QHA Analar keńesi tóraǵasynyń orynbasary Kamal Álpeıisova eksklúzıv suhbat berdi.
- Kamal hanym, búginde QHA Analar keńesi - elimizdegi eń belsendi qurylymdardyń biri. Keıingi ýaqytta qandaı baǵyttarǵa basymdyq berip otyrsyzdar?
- Iá, ras aıtasyz. Analar keńesi árdaıymqoǵamdaǵy ózekti máselelerge ún qosyp keledi. Bizdiń basty maqsatymyz - ulttyq qundylyqtardysaqtaý, otbasy ınstıtýtyn nyǵaıtý, urpaqtárbıesin júıeli jolǵa qoıý. Memleket otbasyna, áıel men balaǵa úlken qamqorlyq jasap otyr, solsaıasattyń júzege asýyna bizdiń keńestiń de úlesibar. Bıyl biz erekshe nazar aýdaryp otyrǵan másele -Memleket basshysy Qasym-Jomart KemelulyToqaev kótergen «bes keselge qarsy kúres». Bul -búkil qoǵamnyń qatysýyn qajet etetin aýqymdybaǵyt.
- «Bes kesel» degen uǵymdy naqtylapótseńiz. Analar keńesi bul baǵytta qandaıjumystar atqarýda?
- Prezıdentimiz qoǵamǵa qaýip tóndiretin bes keseldi atap ótti: jemqorlyq, jalǵandyq, nemquraıdylyq, qatygezdik jáne jaýapsyzdyq. Bizosynyń ishinde qatygezdik pen turmystyq zorlyq-zombylyqqa erekshe toqtaldyq. Analar keńesi«Salaýatty sana» jobasy arqyly ár óńirdegijaǵdaıdy saralady. Mysaly, Almaty oblysyndabıyl turmystyq zorlyq kórsetkishi 23 paıyzdanastam ósken. Sol sebepti Analar keńesiniń forýmyn Qonaev qalasynda ótkizdik. Taqyryp ta naqty boldy - «Turmystyq zorlyqtyń aldynalýda analardyń róli».
- Forýmda qandaı túıtkilder men sheshimderaıtyldy?
- Eń úlken másele - turmystyq zorlyqty «jekeotbasynyń isi» dep qaraý. İshki ister organdaryndada mundaı kózqaras jıi kezdesedi. Shyn máninde, bul - qylmys. Sondyqtan árbir shaǵym tirkelip, shara qoldanylýy tıis. Elimizde áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa baǵyttalǵansaıasat bar, zańnamalyq ózgerister de engizildi. Mysaly, jýyrda qabyldanǵan «Áıelderdińquqyqtary men balalardyń qaýipsizdiginqamtamasyz etý máseleleri týraly» zań turmystyqzorlyq-zombylyq úshin jazany qataıtyp, otbasylarǵa kómek kórsetý ınfraqurylymyndamytýǵa jol ashty.
- Zań bar, biraq qylmys azaımaı otyr. Nelikten dep oılaısyz?
- Sebep kóp. Keıde zańdy bilmeý, keıdejergilikti deńgeıde túsindirý jumysynyń álsizdigi. Al keıde jábirlenýshilerdiń ózderi de qorqynyshtan únsiz qalady. Sondyqtan biz tek jazalaý emes, qoǵamdyq sanany ózgertý jolyndajumys isteýimiz kerek.
QHA Analar keńesiniń tóraıymy Nazıpa Shanaıhanym jıynda aıtqandaı, basty maqsat zorlyqqamúldem tózbeýshilik mádenıetin qalyptastyrý. Árúıde, ár júrekte osy ustanym ornyqsa, nátıjebolady.
- Jıynda analar keńesiniń músheleri men sarapshylar qandaı pikirlermen bólisti?
- Forýmda tájirıbeli mamandar - psıhologtar, koýchtar, qoǵam belsendileri baıandama jasady.Mysaly, klınıkalyq psıholog, sýısıdolog Rezeda Baımuhametova otbasyndaǵy psıhologıalyqkúızelistiń sebepteri men aldyn alý amaldaryntaldady. «Ata-analar qaýymdastyǵy» birlestiginińtóraıymy Aqbaıan Tólbasyqyzy otbasydaǵy rólmen jaýapkershilikti durys qalyptastyrýdyńmańyzyn aıtty. Al Lázzat Raqysheva - ózi de kezinde zorlyq qurbany bolǵan, biraq búgindetabysty psıholog ári quqyq qorǵaýshy. Onyńómirlik tájirıbesi tyńdaýshylarǵa úlken áserqaldyrdy.
- Semınarlardyń qandaı tıimdi tusyn atap ótseńiz
- Ár maman dárisinen keıin qatysýshylarmenjeke kezdesip, naqty keńes berdi. Bul - tájirıbealmasýdyń eń tıimdi formaty. Polısıa qyzmetkerleri men daǵdarys ortalyǵy mamandaryda qatysyp, óz óńirlerindegi jaǵdaıdy talqylady.Kópshilik analar keńesi jumysynyń tek nasıhatpen shektelmeıtinin, naqty psıhologıalyqjáne áleýmettik kómek baǵyttary bar ekenin kórdi.
- Osy jobalar jergilikti bılik tarapynanqoldaý taýyp otyr ma?
- Iá, qýanyshtysy - bul baǵyttaǵyusynystarǵa bılik te sergek qaraı bastady. Almaty oblysynyń ákimi Marat SultanǵazıevtińAnalar keńesimen kezdesýinde biz usynǵan«Zorlyq-zombylyqsyz óńir» jobasy qoldaý tapty. Bul - memlekettik jáne qoǵamdyq kúshterdińbirikken kúresiniń aıǵaǵy.
- Áńgimemizdi qorytyndylasaq, búgingianalardyń qoǵamdaǵy mısıasyn qalaıbaǵalaısyz?
- Ana - ómirdiń ózegi, qoǵamnyń aınasy. Egerana baqytty bolsa, qoǵam da tynysh. Biz, analar, tek óz otbasymyz úshin emes, ulttyń rýhanısaýlyǵy úshin jaýaptymyz.
Bizdiń mindet - urpaqqa izgilik pen adamgershiliktidarytý, qatygezdik pen nemquraıdylyqqa qarsyturý. Bul - árbir sanaly azamattyń boryshy.
- Áńgimeńizge raqmet!