Konstıtýsıa bizdiń amandyǵymyzdyń irgetasyn quraıdy.
Eldiń ár azamaty eldiń Negizgi Zańyn bilýi jáne qurmetteýi, oqýy kerek deıdi zań ǵylymdarynyń doktory, profesor Alaý Ibraeva. Profesor bul pikirimen Almaty-akshamy.kz tilshisimen suhbattasýy barysynda bólisti, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
Búgin Qazaqstan Konstıtýsıa Kúnin atap ótýde. Biz úshin Konstıtýsıanyń mańyzy qandaı degen suraqtar tóńireginde profesor Alýa Ibraeva aıtyp berdi.
«Bul elimizdiń negizgi zańy. Biz beıbit qoǵamda ómir súrip jatyrmyz, mamandyq tańdaı alamyz, óz quqyqtarymyz ben erkindigimizdi júzege asyryp, óz bolashaǵymyzǵa senimmen qaraı alamyz. Bizdiń Konstıtýsıamyzdyń máni mynada, munda mańyzdy prınsıpter, ıdeıalar, erejeler bekitilgen, olardyń negizinde adamdar arasyndaǵy qatynastar qurylady, qoǵam damıdy, memleket jumys isteıdi», - deıdi A.Ibraeva.
Bizdiń Konstıtýsıamyz Qazaqstandy beıbit memleket dep jarıalaıtynyn, munda túrli ulttar men halyqtar beıbitshilik pen kelisimde ómir súretinin aıtty ol.
Konstıtýsıanyń kirispesine nazar aýdarsaq, «Biz, ortaq tarıhı taǵdyr biriktirgen Qazaqstan halqy, baıyrǵy qazaq jerinde memlekettilik qura otyryp, ózimizdi erkindik, teńdik jáne tatýlyq murattaryna berilgen beıbitshil azamattyq qoǵam dep uǵyna otyryp, dúnıejúzilik qoǵamdastyqta laıyqty oryn alýdy tileı otyryp, qazirgi jáne bolashaq urpaqtar aldyndaǵy joǵary jaýapkershiligimizdi sezine otyryp, ózimizdiń egemendik quqyǵymyzdy negizge ala otyryp osy Konstıtýsıany qabyldaımyz», - delingen.
«Negizgi zań búkilhalyqtyq referendýmda qabyldandy. Bul Qazaqstan azamattarynyń basym kópshiligi osy zańǵa daýys bergenin, osynda bekitilgen barlyq ıdeıalardy qoldaıtynyn bildiredi. Bizdiń Konstıtýsıada negizgi demokratıalyq ıdeıalar bekitilgen. Bul demokratıa, prezıdenttik basqarý formasy, teń dárejede memlekettik jáne jeke menshikti taný. Elimizdegi memlekettik til-qazaq tili. Sonymen birge Konstıtýsıada bılik organdary men memlekettik uıymdarda orys tilin paıdalanýǵa resmı túrde ruqsat etilgen», - dep atady Alýa Ibraeva.
Profesordyń aıtýynsha, Konstıtýsıa – bul qatyp qalǵan akt emes. Ýaqyt ózgeredi jáne bul ózgerister konstıtýsıalyq normalarda kórinis tabady. QR qoldanystaǵy Konstıtýsıasyna ózgerister men tolyqtyrýlar 1998, 2007, 2011, 2017, 2019 jyldary engizildi.
«Konstıtýsıaǵa túzetýler qabyldaǵan kezde ne ózgerissiz qalýy kerek degen suraqqa júgineıik? Munda ózgeristerge ushyramaıtyn normalar bar, óıtkeni bul erejeler jalpy qoǵamnyń múddelerine tolyq sáıkes keledi. Bul memlekettiń progresıvti damýǵa umtylýyna, memleketimizdiń beıbitshil sıpaty týraly erejesine,ultaralyq kelisim men konfesıaaralyq qatynastar týraly erejege, adam quqyqtaryna qatysty normalarǵa jáne t. b. qatysty normalar. Sonymen birge, joǵary bılik pen basqarýdyń qalyptasýy men qyzmetine qatysty normalarǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizilýi múmkin», - degen pikirimen bólisti zań ǵylymdarynyń doktory.
Osylaısha, ol qazirgi ýaqytta bizdiń memleketimizdiń damýynyń negizin eldiń Bas Zańyna engizilgen ıdeıalar men erejeler quraıtynyn alǵa tartty.
«Konstıtýsıa bizdiń amandyǵymyzdyń irgetasyn quraıdy. Qorytyndylaı kele, eldiń ár azamaty eldiń Negizgi Zańyn bilýi jáne qurmetteýi, oqýy kerek dep aıtqym keledi. Bul mereke ár adam úshin mańyzdy», - dep qorytyndylady Ibraeva.