Ǵalymdar alǵash ret zerthanada adam tisin sátti ósirdi.
King’s College London jáne Imperial College London ýnıversıtetteriniń ǵalymdary adam tisin zerthanalyq jaǵdaıda sátti ósirip shyǵardy, dep habarlaıdy aqshamnews.kz.
Bul jańalyq stomatologıa áleminde tóńkeris jasap, tisterdi qalpyna keltirýdiń tabıǵı ári tıimdi ádisin usyna alady.
Bul zertteý 10 jyldan astam ýaqyt boıy júrgizilgen. Buǵan deıingi áreketter sátsizdikke ushyrap keldi. Sebebi tis jasýshalary bir-birimen tıimdi baılanys ornata almady. Biraq qazir zertteýshiler arnaıy gıdrogel jasap shyǵardy — ol jasýshalardyń baılanysyp, tis qurylymyn (emal, dentın, tamyrlar) damytýyna jaǵdaı jasaıdy.
Osy turǵyda ǵalymdar ne deıdi?
Plombalar tis qurylymyn álsiretedi, olardyń qyzmet etý merzimi shekteýli, ári keıingi tis shirýine nemese sezimtaldyqqa sebep bolýy múmkin. Implanttar bolsa, ınvazıvti ota talap etedi jáne árdaıym tolyq tabıǵı fýnksıany qalpyna keltire almaıdy. Al zerthanada ósirilgen tister aǵzaǵa bıologıalyq turǵydan úılesimdi, berik ári uzaq merzimdi sheshim. Olar naǵyz tis sıaqty jaq súıekke tabıǵı túrde birigip ketedi, - deıdi King’s College London zertteýshi Súechen Chjan.
Chjan bolashaqta tisti aýyz qýysyna ornalastyrýdyń eki jolyn qarastyryp jatqanyn aıtty. Birinshiden, jas tis jasýshalaryn tikeleı tis joq jerge salyp, olardyń sol jerde tabıǵı ósýine múmkindik berý. Eknishiden, tolyqqandy tisti zerthanada ósirip, keıinnen ǵana pasıentke salý.
Biraq eki jaǵdaıda da bizge tistiń eń bastapqy damý prosesin zerthanadan baqylaı bastaý qajet, — deıdi ol.
Regeneratıvti stomatologıa bóliminiń jetekshisi Ana Anjelova Volponı de keleshekte stomatologıada úlken ózgerister bolatynyn aıtady.
Bul sala damı kele, mundaı ınovasıalyq ádisterdi engizý arqyly stomatologıalyq kómek túbegeıli ózgeredi. Bul tisti qalpyna keltirý men qaıta ósirýdiń tıimdi ári uzaq merzimdi joly, - deıdi ol.
Ǵalymdar zerthanada ósirilgen tisterdiń basty artyqshylyqtary kóp deıdi. Olar: tabıǵı túrde qaıta ósý qabileti, naǵyz tis sıaqty qurylymy men qyzmeti, ımýndyq júıe tarapynan keri qabyldaný qaýpi joq. Sondaı-aq, zertteýshiler ósirilgen tister plomba men ımplantqa qaraǵanda uzaq qyzmet etetinin alǵa tartady.
Ǵalymdar qazirgi ýaqytta janýarlarǵa synaq júrgizip jatyr. Eger bul kezeń sátti ótse, adamdarǵa arnalǵan klınıkalyq synaqtar 2028 jylǵa qaraı bastalýy múmkin dep boljanǵan.
Bul jańalyq stomatologıa men bıomedısına salasynda jańa dáýirdiń bastamasy bolýy múmkin. Keleshekte adamdar tis juldyrý nemese ımplant saldyrýdyń ornyna óz tisterin qaıta ósire alatyn deńgeıge jetetini anyq.