Prezıdent Joldaýyna sáıkes, Qazaqstannyń ekonomıkalyq damýynyń jańa paradıgmasy elimizdiń básekelik artyqshylyqtaryn tıimdi paıdalanýǵa jáne óndiris salasyndaǵy eńbek, kapıtal, resýrstar, tehnologıa sıaqty negizgi faktorlardyń áleýetin barynsha ashýǵa negizdeledi.

«Osylaısha, Úkimet ekonomıkanyń basym sektorlaryn damytýǵa den qoıýy qajet. Bul, birinshi kezekte, tereń óńdelgen taýarlar shyǵarý, kólik-logıstıka áleýetin tolyq ashý, týrısik klasterdi damytý jáne agroónerkásiptik keshen rezervterin paıdalaný», — dep atap ótti Álıhan Smaıylov.

Ulttyq ekonomıka mınıstri Álibek Qýantyrov ekonomıkalyq saıasatty iske asyrý, kásipkerlikti damytý jáne memlekettik basqarýdy jańǵyrtý jónindegi negizgi sharalar týraly baıandama jasady.

Búdjet shyǵystaryn josparlaýdy jetildirý týraly Premer-Mınıstrdiń orynbasary – qarjy mınıstri Erulan Jamaýbaev, energetıka jáne gaz salalaryn damytý týraly – energetıka mınıstri Almasadam Sátqalıev baıandady.

Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Erbol Qarashókeev, sıfrlyq damý, ınovasıalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstri Baǵdat Mýsın ózderi jetekshilik etetin salalarda atqarylyp jatqan jáne josparlanǵan sharalar týraly málimdedi.

Bilim berý sapasy men balalardyń qaýipsizdigin arttyrý boıynsha – oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaev, ǵylymdy damytý men kadrlar daıarlaý máseleleri boıynsha – ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri Saıasat Nurbek habardar etti.

Otyrysta sondaı-aq óńdeý ónerkásibin, ınfraqurylymdy, týrızmdi jáne kreatıvti ındýstrıany, ekologıa men sý salasyn damytý jónindegi sharalar qaraldy.

Álıhan Smaıylov Memleket basshysy óz Joldaýynda ekonomıkanyń turaqty ósýin qamtamasyz etý jáne ony ártaraptandyrý boıynsha birinshi kezektegi mindetterdi aıqyndap bergenin atap ótti.

«Prezıdent usynǵan bastamalar óte aýqymdy ári júrgizilip jatqan reformalardyń qısyndy jalǵasy bolyp tabylady. Al, olardyń negizgi maqsaty – qýatty jáne órkendegenmemleket qurý. Óz kezeginde Úkimet búkil kúsh-jigerin osy maqsatqa jumyldyryp, naqty nátıjelerge qol jetkizýge baǵyttaýy tıis», — dedi Premer-Mınıstr.

Máselen, bızneske túsetin fıskaldyq júktemeni azaıtý úshin baqylaýdy tolyq sıfrlandyra otyryp, salyq eseptiliginiń nysandaryn 30%-ǵa qysqartý qajet.

«Ulttyq ekonomıka jáne Qarjy mınıstrlikteri «Atameken» palatasymen birlesip, ınvestorlardy bastapqy 3 jylda salyq tóleýden bosatý máselesin pysyqtaýy kerek», — dep atap ótti Álıhan Smaıylov.

Sonymen qatar ol jańa Búdjet kodeksiniń jobasy sheńberinde bólshektengen búdjetboıynsha pılottyq jobanyń negizgi erejelerin bekitý, salyqtar men tólemderdiń ózge de túrlerinen túsetin túsimderdiń bir bóligin, onyń ishinde qosymsha qun salyǵyn ekinshi deńgeıdegi búdjetke berý jónindegi jumysty jalǵastyrý, sondaı-aq Jergilikti búdjetke jınalatyn salyqtardyń bir bóligi boıynsha preferensıalardy aıqyndaý jónindegi ókilettikterdi óńirlerge berý múmkindigin qosymsha qaraý qajettigin atap ótti.

Premer-Mınıstr tarıftik saıasatty qaıta qaraý aıasynda sıfrlyq baqylaý quraldaryn engizýdiń, monopolıserdiń jaýapkershiligin arttyrýda qarsy mindettemelerdi bekitýdiń mańyzdylyǵyna nazar aýdardy.

Sondaı-aq «Bıznestiń jol kartasy» jáne «Qarapaıym zattar ekonomıkasy» baǵdarlamalaryn biriktirý arqyly shaǵyn jáne orta bıznesti qoldaýdyń keshendi baǵdarlamasyn ázirleý, sondaı-aq «tolyq aıaqtalǵan» qurylys quraldaryn ýaqtyly engizýdi qamtamasyz etip, memlekettik satyp alýda ofteık júıesin iske qosý qajettigin atap ótti.

Bıznespen birlesip, óńirlik taýar-shıkizat bırjasyn qurý máselesi pysyqtalýy tıis. Budan basqa, KazakhExport kompanıasynyń bazasynda barlyq qajetti quraldardy shoǵyrlandyra otyryp, eksportty ilgeriletýdiń tolyqqandy ınstıtýty qurylatyn bolady.

Premer-Mınıstr Memleket basshysynyń elimizdiń tranzıttik áleýetin odan ári damytý jáne kólik-logıstıkalyq ınfraqurylymdy keńeıtý jónindegi tapsyrmalaryn eskere otyryp, jańa Kólik mınıstrligi temirjol salasynda birqatar iri ınfraqurylymdyq jobalardy iske asyrýdy jedeldetýi talap etiletinin atap ótti. Budan basqa, sheteldik kompanıalardy tarta otyryp, port qýattaryn keńeıtýdi jáne 2029 jylǵa deıin 4 myń shaqyrymnan astam avtomobıl joldaryn kúrdeli jóndeýdi qamtamasyz etý kerek.

Álıhan Smaıylov eldiń qýatty ónerkásiptik negizin qurý máselesinde óńdeý sektoryn jedel damytýǵa basa nazar aýdarý kerek ekenin atap ótti. Osyǵan baılanysty Ónerkásip mınıstrligi serpindi jáne mańyzdy jobalardyiske asyra otyryp, tereń óńdelgen klasterler qurýǵa den qoıýy tıis.

«Bul rette, ishki resýrstardy barynsha paıdalaný mańyzdy. Offteık-kelisim sharttardyń áleýetin jumyldyrý qajet», — dedi ol.

Úkimet basshysynyń aıtýynsha, Qorǵanys-ónerkásip kesheninde lokalızasıanyń joǵary úlesin jáne zamanaýı tehnologıalar transfertin qamtamasyz etý, qurylatyn Qorǵanys ónerkásibin damytý qory arqyly qarjylandyrý arqyly otandyq kásiporyndardy qoldaý qajet.

Oǵan qosa geologıalyq barlaýdy damytý úshin ıkemdi retteýshi jáne fıskaldyq sharttar ázirleý qajettigi aıtyldy.

Álıhan Smaıylov Memleket basshysynyń Úkimet aldyna eldi odan ári gazdandyrý, jańa gaz óńdeý zaýyttaryn salý, qolda bar qaıta óńdeý qýattaryn tolyq júkteý boıynsha mindetter qoıǵanyn aıtty. Osyǵan baılanysty jańa gaz ken oryndaryn barlaýǵa jáne ıgerýge ınvestısıalar tartý jóninde sharalar qabyldaý, sondaı-aq İri munaı-gaz jáne munaı-gaz hımıasy jobalaryn damytýdyń 2027 jylǵa deıingi keshendi josparynyń jobasyn aıaqtaý qajet.

Úkimet basshysynyń aıtýynsha, negizgi mindetterdiń biri sý salasyna keshendi reforma júrgizý bolmaq. Ol úshin jańa Sý resýrstary jáne ırrıgasıa mınıstrligi quryldy.

«Mınıstrlik jumysynyń negizgi basymdyqtary sý únemdeýdiń ozyq tehnologıalaryn keńinen paıdalaný, transshekaralyq ózenderdiń resýrstaryn birlesip basqarý boıynsha ózara is-qımyl jasaý, jańa tarıftik saıasat pen normatıvterdi engizý, zamanaýı sý sharýashylyǵy ınfraqurylymyn salý bolady», — dedi Álıhan Smaıylov. 

Sonymen qatar Úkimet basshysy ekologıalyq qaýipsizdik pen qorshaǵan ortany qorǵaýǵa erekshe mán berý qajettigin aıtyp ótti. Osyǵan baılanysty Ekologıa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrliginen múddeli memlekettik organdarmen jáne bıznes-qoǵamdastyqpen birge talqylaý júrgizip, İri óndirister aınalasyndaǵy ekologıany jaqsartý jónindegi jol kartasyn ázirleý talap etiledi.

Azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý boıynsha Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine Soltústik Qazaqstan oblysynyń sút-taýar fermalaryn salý jónindegi tájirıbesin qus fabrıkalaryna, kókónis qoımalaryna jáne basqa da baǵyttarǵa taratý tapsyryldy.

«Prezıdent Úkimettiń aldyna agroónerkásip kesheninde óńdelgen ónim úlesin 70%-ǵa deıin ulǵaıtý mindetin qoıdy. Otandyq agrosektordaǵy ónimdilik deńgeıin arttyrý úshin álemdik praktıkada qoldanylatyn jetistikterdi beıimdeý qajet. Aýyl sharýashylyǵy tehnıkasy parkin jylyna 8-10%-ǵa jańartýǵa erekshe nazar aýdarǵan jón», — dedi Premer-Mınıstr. 

Sondaı-aq Úkimet basshysy Azyq-túlik korporasıasyna osy salany turaqtandyrýshy retinde mańyzdy ról berilip otyrǵanyn, ol azyq-túlik naryǵyndaǵy baǵanyń ósýin tejeý úshin qajetti ıntervensıalardy júzege asyratynyn eske saldy.

Álıhan Smaıylov Memleket basshysy Úkimet aldyna IT-qyzmetteri eksportyn $1 mlrd-qa deıin jetkizý jóninde jańa aýqymdy mindetter qoıyp otyrǵanyn aıtty.

«Ony iske asyrý mehanızmderiniń biri – iri halyqaralyq kompanıalarmen birlesip kásiporyndar qurý, sondaı-aq venchýrlik qarjylandyrýdy damytý. Osyǵan baılanysty Sıfrlyq damý, ınovasıalar jáne aeroǵarysh mınıstrligi múddeli memlekettik organdarmen birge ekonomıkany odan ári sıfrlandyrý, IT-ınfraqurylymdy jáne ınovasıalardy damytý jóninde tıisti sharalar keshenin ázirleýi tıis», — dedi Premer-Mınıstr. 

Sondaı-aq Úkimet basshysy «Báıterek» holdıńin transformasıalaý sheńberinde «Otbasy banktiń» qyzmetin qaıta baǵdarlaý qajettigin, aýdandardyń, monoqalalar men aýyldardyń turǵyndaryn baspanamen qamtamasyz etýge basa nazar aýdarý kerektigin aıtty.

Áleýmettik blokqa óte otyryp, Álıhan Smaıylov 2024 jylǵy 1 qańtardan bastap eń tómengi jalaqy mólsherin 85 myń teńgege deıin arttyrýdyń, platformalyq jumyspen qamtý salasyn retteı otyryp, Eńbekti damytýdyń 2030 jylǵa deıingi keshendi josparyn qabyldaýdyń jáne jumys oryndaryndaǵy óndiristik jaraqattardyń aldyn alý jáne olardy boldyrmaý úshin 2030 jylǵa deıingi qaýipsiz eńbek tujyrymdamasyn qabyldaýdyń mańyzyn aıtty. Sondaı-aq Úkimet basshysy zıandy óndiristerde jumys isteıtin adamdar úshin arnaıy áleýmettik tólemderdi zań júzinde bekitý boıynsha usynystardy jedel túrde engizý qajettigin aıtyp ótti.

Oǵan qosa Premer-Mınıstr azamattarymyzdyń ál-aýqatynyń negizgi sapaly bilim alý ekenin aıtty. Osyǵan baılanysty Úkimet basshysy jańa taqyryptar men suranysqa ıe quzyretter boıynsha kýrstar ázirleı otyryp, pedagogterdiń quzyrettiligin arttyrý jóninde sharalar qabyldaýdy, Internet jyldamdyǵyn arttyrý jáne sıfrlyq bilim berý resýrstaryna tegin qol jetkizýdi qamtamasyz etý jónindegi jumysty jalǵastyrýdy, sondaı-aq balalardy zorlyq-zombylyqtan qorǵaý jáne sýısıdtiń aldyn alý jónindegi keshendi jospardyń sapaly oryndalýyn qamtamasyz etýdi tapsyrdy.

Oǵan qosa Álıhan Smaıylov psıhologıalyq qyzmetterdi kúsheıtý, zorlyq-zombylyq jáne býllıng qurbandaryna kómek kórsetý bóliginde qosymsha sharalar qabyldaýdy, tehnıkalyq jáne jumysshy mamandyqtary boıynsha memlekettik tapsyrysty ulǵaıtýdy, sondaı-aq ekonomıkanyń basymdyqtaryna, óńirler men sala erekshelikterine baılanysty memlekettik tapsyrys sheńberinde ıkemdi qarjylandyrý mehanızmderin engizýdi pysyqtaýdy tapsyrdy.

«Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi memlekettik organdarmen jáne ekinshi deńgeıdegi banktermen birge “Keleshek” biryńǵaı erikti jınaqtaý júıesin engizý máselelerin jedel túrde pysyqtaýy qajet», — dedi Úkimet basshysy. 

Sonymen qatar Úkimet basshysy bazasynda jasandy ıntellekt salasy boıynsha kadr daıarlaýdy qamtamasyz etetin 3 ýnıversıtetti anyqtaý qajettigin aıtty.

Oǵan qosa Premer-Mınıstr Mádenıet jáne aqparat mınıstrligine ákimdiktermen birlesip, kreatıvti ındýstrıaǵa qatysýshylardy qoldaý sharalary boıynsha jáne árbir óńirde Kreatıvti ındýstrıa ortalyqtaryn qurý jóninde naqty usynystar engizýdi, al Týrızm jáne sport mınıstrligine týrısik salada keminde 15 iri jobanyń tizbesin aıqyndap, olardy iske asyrý boıynsha naqty Jol kartasyn ázirleýdi tapsyrdy.

Otyrysty qorytyndylaı kele, Álıhan Smaıylov Memleket basshysy Úkimettiń aldynda barynsha bıik, alaıda qol jetkizýge bolatyn maqsattar qoıǵanyn aıty. Ol úshin qajetti quraldar men resýrstar bar.

«Prezıdenttik reformalardy tıimdi iske asyrý úshin Sizderdiń árqaısylaryńyzǵa zor jaýapkershilik júktelip otyr. Jumys úılesimdi jáne nátıjeli bolýy tıis. Biz aldymyzda turǵan mindetterdi sheshý úshin barlyq kúsh-jigerimizdi jumsaýǵa tıispiz», — dedi Premer-Mınıstr.