QazUOBT «Abaı» jáne «Evgenıı Onegın» spektaklderiniń jańa nusqalaryn usynady
Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq opera jáne balet teatrynyń úlken sahnasynda osy aptada eki tarıhı qoıylym qoıylady, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz.
14 sáýirde kórermender qaýymy Petr Ilıch Chaıkovskııdiń eń áıgili de mańyzdy operalarynyń biri - «Evgenıı Onegın» spektaklin asyǵa kútýde. Uly aqyn A.S. Pýshkınniń osyndaı ataýmen óleńmen jazylǵan romanyna negizdelgen úzdik jaýhar týyndy 140 jyldan astam ýaqyt ishinde óziniń joǵary repertýarlyq reıtıńisin saqtap keledi. Al Abaı atyndaǵy QazUOBT teatrynyń sahnasynda alǵash qoıylǵan qoıylymnan keıin, 90 jylǵa jýyq ýaqyt ótkende, Almaty jurtshylyǵyna osy ólmes klasıkanyń jańa nusqasy usynylady.
Bul qoıylymdy jasaýda halyqaralyq kásibı mamandar toby jumys istedi. Olar - rejıser Irına Lychagına (Máskeý), qoıýshy-sýretshi Karına Avtandılova, jaryqtandyrý boıynsha sýretshi Kevın Vın-Djons (Shvesıa) jáne latvıalyq beınesýretshi Ineta Sıpýnova. Bul operadaǵy jaryq pen dekorasıa, kostúmder men beıneproeksıa – munyń bári jańasha estiledi, tek mýzykasy ǵana ózgerissiz qalady. Orkestrdi Abaı atyndaǵy QazUOBT dırıjeri Qanat Omarov basqarady.
«Opera qoıylymdarynyń kórermenderi ádette eki sanatqa bólinedi - ádemi tarıhı kıim kıip, konsert tyńdaǵysy keletinder jaǵy jáne erekshe, jańa qubylysty kútetinder. Mýzyka tyńdap, qoıylymnan lázzat alǵysy keletin qarapaıym adamdar da bar. Biz aýdıtorıanyń osy bóligine nazar aýdaryp, qansha ýaqyt ótse de, adamdardyń sezimi sol kúıinde qalatyny týraly qarapaıym oıdy jetkizgimiz keldi. Oryndaýshylardyń osy mýzyka men mátinge ózindik kózqarasyn bildirýi mańyzdy boldy. «Evgenıı Onegın» operasynyń keıipkerleri óte jas jáne qyzýqandy adamdar. Olardyń da minezderi siz ben bizder sekildi. Keıipkerler arqyly árkim ózin kórip, tanı alady. Jyldar ótip, kórermenderdiń qabyldaý jyldamdyǵy ózgeriske ushyraýda, al biz bul ózgeristerge beıimdelýimiz kerek», - dep bólisti Irına Lychagına.
«Abaı» operasy – eki jastyń Aıdar men Ajardyń romantıkalyq jáne múmkin emes mahabbat oqıǵasy týraly, konservatızm men reformashyldyq arasyndaǵy máńgilik kúres beınesi. Onyń prızmasy arqyly adamdardyń jaryq pen qarańǵy jaqtary sýrettelgen. Abaı men onyń shákirti Aıdar operada qoǵamnyń eskirgen zańdaryna qarsy shyǵady. Qos kompozıtor L.Hamıdı men A.Jubanovtyń ásem áýenderi keıipkerlerdiń túrli jan tolǵanystary men sezimderi arqyly mahabbatqa, ýaıymǵa, qýanyshqa, mahabbattan aıyrylý kúıinishine tolyqtaı enýge múmkindik beredi. 1944 jyly onyń alǵashqy qoıylymy qoıylyp, Qazaqstan mádenıetiniń jylnamasynda qazaq halqy úshin jańa paraǵyn ashty. Muhtar Áýezov lıbrettosyna jazylǵan «Abaı» operasy qazaq halqynyń tól mádenıeti – salt-dástúrleri men negizderin, eskirgen qaǵıdalarǵa qarsylyǵyn, halyqtyń damýy úshin jańa ozyq oılarǵa umtylysyn kórsetetin dramalyq qaqtyǵys álemin sýretteıdi.
«Abaı» operasy – qazaqtyń ulttyq opera óneriniń damýyndaǵy mańyzdy kezeń. Onda Ahmet Jubanov pen Latıf Hamıdı uly oıshyl Abaı Qunanbaevtyń tól áýenderin qoldanyp, olardy bir qıly mýzykasymen sıntezdep, qazaq opera klasıkasynyń qalyptasýyna negiz boldy.
16 sáýirde Abaı atyndaǵy QazUOBT óz kórermenin ótken tarıhty qaıta qaraýǵa shaqyrady. Bir jaǵynan, bul qyzyqty mýzykalyq jyra aǵyny bolsa, ekinshi jaǵynan, alǵashqy operalyq plakattar men qoıylymdardyń kostúmderin usynatyn teatr murajaıynyń sırek kezdesetin baǵaly jeri. Basty partıalardy kezinde aty ańyzǵa aınalǵan Ermek Serkebaev oryndaǵan edi.