Kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý – quqyq qorǵaý organdarynyń qyzmetindegi basym baǵyttardyń biri.
Bul týraly Almatynyń óńirlik komýnıkasıalar qyzmetiniń brıfıńinde polısıa departamentiniń ıývenaldy polısıa bóliminiń bastyǵy Janna Shonjanova aıtty, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Almaty qalasynyń polısıa departamenti kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtyń, qaraýsyzdyqtyń, panasyzdyqtyń aldyn alýǵa baǵyttalǵan birqatar keshendi sharalar qabyldaýda.
"Aǵymdaǵy jyl ishinde kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alýǵa, qaraýsyzdyqqa, panasyzdyqqa jol bermeýge baǵyttalǵan jalpy respýblıkalyq, jalpyqalalyq jáne jergilikti reıdtik is – sharalar júıeli negizde júrgizildi", - dedi J.Shonjanova.
Onyń aıtýynsha, profılaktıkalyq esepke qoıylǵan 290-nan astam kámeletke tolmaǵan quqyq buzýshy jasóspirimder, kámeletke tolmaǵan balalardy tárbıeleýmen, oqytýmen, kútip-baǵýmen aınalyspaıtyn 315 ata-ana anyqtaldy. Ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan balalardy qoldaý ortalyǵyna 500-den astam kámeletke tolmaǵandar ornalastyryldy.
Iývenaldy polıseılerdiń jalpy mindeti – balalardaǵy bolýy múmkin qıyndyqtardyń aldyn alý jáne qorǵaý. Ata-analar tarapynan kámeletke tolmaǵandardyń minez-qulqy men is-áreketterine tárbıelik yqpaldyń jáne baqylaýdyń bolmaýy olardyń quqyqqa qaıshy áreketter jasaýyna sebep bolýy múmkin.
Qylmystyń sebepteri kóbinese otbasylyq problemalar, turmystyq turaqsyzdyq jáne ata-analardyń áleýmettik emes ómir salty bolyp tabylady.
Mundaı qylmystardy kámeletke tolmaǵandar isteri jónindegi ınspektorlar men ýchaskelik ınspektorlar profılaktıkalyq sabaqtar, balalarmen áńgimelesý jáne densaýlyq saqtaý organdarymen ózara is-qımyl barysynda anyqtaıdy. Buǵan halyq arasynda keń aýqymdy aqparattyq jumys, sondaı-aq qoǵamda zorlyq-zombylyqqa tózbeýshilik sezimin qalyptastyrý yqpal etedi.
Kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy jedel jaǵdaıdy turaqtandyrý maqsatynda 2024 jyly 15-17 shilde aralyǵynda qala aýmaǵynda "Túngi qaladaǵy balalar" jedel-profılaktıkalyq is-sharasy ótkizildi.
"Maqsaty – kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtar men qadaǵalaýsyz qalýdyń aldyn alý, olardyń zańdy ókilderiniń erip júrýinsiz túngi ýaqytta oıyn-saýyq oryndarynda jáne úıden tys jerde bolýy, kámeletke tolmaǵandarǵa alkogól jáne temeki ónimderin satý, sondaı-aq kámeletke tolmaǵandardy quqyqqa qarsy áreketke tartatyn eresek adamdar faktilerin anyqtaý", - dep habarlady Janna Shonjanova.
Sonymen qatar, İİO-da esepte turǵan 48 kámeletke tolmaǵan jáne 37 qolaısyz otbasy tekserildi.
Kámeletke tolmaǵan balalardy tárbıeleýmen aınalyspaıtyn 9 ata-ana anyqtaldy.
Taǵy 13 ata-ana bala tárbıesi boıynsha mindetterin oryndamaǵany úshin ákimshilik jaýapkershilikke tartyldy.
Úsh kún ishinde kámeletke tolmaǵandar arasynda 330-dan astam quqyq buzýshylyq anyqtaldy (negizinen zańdy ókilderdiń erip júrýinsiz túngi ýaqytta saǵat 23.00-den keıin úıden bolmaǵany úshin).
Bul baǵyttaǵy jumys jalǵasýda.
Aǵymdaǵy jyldyń 16 maýsymynda "Qazaqstan Respýblıkasynyń Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly Kodeksine áıelder quqyqtary men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly" Zań kúshine endi.
"Osy Zańǵa sáıkes kámeletke tolmaǵandardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý jónindegi sharalardy oryndamaǵany úshin ata-analardyń nemese basqa da zańdy ókilderdiń jaýapkershiligi engizildi (terezeden qulaý bóligi boıynsha). Eger bizde Ákimshilik kodekstiń 127-babynda buryn balalardy tárbıeleý, oqytý, olardyń quqyqtary men múddelerin qorǵaý jónindegi mindetterdiń oryndalmaǵany kórsetilse, onda dıspozısıa kámeletke tolmaǵannyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý jónindegi sharalardyń oryndalmaýymen tolyqtyryldy. 10 AEK mólsherinde ákimshilik jaýapkershilik kózdeledi. Osy alańdy paıdalanyp, men ata-analarǵa muqıat bolýdy, balalardy qaraýsyz qaldyrmaýdy eskertkim keledi. Eger olar kópqabatty úılerde tursa, onda terezelerge arnaıy tor ornatý qajet. Balalar tereze torynyń olardyń salmaǵyna tótep bere almaıtynyn túsinbeıdi, sondyqtan balalardyń terezelerinen qulaý faktileri bar. Sondyqtan jańa zańnamada osyndaı sharalar qarastyrylǵan", - dep túsindirdi Janna Shonjanova.
Sondaı-aq, ol birlesken kúsh-jigermen ǵana balalardyń qaýipsizdiginiń tıisti deńgeıin qamtamasyz etýge bolatynyn aıtty.