Memlekettik kirister departamenti almatylyqtardan deklarasıany tapsyrý merzimin keshiktirmeýdi eske saldy.
Bul týraly Óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń brıfıńinde Almaty qalasy Memlekettik kirister departamentiniń óndiristik emes tólemder basqarmasynyń basshysy Qanaǵat Kúlembaev aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
2024 jyldyń 1 qańtarynan bastap deklarasıany usyný boıynsha mindettemeler bıznes ókilderi men olardyń jubaılarynda (zańdy tulǵalardyń basshylarynda, quryltaıshylarynda (qatysýshylarynda), jeke kásipkerlerde) týyndaıdy.
Almaty qalasy boıynsha 3-kezeńde deklarasıalaýǵa jatatyn tulǵalardyń sany 357 myńnan asady.
Jalpyǵa birdeı deklarasıalaý 2 nysanda usynylady:
- "Aktıvter men mindettemeler týraly deklarasıa" (250.00 nysany)
- "Kirister men múlik týraly deklarasıa" (270.00 nysany).
«Jalpyǵa ortaq deklarasıalaý júıesine kirgen kezde 250.00 nysany boıynsha deklarasıa tapsyrylady, ol bir ret usynylady - "kiris" deklarasıasy dep atalady, al odan keıingi jyldary 270.00 nysany boıynsha jyl saıynǵy deklarasıa tapsyrylady», - dedi Qanaǵat Kúlembaev.
Tájirıbe kórsetkendeı, 250.00 nysanyndaǵy aktıvter men mindettemeler týraly deklarasıany toltyrý kezinde keıbir deklaranttar qatelikter jiberedi jáne kóbinese salyq kezeńin durys kórsetpeıdi, 2024 jyldyń ornyna 2023 jyldy kórsetedi. Jalpy Almaty qalasy boıynsha mundaı deklarasıalar 7 myńnan asady.
Sondaı-aq, salyq tóleýshiniń sanatyn tańdaýda qatelikter bar, ıaǵnı «V» sanatynyń ornyna (3-kezeń boıynsha deklarasıalaýǵa jatatyndar) «A» sanatyn tańdaıdy (memlekettik qyzmetke nemese saılanbaly qyzmetke úmitkerler). Qala boıynsha mundaı deklarasıalar 2 myńǵa jýyq.
Sonymen qatar, ol kiris deklarasıasyn toltyrý kezinde keıbir máselelerge jáne jıi qoıylatyn saýaldarǵa toqtaldy.
Aktıvter men mindettemeler boıynsha «kiris» deklarasıasyn toltyrý sharttarynyń biri - 2023 jyldyń 31 jeltoqsanyndaǵy jaǵdaı boıynsha qaryzdar men talaptardy kórsetý. Iaǵnı, azamattar deklarasıada basqa jeke nemese zańdy tulǵalar aldyndaǵy qaryzdaryn kórsetýi kerek. Sondaı-aq, osy jeke tulǵaǵa basqalardyń qaıtarýy tıis qaryzdar týraly esep beriledi.
Salyq kodeksiniń normalaryna sáıkes nesıelik kelisimder notarıaldy kýálandyrylǵan bolýy kerek (Salyq kodeksiniń 631-babynyń 2-tarmaǵy).
Sharttardy kýálandyrý tártibi «Notarıat týraly» QRZ 8-taraýymen reglamentteledi, notarıattyq is-áreketterdi jasaý merzimderi 40-bapta aıqyndalǵan (bul úshin barlyq qajetti qujattar usynylǵan jáne memlekettik baj tólengen kúni).
Kelisimsharttar men basqa qujattar bastapqy deklarasıany tapsyrǵanǵa deıin notarıaldy kýálandyrylýy tıis (tapsyrý merzimi 2024 jyldyń 15 qyrkúıegine deıin).
Nazar aýdaratyn jaıt, qaryzdar men mindettemelerdi kórsetý tek bastapqy deklarasıada múmkin bolady, tolyqtyrýlar qabyldanbaıdy (salyq kodeksiniń 211-babynyń 5-tarmaǵy).
Banktik qaryz sharttary deklarasıada kórsetilmeıdi.
Sonymen birge, zańdy tulǵalarmen (mıkroqarjy uıymdaryn qosa alǵanda) jasalǵan kelisimsharttar deklarasıada kórsetilýge tıis.
Azamattar aktıvteri men mindettemeleri týraly deklarasıada qalaýy boıynsha quny birligi úshin 3,5 mıllıon teńgeden (1000 AEK) asatyn qundy múlikti kórsete alady.
Mundaı múlikke Qazaqstan Respýblıkasynda da, shetelde de ornalasqan kez kelgen qymbat múlik, mysaly, mádenı qundylyqtar, zergerlik buıymdar, asyl tuqymdy janýarlar jáne basqa da baǵaly múlik, sondaı-aq aıaqtalmaǵan qurylys obektileri jatady.
Kórsetilgen múlik 2023 jylǵy 31 jeltoqsandaǵy jaǵdaı boıynsha baǵalaý quny bolǵan jaǵdaıda deklarasıalanady. Bul rette baǵalaý deklarasıany tapsyrý sátine deıin (2024 jylǵy 15 qyrkúıekten keshiktirmeı) júrgizilýi tıis.
ÓKQ spıkeri salyq organdarynyń sheteldik kózderden túsetin kirister týraly qalaı biletinin túsindirdi.
Qarjy mınıstrligi 2021 jyldan bastap sheteldik banktik shottarǵa túsken qazaqstandyq azamattardyń kiristeri týraly aqparatty alyp keledi. Bul málimetter quzyretti organdardyń Salyq isteri boıynsha ózara ákimshilik kómek týraly konvensıa (Strasbýrg, 1988 jylǵy 25 qańtar) sheńberinde qarjylyq shottar týraly aqparatty avtomatty túrde almasý týraly kópjaqty kelisimine (CRS) sáıkes keledi.
Jyl saıyn 86 elden aqparat kelip túsedi, negizgi elder BAÁ, Ulybrıtanıa, Túrkıa, Fransıa jáne t.b.
«Kelip túsken málimetter jeke tabys salyǵy boıynsha salyq mindettemelerin aıqyndaý maqsatynda salyqtyq ákimshilendirý úshin ǵana paıdalanylady», - dep habarlady Qanaǵat Kúlembaev.
Ol azamattar kez kelgen qatelikterdi nemese anyq emes málimetterdi eskirý merzimi ishinde qosymsha deklarasıa tapsyrý arqyly derbes joıýǵa quqyly (3 jyl). Tek, debıtorlyq jáne kredıtorlyq qaryzdar ózgertýge jatpaıdy.
Sondaı-aq, jeke tulǵalardyń tabystaryna salyqtyq baqylaý qalaı júrgiziletinin aıtty.
Bastapqyda avtomatty kameraldyq baqylaý júzege asyrylady – jeke tulǵalardyń shyǵyndarynyń monıtorıńi kelesideı júzege asyrylady:
- deklarasıanyń bolýy/bolmaýy tekseriledi;
- fakti anyqtalýda kórinis bermeýler deklarasıadaǵy kirister men múlikter jáne kiristerdi tómendetý.
Sodan keıin, kameraldyq baqylaý nátıjeleri boıynsha buzýshylyqtardy joımaǵan azamattarǵa qatysty salyqtyq tekserý júrgiziledi.
Qanaǵat Kúlemsbaev deklarasıany birinshi ret tapsyrmaǵany úshin eskertý, bir jyl ishinde qaıtalap buzǵany úshin – 51 750 teńge (15 AEK) kóleminde aıyppul qarastyrylǵanyn eske saldy.
Deklarasıada tolyq emes, jalǵan málimetterdi birinshi ret usynǵany úshin – eskertý, bir jyl ishinde qaıtalap buzǵany úshin – 10 350 teńge (3 AEK) kóleminde aıyppul salynady (ÁQBtK-niń 272-baby).