Búgin Almaty qalasy ákiminiń orynbasary Arman Qyryqbaev BAQ-tyń qatysýymen 4 jastar nysany boıynsha jumys saparymen tanysty: Jetisý aýdanyndaǵy Jastar komúnıtı-ortalyǵynyń jóndeý jumystarynyń barysymen, Qazaqstan-Brıtan tehnıkalyq ýnıversıtetiniń jańa jataqhanasynyń qurylysynyń barysymen tanysty, ózekti kásipterdi qysqa merzimdi oqytý ortalyǵyna baryp, Almaty tehnologıalyq ýnıversıtetiniń jataqhanasyn ashty.
Almaty – 14 pen 35 jas aralyǵyndaǵy 682 myńnan astam jastar turatyn jastar qalasy (turǵyndardyń jalpy sanynyń 32%), onyń 47,8 myńy-NEET-jastary. Memleket basshysynyń tapsyrmasyn iske asyrý sheńberinde 2023 jyldyń sońyna deıin 8 jastar komúnıtı-ortalyǵy iske qosylady. 2025 jyldyń sońyna deıin olardyń sany 16-ǵa deıin jetkiziledi.
Almaty ákiminiń orynbasary Arman Qyryqbaev atap ótkendeı, aralaý barysynda – keleshekte komúnıtı-ortalyqtar jastardy qyzyqtyratyn orynǵa aınalady, NEET sanatymen jumysty jańa deńgeıge shyǵarady, olardyń jeke esebin júrgizýge múmkindik beredi. Almaty ákimdiginiń jobalyq keńsesi sheńberinde ázirlengen komúnıtı-ortalyqtardyń tujyrymdamasy ortalyqtardyń bilim berý, is-sharalar, mádenı jáne psıhologıalyq baǵdarlamalary esebinen jastardy múddeler, áleýmettik-mádenı baǵdarlamalaý boıynsha biriktirý bolyp tabylady.
"NEET-jastarymen jumys isteýdegi mańyzdy máselelerdiń biri-ınfraqurylymnyń tolyq bolmaýy. Bizdiń respýblıka táýelsizdik alǵannan keıin jastarmen jumysta jańa syn-qaterler paıda boldy. Eger oqýshy jáne ekonomıkalyq belsendi jastarmen jumys Bilim berý mekemeleriniń qabyrǵalarynda jáne jumyspen qamtý oryndarynda júrgizilse, onda NEET sanaty is júzinde artta qalady. Sondyqtan biz jastardyń osy sanatyna erekshe nazar aýdaramyz", –dep atap ótti Arman Qyryqbaev.
Salynyp jatqan komúnıtı-ortalyqta úı-jaı TikTok-aımaqtar, medıa keńistik jáne qyzyǵýshylyqtar boıynsha úıirmeler, ártúrli máseleler boıynsha jastarǵa keńes berý jáne Open space aımaqtary, sondaı-aq psıholog jáne zańger kabınetteri, kelissózder, dárister, semınarlar ótkizýge arnalǵan bólme, qazaq tilin oqytý jáne IT-sabaqtaryn ótkizetir aımaqtar boıynsha bólinetin keńistik bolady. Salynatyn komúnıtı-ortalyqtardyń jalpy aýdany 300-500 sharshy metrdi quraıdy.
Arman Qyryqbaev QBTÝ-da salynyp jatqan jataqhanada bolyp, 980 jańa tósek-oryndy, sondaı-aq ózekti mamandyqtarǵa qysqa merzimdi oqytý ortalyǵyn kórip qaıtty. Jumystardy oryndaý kestesine sáıkes jańa jataqhanany paıdalanýǵa berý 2023 jyldyń jeltoqsan aıynyń sońyna deıin josparlanǵan.
"Bizdiń josparlarymyzda stýdenttik jataqhanalardaǵy oryn tapshylyǵyn 2025 jylǵa qaraı 12 myńǵa jáne 2030 jylǵa qaraı taǵy 20 myń orynǵa tómendetý. Búginde qalada 95 jataqhana jumys isteıdi, onda 31 myńnan astam stýdent turady. Tapshylyq 32 myńnan astam tósek-oryndy quraıdy. Jataqhanalardy salý boıynsha jumysty tıimdi úılestirý úshin bıyl naýryz aıynda ákimdik ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligimen birlesip jataqhanalardy salý jónindegi jobalyq keńseni iske qosty, ony iske qosqan sátten bastap bizge 100 – den astam áleýetti ınvestor júgindi", - dep túsindirdi ákimniń orynbasary.
Almatynyń damý baǵdarlamasynyń jol kartasy aıasynda aǵymdaǵy jylǵa 2 myń tósek-orynǵa arnalǵan jataqhanalar salý josparlanǵan. Búgingi tańda jumysta 42 joba bar, onyń 28 – i jańa jataqhanalar salýdy, 14-i jataqhanalar retinde jumys istep turǵan obektilerdi qaıta jańartýdy kózdeıdi. 67 ınvestordyń jobalary boıynsha jer ýchaskelerin izdeý júrgizilýde. Jyl sońyna deıin 3 939 tósek-orynǵa arnalǵan 16 nysandy paıdalanýǵa berý josparlanýda, onyń ishinde oqý jylynyń basynda 1 550 tósek-orynǵa arnalǵan 6 nysan qaıta jańartý jolymen iske qosylatyn bolady. Osylaısha, jospar 2 ese asyp túsedi.
Óz kezeginde, Qazaqstan-Brıtan tehnıkalyq ýnıversıteti men Almaty tehnologıalyq ýnıversıtetiniń rektorlary jataqhana qurylysyna qatysty kez kelgen máseleler boıynsha júginýge bolatyn jobalyq keńseniń jemisti jumysy úshin alǵys bildirdi.
Halyqaralyq bilim berý korporasıasynyń 1 qabatynda ornalasqan ózekti kásipterge qysqa merzimdi oqytý ortalyǵy eńbek naryǵynda suranysqa ıe salalarda bilim alýǵa ǵana emes, sonymen qatar qarqyndy baǵdarlamalar arqyly praktıkalyq daǵdylardy damytýǵa múmkindik beretin biregeı platformany usynady. JOO - dary teorıalyq bazany, kolejder-zerthanalyq bazany, al bilim alýshyny taǵylymdamadan ótkizetin mentorlar qaladaǵy kompanıalardy usynady. Nátıjesinde jas býyn sertıfıkat pen mamandyq alady. "Mundaı tásil bizdiń básekelestik artyqshylyqtarymyzdy arttyryp qana qoımaı, jeke jáne kásibı ómirimizdi baıytady", - dep esepteıdi Arman Qyryqbaev.
Búgingi tańda ortalyqta 20 qysqa merzimdi kýrs iske qosyldy: Grafıkalyq dızaın, SMM, mobılografıa, kondıterlik kýrstar, barısta kýrstary, marketıń, satý, call-ortalyq operatorlary, gıdter-ekskýrsovodtar jáne basqalary jánn 4 myńǵa jýyq jas oqytyldy.
Kýrstar týraly aqparat jáne tirkeý "Jasalmaty.kz "jobfair365" jumyspen qamtý platformasy portalda qoljetimdi. Platformanyń ereksheligi-aqysyz negizde jumys taýyp qana qoımaı, sonymen qatar sertıfıkat alý arqyly qysqa merzimdi kýrstardan ótýge bolady, bul jumysqa ornalasý men oqý prosesin edáýir jeńildetedi. Qazirgi ýaqytta saıtqa 3,7 myń bos jumys orny jáne 1,5 myń jumys berýshi tirkeldi. Jalpy, 2023 jyldyń basynan beri qala ákimdigi 14 myń jasty jumysqa ornalastyrdy. Bul sharalar NEET-jastardyń úlesin İ toqsandaǵy 8,3% - dan (53,8 myń) a. j. II toqsandaǵy 7,4% - ǵa (47,8 myń) deıin qysqartýǵa múmkindik berdi.
Jumys sapary Almaty tehnologıalyq ýnıversıtetiniń jańa jataqhanasynyń ashylýymen aıaqtaldy. Ýnıversıtet balansynda 1,9 myń tósek - orynǵa arnalǵan 4 jataqhana bar. Búgin taǵy 400 adamǵa arnalǵan jańa jataqhana iske qosyldy. Jataqhananyń barlyq úı-jaılary turý jaǵdaılary boıynsha eń joǵary talaptarǵa jaýap beredi. Bilim alýshylar úshin kompúterlik synyptar, demalys bólmeleri, Wi-Fi-ǵa shekteýsiz qol jetkizý jáne kovorkıng-ortalyqtarmen jabdyqtalǵan. Sondaı-aq, jataqhanada zamanaýı beınebaqylaý jáne órt qaýipsizdigi júıeleri ornatylǵan.