Qazaqstan Respýblıkasy İshki ister mınıstrligi azamattardy aldaýda keńinen qoldanylatyn alaıaqtyq tásilderdi atap ótip, turǵyndardy barynsha saq bolýǵa shaqyrdy, dep habarlaıdy Aqshamnews.kz tilshisi.
İİM derekterine sáıkes, búgingi tańda eń kóp taraǵan alaıaqtyq sqemalary:
1. Telefon jáne ınternet-alaıaqtyq
Alaıaqtar bank qyzmetkeri, quqyq qorǵaý organy nemese memlekettik mekeme ókili retinde tanystyrady. Olar «kúdikti operasıalar» degendi syltaýratyp, azamattardy SMS-kodtardy, bank kartasynyń derekterin habarlaýǵa nemese aqshany óz erkimen aýdarýǵa kóndiredi.
2. Fıshıng habarlamalary
Azamattarǵa jetkizý qyzmetteri, komýnaldyq uıymdar nemese bankter atynan SMS jáne elektrondyq hattar jiberiledi. Bul habarlamalardaǵy siltemelerge ótý jeke jáne qarjylyq derekterdiń qupıa túrde urlanýyna ákeledi.
3. Messendjerler arqyly alaıaqtyq:
WhatsApp jáne Telegram-da basshylardyń, áriptesterdiń nemese týystardyń atynan jalǵan akkaýnttar (feık) jasalady. Olar «shuǵyl jaǵdaı» degendi jeleý etip, aqsha aýdarýdy nemese rekvızıtterdi berýdi suraıdy.
4. Jalǵan ınvestısıalar jáne qarjy pıramıdalary
Krıptovalúta, baǵaly qaǵazdar nemese onlaın-jobalarǵa salym salý arqyly tez paıda tabýǵa ýáde beredi. Aqshany salǵannan keıin «ınvestorlarmen» baılanys birjola úziledi.
5. Onlaın-satyp alý kezindegi alaıaqtyq
Joq taýarlar men qyzmetter úshin, turǵyn úıdi jalǵa alý nemese avtokólik satý úshin aldyn ala tólem jasaý jaǵdaılary keń taralǵan. Aqshany alǵannan keıin «satýshylar» baılanysqa shyǵýdy toqtatady.
6. Jeke derekterdi paıdalaný
Alaıaqtar zańsyz jolmen alynǵan jeke kýálik jáne JSN derekterin paıdalanyp, úshinshi tulǵalardyń atyna nesıe jáne mıkrozaımdardy resimdeıdi.
«Bank qyzmetkerleri men memlekettik organdar telefon arqyly rastaý kodtaryn jáne bank kartasynyń derekterin eshqashan suramaıdy. Kúmándanǵan jaǵdaıda, áńgimeni toqtatyp, resmı qyzmetterge óz betińizshe habarlasý usynylady», – dep atap ótti İİM.