12 sáýir – Ǵylym qyzmetkerleri kúni. Ári Qanysh Sátbaevtyń týǵanyna 126 jyl tolýyna oraı Sátbaev ýnıversıtetinde ǵalymnyń eskertkishine gúl shoqtaryn qoıý rásimi ótti.
Sharaǵa Qanysh Imantaıulynyń urpaqtary, QR Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbek, Ulttyq ǵylym akademıasynyń prezıdenti Aqylbek Kúrishbaev jáne ózge de ǵalymdar qatysty.
-Búgin biz Qanysh Imantaıulynyń ultqa sińirgen eńbegin ulyqtap, taǵzym etý úshin jınalyp otyrmyz. Bul - ǵylymnyń ǵana emes, tutas eldiń ortaq merekesi. Jaqynda bir úlken jıynda aqsaqaldarymyzdyń biri Qanysh Sátbaevtyń el ekonomıkasyna qosqan úlesi týraly aıtty. Onyń esebi boıynsha, akademıktiń bastamasymen ashylǵan paıdaly qazbalar elimizge shamamen 200 mıllıard dollar kóleminde tabys ákelgen eken”- dedi Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbek.
Ol sonymen qatar Memleket basshysynyń joǵary oqý oryndary negizinde ǵylymdy damytý tapsyrmasy negizinde júzege asyp jatqan jumystarmen qysqasha tanystyrdy. Ári Prezıdent atap ótken joǵary oqý oryndaryn zertteýshi formatqa kóshirý baǵytynda Satbaev ýnıversıtetiniń jemisti nátıjelerine toqtaldy.
Saıasat Nurbektiń aıtýynsha sońǵy eki jylda ýnıversıtette 20-dan astam joǵary deńgeıli zerthana ashylyp, zertteýshi mártebe berilgen qosymsha 20 mıllıard teńge kóleminde qarjylandyrý tartylǵan. Nátıjesinde, osy zerthanalar 2,5 mıllıard teńgege jýyq ınvestısıa tartylǵan. Sonymen qatar, 1 mıllıard teńgeden astam somaǵa kelisimsharttar jasalyp, jeke sektordan 1,5 mıllıard teńge ınvestısıa salynǵan.
Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbek jıyndaǵy sózinde Astanada Sátbaev ýnıversıtetiniń fılıaly ashylatynyn habarlady. Bul jańa oqý orny elimizdiń tehnıkalyq bilim berý salasyn keńeıtip, jastarǵa sapaly bilim alýǵa jol ashpaq.
İs-sharalar legi aıasynda ǵylym men ınovasıany biriktiretin mańyzdy bastama júzege asty. Ýnıversıtette jetildirilgen fýnksıonaldyq materıaldar baǵytynda Halyqaralyq ǵylymı-zertteý ortalyǵy ashyldy.
«Injenerlik jáne óndiristik júıelerdegi jasandy ıntellekt: prosesterdi ońtaılandyrý jáne avtomattandyrý sheshimderi» taqyrybynda halyqaralyq Satbayev International Conference 2025 konferensıa ótti. Akademık Q. Sátbaevtyń 125 jyldyǵyna oraı onyń 10 tomdyq ǵylymı eńbekteri jınaǵynyń tusaýy kesildi. Plenarlyq otyrysta otandyq ǵylymnyń damýyna úles qosqan ǵalymdar marapattaldy.
QR Ǵylym akademıasynyń prezıdenti Aqylbek Kúrishbaev:
“Ǵylymdy damytpasaq, memlekette de ózgerister bolmaıdy. Ǵylym – bir kúnde nátıje beretin sala emes, oǵan ýaqyt pen júıe qajet. Ol úshin akademıa men mınıstrlik tyǵyz baılanysta jumys isteýi kerek. Jaqynda Memleket basshysy birqatar áriptesterimizdi marapattady. Sol jıynda ǵylymı-zertteý ýnıversıtetteriniń mańyzyn atap ótti. Qazir Qazaqstanda on ǵana ǵylymı-zertteý ýnıversıteti bar. Sátbaev atyndaǵy tehnıkalyq ýnıversıtet – ǵylym men bilimniń qara shańyraǵy. Osyndaı joǵary oqý oryndarynyń sany artsa, elimizdiń ǵylymy da jańa deńgeıge kóteriledi”,-dedi.
Sana Qanatbekqyzy, Qanysh Sátbaev atyndaǵy qazaq ulttyq tehnıkalyq zertteý ýnıversıtetiniń jetekshi ǵylymı qyzmetkeri, profesor:
-Jańa zerthana — ǵylym men óndiristi baılanystyrýdy maqsat etken ınovasıalyq alań. Halyqaralyq mártebesi bar ortalyqta álemniń jetekshi ǵalymdarymen tyǵyz áriptestikte jumys isteımiz. Maqsatymyz - zertteý jumysymyzdy óndiristik ónimge deıin jekizý. Qazaqstan – aýyl sharýashylyǵy damyǵan el, sol sebepti kúnbaǵys, kúrish, maqta sıaqty daqyldardan qaldyq kóp shyǵady. Biz organıkalyq qaldyqtardy qaıta óńdep, hımıa óndirisine, medısına, aýyl sharýashylyǵy jáne ekologıa salasyna qajetti fýnksıonaldy materıaldar daıyndaımyz. Mysaly, qýańshylyq kezeńinde jańbyrdyń sýyn óziniń boıyna jınap alady da, qajet kezinde beredi. Ekinshiden, jemis-jıdekterdi qaptaıtyn, jeýge jaramdy ekologıalyq taza plenka úlgileri daıyndalýda. Osy ádis shetelden keletin zıandy qospalarǵa táýeldilikti azaıtady.